۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
رياضة النفس: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
'''رياضة النفس و يليه نحو القلوب'''، به زبان عربى، نوشته [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|ابوعبدالله محمد بن على بن الحسن بن بشر]]، مشهور به [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حكيم ترمذى]] | '''رياضة النفس و يليه نحو القلوب'''، به زبان عربى، نوشته [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|ابوعبدالله محمد بن على بن الحسن بن بشر]]، مشهور به [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حكيم ترمذى]] است و در پى آن، كتاب «نحو القلوب»، تأليف ابوالقاسم [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|عبدالكريم بن هوازن قشيرى]] قرار گرفته است. هر دو كتاب به زبان عربى و در موضوع عرفان عملى است و در يك جلد(با ترتيب مذكور) به چاپ رسيده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
[[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حكيم ترمذى]] | [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حكيم ترمذى]] در كتاب «رياضة النفس»، كيفيت رياضت نفس و مجاهدت و سير الى الله را بيان كرده و نحوه‌ى جهاد صديقين را مورد بررسى قرار مى‌دهد. اين اثر، حاوى مطالب زير است: | ||
وقتى ظاهر انسان به سبب شهوات و معاصى آلوده مى‌گردد، اين آلودگى از ظاهر به باطن سرايت كرده و قلب انسان را كه همان حقيقت اوست، خراب كرده و نابود مى‌سازد و بالعكس وقتى ظاهر انسان متصف به صفات عاليه شد، اين صفات، كم‌كم در جان او رسوخ كرده و حقيقت وى را يك‌پارچه نورانى مى‌كند؛ در اين صورت، قلب، حلاوت محبت و نور توحيد را درمى‌يابد. | وقتى ظاهر انسان به سبب شهوات و معاصى آلوده مى‌گردد، اين آلودگى از ظاهر به باطن سرايت كرده و قلب انسان را كه همان حقيقت اوست، خراب كرده و نابود مى‌سازد و بالعكس وقتى ظاهر انسان متصف به صفات عاليه شد، اين صفات، كم‌كم در جان او رسوخ كرده و حقيقت وى را يك‌پارچه نورانى مى‌كند؛ در اين صورت، قلب، حلاوت محبت و نور توحيد را درمى‌يابد. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
آدمى بر اساس توجه تام به مبدأ اعلى و مجاهده‌ى صحيح مى‌تواند به نور معرفت و سلطان عقل دست يابد. رياضت در اصطلاح حكماء، إعراض از شهوات و هواهاى نفسانى است و در اثر رياضت، قلب از رذايل فاصله گرفته و به فضايل روى مى‌آورد و در اين حالت، فرح محمود، آن را فرامى‌گيرد. | آدمى بر اساس توجه تام به مبدأ اعلى و مجاهده‌ى صحيح مى‌تواند به نور معرفت و سلطان عقل دست يابد. رياضت در اصطلاح حكماء، إعراض از شهوات و هواهاى نفسانى است و در اثر رياضت، قلب از رذايل فاصله گرفته و به فضايل روى مى‌آورد و در اين حالت، فرح محمود، آن را فرامى‌گيرد. | ||
فرح محمود بر دو قسم است: فرح بالله و فرح بفضل الله. در اولى، ذكر نفس در ذكر مولا غايب است، ولى در دومى، ذكر نفس همراه ذكر مولاست. [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حكيم ترمذى]] | فرح محمود بر دو قسم است: فرح بالله و فرح بفضل الله. در اولى، ذكر نفس در ذكر مولا غايب است، ولى در دومى، ذكر نفس همراه ذكر مولاست. [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حكيم ترمذى]] در اين بخش به آياتى اشاره مى‌كند كه بيان‌گر فرح صديقين و انبياء مى‌باشد. | ||
اهل مجاهده دو فرقه‌اند: يكى، فرقه‌اى كه به حفظ جوارح و اداى فرائض مى‌پردازند و با دل به‌سوى خدا سير مى‌نمايند، پس بر هيچ چيز عروج نمى‌كنند جز آنكه به خدا مى‌رسند و ديگرى، فرقه‌اى كه با رنج و زحمت بسيار به حفظ جوارح و اداى فرائض مى‌پردازند، ولى پياپى در خطا مى‌افتند و برمى‌خيزند. | اهل مجاهده دو فرقه‌اند: يكى، فرقه‌اى كه به حفظ جوارح و اداى فرائض مى‌پردازند و با دل به‌سوى خدا سير مى‌نمايند، پس بر هيچ چيز عروج نمى‌كنند جز آنكه به خدا مى‌رسند و ديگرى، فرقه‌اى كه با رنج و زحمت بسيار به حفظ جوارح و اداى فرائض مى‌پردازند، ولى پياپى در خطا مى‌افتند و برمى‌خيزند. | ||
[[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حكيم ترمذى]] | [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حكيم ترمذى]] بعد از بيان فرق اهل مجاهده، به كيفيت محافظت از جوارح پرداخته و بيان مى‌كند كه اعضاء و جوارح چگونه حضرت آدم(ع) را به معصيت سوق داده؛ به‌طورى كه باعث اخراج وى از بهشت شدند. | ||
در مشرب عرفان سير دو نوع است: سير الى الله و سير فى الله. براى سير الى الله نهايتى هست، ولى براى سير فى الله نهايتى وجود ندارد. عبدتا رسيدن به منزل دار السلام بايد سير و سلوك كند و در ابتداى اين كار بايد خود را به روزه گرفتن عادت دهد تا نفس براى عبوديت و سير آماده گردد. | در مشرب عرفان سير دو نوع است: سير الى الله و سير فى الله. براى سير الى الله نهايتى هست، ولى براى سير فى الله نهايتى وجود ندارد. عبدتا رسيدن به منزل دار السلام بايد سير و سلوك كند و در ابتداى اين كار بايد خود را به روزه گرفتن عادت دهد تا نفس براى عبوديت و سير آماده گردد. | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
كتاب، توسط ابراهيم شمس الدين، تحقيق و تصحيح شده است. وى در آغاز كتاب «رياضة النفس»، به معرفى [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حكيم ترمذى]] | كتاب، توسط ابراهيم شمس الدين، تحقيق و تصحيح شده است. وى در آغاز كتاب «رياضة النفس»، به معرفى [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حكيم ترمذى]] و علم تصوف و در آغاز كتاب «نحو القلوب»، به معرفى استاد قشيرى پرداخته است. | ||
در پايان كتاب «رياضة النفس»، مراجع و فهرست موضوعات و در پايان كتاب «نحو القلوب»، فهرست محتويات ذكر شده است. | در پايان كتاب «رياضة النفس»، مراجع و فهرست موضوعات و در پايان كتاب «نحو القلوب»، فهرست محتويات ذكر شده است. | ||