۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
شاهنامه ثعالبی در شرح احوال سلاطین ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
شاهنامه ثعالبی در شرح احوال سلاطین ایران (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ ژوئن ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۵۲
، ۲۴ ژوئن ۲۰۱۷جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين'
جز (جایگزینی متن - ':ت' به ': ت') |
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين') |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
اين كتاب ترجمه‌اى از غرر اخبار ملوك الفرس و سيرهم است كه مؤلف آن را به فرمان ابوالمظفر نصر بن | اين كتاب ترجمه‌اى از غرر اخبار ملوك الفرس و سيرهم است كه مؤلف آن را به فرمان ابوالمظفر نصر بن ناصرالدين ابومنصور سبكتكين، برادر سلطان محمود غزنوى نوشت و خبرهاى سود بخش و برجسته‌اى در باره شاهان و سرگذشت آنان، آيين‌ها، حكمت‌ها، تاريخ‌ها، سنّت‌ها، دستورها، پيكارها، رويدادها، پيروزى‌ها، نيكوكارى‌ها و زشت‌كارى‌هاى آنان و خصلت‌هاى زيبا و زشت و خوب و بدشان و ديگر چاره‌گرى‌ها و حالات آنان را در اين اثر گنجاند و بدين شيوه، تكليفش را ادا كرد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
بارى، درون‌مايه تاريخ ثعالبى در باره پهلوانان سيستان (سام، زال و رستم) كه در روزگار منوچهر پيدا شدند، با شاهنامه فردوسى يك‌سان و هم‌آهنگ مى‌نمايد و تنها اين دو اثر، به درازا در اين باره سخن گفته‌اند؛ يعنى روايت‌هايشان تا پايان دوره حماسى و پهلوانى كمابيش به يك‌ديگر مى‌مانند و موضوع‌هايى مانند پادشاهى بهمن (پسر اسفنديار)، كشته شدن رستم در روزگار بهمن به مكر و حيله پادشاه كابل و برادرش شغاد و لشكر كشى فرامرز پسر رستم به كابل به خون‌خواهى رستم و سپس لشكر كشى بهمن به انتقام پدرش اسفنديار به سيستان و جنگ‌هاى او با فرامرز و سپش كشته شدن فرامرز و اسير شدن زال و سرانجام ويرانى سيستان، به يك شيوه و لحن در هر دوى آنها يافت مى‌شود. | بارى، درون‌مايه تاريخ ثعالبى در باره پهلوانان سيستان (سام، زال و رستم) كه در روزگار منوچهر پيدا شدند، با شاهنامه فردوسى يك‌سان و هم‌آهنگ مى‌نمايد و تنها اين دو اثر، به درازا در اين باره سخن گفته‌اند؛ يعنى روايت‌هايشان تا پايان دوره حماسى و پهلوانى كمابيش به يك‌ديگر مى‌مانند و موضوع‌هايى مانند پادشاهى بهمن (پسر اسفنديار)، كشته شدن رستم در روزگار بهمن به مكر و حيله پادشاه كابل و برادرش شغاد و لشكر كشى فرامرز پسر رستم به كابل به خون‌خواهى رستم و سپس لشكر كشى بهمن به انتقام پدرش اسفنديار به سيستان و جنگ‌هاى او با فرامرز و سپش كشته شدن فرامرز و اسير شدن زال و سرانجام ويرانى سيستان، به يك شيوه و لحن در هر دوى آنها يافت مى‌شود. | ||
درون‌مايه بخش دوم تاريخ ثعالبى، داستان پيامبرانى است كه پادشاهى كرده‌اند و فرعونان مصر و فرمان‌روايان بنى اسرائيل و داستان‌هاى ملوك (تبايعه) اذواء، از پادشاهان حمير كه بر سرزمين يمن حكم مى‌راندند. «پادشاهان شام و عراق تا آن زمان كه اسلام آشكار شد و بهره‌هايى كه از روزگار آنان حاصل آمد، داستان و تاريخ پادشاهانى كه بر روم، هند، ترك و چين حكومت كردند و شرح ظهور حضرت محمد(ص) از تولد، زندگى، بعثت و معجزات و جنگ‌هاى او تا آن‌گاه كه اين آفتاب حقيقت و پناه‌گاه آدميان به جوار حق پيوست و داستان خلفاى راشدين، حكام بنى اميه و بنى عباس و عاملان آنان مانند ابومسلم، برمكيان، طاهريان، صفاريان، حمدانيان، آل بويه و... نيز از روايت‌هاى همين بخش به شمار مى‌رود. وى سرانجام به تاريخ گردن‌فرازان و سركشان قديم و جديد و تاريخ | درون‌مايه بخش دوم تاريخ ثعالبى، داستان پيامبرانى است كه پادشاهى كرده‌اند و فرعونان مصر و فرمان‌روايان بنى اسرائيل و داستان‌هاى ملوك (تبايعه) اذواء، از پادشاهان حمير كه بر سرزمين يمن حكم مى‌راندند. «پادشاهان شام و عراق تا آن زمان كه اسلام آشكار شد و بهره‌هايى كه از روزگار آنان حاصل آمد، داستان و تاريخ پادشاهانى كه بر روم، هند، ترك و چين حكومت كردند و شرح ظهور حضرت محمد(ص) از تولد، زندگى، بعثت و معجزات و جنگ‌هاى او تا آن‌گاه كه اين آفتاب حقيقت و پناه‌گاه آدميان به جوار حق پيوست و داستان خلفاى راشدين، حكام بنى اميه و بنى عباس و عاملان آنان مانند ابومسلم، برمكيان، طاهريان، صفاريان، حمدانيان، آل بويه و... نيز از روايت‌هاى همين بخش به شمار مى‌رود. وى سرانجام به تاريخ گردن‌فرازان و سركشان قديم و جديد و تاريخ ناصرالدين ابومنصور سبكتكين و حكايت سلطنت ابوالقاسم محمود بن سبكتكين تا حكومت ابوالمظفر نصر بن ناصرالدين غزنوى مى‌پردازد. | ||
گفتنى است اين نسخه از ترجمه تاريخ ثعالبى، تنها بخش نخست (تاريخ ايران باستان) را در بر دارد. | گفتنى است اين نسخه از ترجمه تاريخ ثعالبى، تنها بخش نخست (تاريخ ايران باستان) را در بر دارد. | ||