پرش به محتوا

حسینی تربتی، ابوطالب: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' الدين' به '‌الدين'
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به '‌الدين')
خط ۴۴: خط ۴۴:
اين گزارش را افضل بخارى در مقدمه ملفوظات صاحب قران با مختصر شاخ‌وبرگ اضافى تكرار كرده است. به گفته وى، ابوطالب ضمن سفر به سرزمين‌هاى روم و عربستان، در يمن با جعفر پاشا، امير آنجا آشنا شد و او كتاب ارزشمندى را كه در كتابخانه خود داشت، به وى نشان داد و ابوطالب بى‌درنگ به ترجمه فارسى آن كمر بست و اين كار عظيم را در هندوستان به پايان برد.
اين گزارش را افضل بخارى در مقدمه ملفوظات صاحب قران با مختصر شاخ‌وبرگ اضافى تكرار كرده است. به گفته وى، ابوطالب ضمن سفر به سرزمين‌هاى روم و عربستان، در يمن با جعفر پاشا، امير آنجا آشنا شد و او كتاب ارزشمندى را كه در كتابخانه خود داشت، به وى نشان داد و ابوطالب بى‌درنگ به ترجمه فارسى آن كمر بست و اين كار عظيم را در هندوستان به پايان برد.


ابوطالب سپس ترجمه خود را در 1047ق/ 1637م به شاه‌جهان، فرزند جهانگير گوركانى، امپراتور وقت هند كه از اعقاب امير تيمور بود، پيش‌كش كرد، اما شاه‌جهان متوجه كاستى و فزوده‌هايى در ترجمه ابوطالب شد و دريافت كه اين ترجمه شامل پاره‌اى اطلاعات است كه در ظفرنامه شرف الدين على يزدى (د 858ق1454/م) و ديگر تاريخ‌هاى مستند نيامده است و يا بخش‌هايى از آن با گزارش‌هاى شرف الدين مطابقت ندارد. بنابراين محمد افضل بن تربيت خان بخارى را مأمور كرد تا ترجمه وى را از اغلاط بپيرايد و با مندرجات ظفرنامه يزدى هماهنگ سازد. اين ترجمه بازبينى شده، نام «ملفوظات صاحب قران» به خود گرفت.
ابوطالب سپس ترجمه خود را در 1047ق/ 1637م به شاه‌جهان، فرزند جهانگير گوركانى، امپراتور وقت هند كه از اعقاب امير تيمور بود، پيش‌كش كرد، اما شاه‌جهان متوجه كاستى و فزوده‌هايى در ترجمه ابوطالب شد و دريافت كه اين ترجمه شامل پاره‌اى اطلاعات است كه در ظفرنامه شرف‌الدين على يزدى (د 858ق1454/م) و ديگر تاريخ‌هاى مستند نيامده است و يا بخش‌هايى از آن با گزارش‌هاى شرف‌الدين مطابقت ندارد. بنابراين محمد افضل بن تربيت خان بخارى را مأمور كرد تا ترجمه وى را از اغلاط بپيرايد و با مندرجات ظفرنامه يزدى هماهنگ سازد. اين ترجمه بازبينى شده، نام «ملفوظات صاحب قران» به خود گرفت.


در اينكه محمد افضل تا چه حد در كار ابوطالب تغييرات و اصلاحات انجام داده باشد، اظهارنظرهاى صاحب نظران متفاوت است. در ميان گفته‌هاى آنان به عبارتى چون «اصلاح پاره‌اى اغلاط تاريخى»، «تجديد نظر اساسى» و «تحرير نو و مفصل‌تر» برمى‌خوريم. به نظر اليوت، اين تغييرات مهم‌تر و بزرگ‌تر از آنچه واقعاً بوده، وانمود شده است. به گزارش وى، وقتى چارلز استوارت بخشى از ملفوظات ابوطالب را به انگليسى ترجمه كرد، دو نسخه از ملفوظات صاحب قران، كار محمد افضل را دريافت داشت. وى آنها را با ترجمه ابوطالب مقايسه كرد و تنها چيزى كه در كار محمد افضل اضافه ديد، قطعاتى بود از ظفرنامه يزدى، توضيحى در مورد بعضى جرئيات حذف شده در كار ابوطالب و كوشش در اثبات سنّى بودن تيمور.
در اينكه محمد افضل تا چه حد در كار ابوطالب تغييرات و اصلاحات انجام داده باشد، اظهارنظرهاى صاحب نظران متفاوت است. در ميان گفته‌هاى آنان به عبارتى چون «اصلاح پاره‌اى اغلاط تاريخى»، «تجديد نظر اساسى» و «تحرير نو و مفصل‌تر» برمى‌خوريم. به نظر اليوت، اين تغييرات مهم‌تر و بزرگ‌تر از آنچه واقعاً بوده، وانمود شده است. به گزارش وى، وقتى چارلز استوارت بخشى از ملفوظات ابوطالب را به انگليسى ترجمه كرد، دو نسخه از ملفوظات صاحب قران، كار محمد افضل را دريافت داشت. وى آنها را با ترجمه ابوطالب مقايسه كرد و تنها چيزى كه در كار محمد افضل اضافه ديد، قطعاتى بود از ظفرنامه يزدى، توضيحى در مورد بعضى جرئيات حذف شده در كار ابوطالب و كوشش در اثبات سنّى بودن تيمور.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش