پرش به محتوا

گلشن راز: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۵ ژوئن ۲۰۱۷
جز
جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين')
خط ۴۶: خط ۴۶:




كتاب، پاسخ به هفده سؤال منظوم است كه امير سيد حسين حسينى هروى، صوفى معروف، به وسيله‌ى يكى از شاگردان خود از استاد شبسترى كه ظاهراً شيخ بهاء الدين يعقوب تبريزى است، پرسيده است و شيخ محمود به اشارت او فى المجلس، هر بيتى را به بيتى جواب گفته و بعد از آن، به درخواست همان استاد، بيت‌هايى به ابيات سابق افزوده تا منظومه‌ى گلشن راز پديد آمده است.
كتاب، پاسخ به هفده سؤال منظوم است كه امير سيد حسين حسينى هروى، صوفى معروف، به وسيله‌ى يكى از شاگردان خود از استاد شبسترى كه ظاهراً شيخ بهاءالدين يعقوب تبريزى است، پرسيده است و شيخ محمود به اشارت او فى المجلس، هر بيتى را به بيتى جواب گفته و بعد از آن، به درخواست همان استاد، بيت‌هايى به ابيات سابق افزوده تا منظومه‌ى گلشن راز پديد آمده است.


تعداد ابيات اين منظومه، 993 بيت است كه در قالب مثنوى و در بحر هزج مسدس مقصور يا محذوف سروده شده است.
تعداد ابيات اين منظومه، 993 بيت است كه در قالب مثنوى و در بحر هزج مسدس مقصور يا محذوف سروده شده است.
خط ۵۷: خط ۵۷:
گلشن راز، در حقيقت جامع‌ترين و در عين حال موجزترين اثرى است كه با زبان رمز و اشاره، آراء و اقوال صوفيه را در مسائل مختلف مربوط به فكر، نفس، معرفت، وحدت و كثرت عوالم، اطوار وجود، سير و سلوك، قرب و بعد و سير در انفس با نهايت دقت و ايجاز تفسير كرده است و به سبب لطف و دقتى كه در بيان آن به كار رفته، چنان در نزد صوفيه مقبول شده است كه در عصر صفويه گه‌گاه به منزله‌ى زبده‌ى تمام تعاليم صوفيه تلقى مى‌شده و بسيارى از اهل معرفت در شرح و تفسير مطالب و نكات مبهم و مشكل آن اهتمام ورزيده‌اند.
گلشن راز، در حقيقت جامع‌ترين و در عين حال موجزترين اثرى است كه با زبان رمز و اشاره، آراء و اقوال صوفيه را در مسائل مختلف مربوط به فكر، نفس، معرفت، وحدت و كثرت عوالم، اطوار وجود، سير و سلوك، قرب و بعد و سير در انفس با نهايت دقت و ايجاز تفسير كرده است و به سبب لطف و دقتى كه در بيان آن به كار رفته، چنان در نزد صوفيه مقبول شده است كه در عصر صفويه گه‌گاه به منزله‌ى زبده‌ى تمام تعاليم صوفيه تلقى مى‌شده و بسيارى از اهل معرفت در شرح و تفسير مطالب و نكات مبهم و مشكل آن اهتمام ورزيده‌اند.


تأثيرپذيرى شبسترى از شخصيت و افكار و انديشه‌هاى شيخ [[عطار، محمد بن ابراهیم|فريد الدين عطار نيشابورى]] و حتى زبان و سبك شعرى او بيش از ساير شعراست و با اينكه شبسترى با افكار و آثار محى الدين و برخى ديگر از علما و عرفا آشنايى كامل داشته است و از افكار و انديشه‌هاى آنها متأثر و بهره‌مند شده است، اما انس و الفتى خاص و توجه و علاقه‌ى فراوانى به آثار شيخ فريد الدين داشته است؛ به‌طورى كه تأثير ذهن و زبان عطار در گلشن راز و ديگر آثار شبسترى به خوبى نمايان است.عناوين كتاب عبارتند از: 1. در معنى تفكر؛ 2. كدامين تفكر، شرط راه است؛ 3. توضيح«من وجودى» انسان؛ 4. سالك حقيقى كيست؛ 5. ظهور سر وحدت بر سالك؛ 6. سبب اتحاد عارف و معروف؛ 7. راز «انا الحق گويى»؛ 8. سير و سلوك و اصل حقيقى؛ 9. شرح قرب و بعد به حق تعالى؛ 10. لفظ و كلام گوهر درياى وجود؛ 11. جزء افزون از كل؛ 12. پيوستگى قديم و حادث؛ 13. اشارات ارباب معانى؛ 14. اشارات اهل كشف و شهود؛ 15. بت و زنار و ترسايى.
تأثيرپذيرى شبسترى از شخصيت و افكار و انديشه‌هاى شيخ [[عطار، محمد بن ابراهیم|فريدالدين عطار نيشابورى]] و حتى زبان و سبك شعرى او بيش از ساير شعراست و با اينكه شبسترى با افكار و آثار محىالدين و برخى ديگر از علما و عرفا آشنايى كامل داشته است و از افكار و انديشه‌هاى آنها متأثر و بهره‌مند شده است، اما انس و الفتى خاص و توجه و علاقه‌ى فراوانى به آثار شيخ فريدالدين داشته است؛ به‌طورى كه تأثير ذهن و زبان عطار در گلشن راز و ديگر آثار شبسترى به خوبى نمايان است.عناوين كتاب عبارتند از: 1. در معنى تفكر؛ 2. كدامين تفكر، شرط راه است؛ 3. توضيح«من وجودى» انسان؛ 4. سالك حقيقى كيست؛ 5. ظهور سر وحدت بر سالك؛ 6. سبب اتحاد عارف و معروف؛ 7. راز «انا الحق گويى»؛ 8. سير و سلوك و اصل حقيقى؛ 9. شرح قرب و بعد به حق تعالى؛ 10. لفظ و كلام گوهر درياى وجود؛ 11. جزء افزون از كل؛ 12. پيوستگى قديم و حادث؛ 13. اشارات ارباب معانى؛ 14. اشارات اهل كشف و شهود؛ 15. بت و زنار و ترسايى.


شيخ، پس از مقدمه‌اى زيبا و بيان چگونگى نظم كتاب، به شرح و تفصيل در باره سؤالات مطرح شده مى‌پردازد. چكيده پاره‌اى از مباحث مطرح شده چنين است:
شيخ، پس از مقدمه‌اى زيبا و بيان چگونگى نظم كتاب، به شرح و تفصيل در باره سؤالات مطرح شده مى‌پردازد. چكيده پاره‌اى از مباحث مطرح شده چنين است:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش