۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
معارف (محقق ترمذی): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين'
جز (جایگزینی متن - 'اميرالمؤمنين(ع)' به 'اميرالمؤمنين(ع) ') |
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين') |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
'''معارف'''، به زبان فارسى، مجموعه مواعظ و كلمات [[محقق ترمذی، برهان‌الدین حسین|سيد | '''معارف'''، به زبان فارسى، مجموعه مواعظ و كلمات [[محقق ترمذی، برهان‌الدین حسین|سيد برهانالدين محقق ترمدى (ترمذى)]]، همراه با دو تفسير كوتاه از سوره‌هاى محمد(ص) و فتح(كه [[فروزانفر، بدیع‌الزمان|مرحوم فروزانفر]] احتمال داده به قلم جناب ترمدى است)، از جمله آثار ارزش‌مند عرفانى است. | ||
از آنجا كه مولوى، مدت 9 سال مريد و مصاحب | از آنجا كه مولوى، مدت 9 سال مريد و مصاحب برهانالدين بوده، لذا به‌طور مسلم تحت تأثير تعاليم و انديشه‌هاى او بوده است؛ ازاين‌رو، اين كتاب مى‌تواند در حل رموز و كشف اسرار و شرح غوامض سخنان مولوى مؤثر باشد. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
كتاب، فاقد باب‌بندى و فصل‌بندى است و نثر آن، ساده و روان و خالى از تكلف است و مطالب، بدون بسط و تفصيل، ولى جامع و قاطع بيان شده؛ به همين جهت، داراى آن شور و گرمى كه در آثار برخى صوفيان، مشهود مى‌گردد، نيست. | كتاب، فاقد باب‌بندى و فصل‌بندى است و نثر آن، ساده و روان و خالى از تكلف است و مطالب، بدون بسط و تفصيل، ولى جامع و قاطع بيان شده؛ به همين جهت، داراى آن شور و گرمى كه در آثار برخى صوفيان، مشهود مى‌گردد، نيست. | ||
شيوه‌ى | شيوه‌ى برهانالدين در تفسير دو سوره محمد(ص) و فتح آن است كه ابتدا، آيه را به فارسى ترجمه كرده، سپس اقوالى را كه «[[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]]» در تفسير خود از بزرگان صوفيه و عرفا نقل كرده، به فارسى برگردانده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
#چون موش صورت و طبيعت و هوا در چاه دلت افتاد، هرگز نمى‌توانى به حقايق معانى آب حيات پاك كننده برسى، چون'''«انما المشركون نجس»''' و'''«لا يمسه الا المطهرون»'''. تا آن موش را برنكشى و چاه وجودت را پاك نكنى، وجود تو و سخنان تو، داراى اثر و جان نخواهد بود، پس چاره آن است كه ابتدا، خودت را تربيت كنى جهت تحصيل روح باقيه، زيرا اكنون آن روح در تو ناقص است، البته او خود كامل است، اما در تو كامل نشده است. | #چون موش صورت و طبيعت و هوا در چاه دلت افتاد، هرگز نمى‌توانى به حقايق معانى آب حيات پاك كننده برسى، چون'''«انما المشركون نجس»''' و'''«لا يمسه الا المطهرون»'''. تا آن موش را برنكشى و چاه وجودت را پاك نكنى، وجود تو و سخنان تو، داراى اثر و جان نخواهد بود، پس چاره آن است كه ابتدا، خودت را تربيت كنى جهت تحصيل روح باقيه، زيرا اكنون آن روح در تو ناقص است، البته او خود كامل است، اما در تو كامل نشده است. | ||
برهانالدين، عرفان و عشق را طريق وصول به كمال مى‌شناسد، ولى با اين همه، براى عقل نيز ارزش فراوانى قائل است. وى در تفسير آيه‌ى شريفه'''«و اوحينا الى موسى ان الق عصاك فاذا هى تلقف ما يأفكون»'''، تصريح مى‌كند كه انسان، قبل از رسيدن به مقام عشق هرگز نبايد استدلالات عقلى را كنار بگذارد، زيرا به كمك استدلال مى‌تواند خطاى خود را جبران كند. مقلد چون از راه بيفتد، برنخيزد و مستدل چون بيفتد، عصاى استدلال بگيرد و بازبرخيزد، مگر آنكه عصا را سنان تيز نبوده باشد؛ اكنون سنان عصا را همواره تيز بايد كردن و اين عصاى استدلال را از دست نبايد نهاد تا به بصيرت برسى، آن‌گاه خود از دستت بيفتد؛ «ان الق عصاك». | |||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||