پرش به محتوا

سرخسی نیشابوری، علی بن ناصر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۴۴: خط ۴۴:
[[فخر رازی، محمد بن عمر|فخرالدين رازى]]، وى را از اهالى سرخس و نيشابور مى‌داند. بنابراين محتمل است كه وى در نيشابور زاده شده و به فراگيرى علوم در اين شهر پرداخته و سپس به سرخس رفته و در آن جا ساكن شده باشد و نيز ممكن است، قضيه به عكس باشد.
[[فخر رازی، محمد بن عمر|فخرالدين رازى]]، وى را از اهالى سرخس و نيشابور مى‌داند. بنابراين محتمل است كه وى در نيشابور زاده شده و به فراگيرى علوم در اين شهر پرداخته و سپس به سرخس رفته و در آن جا ساكن شده باشد و نيز ممكن است، قضيه به عكس باشد.


اعجاز حسين نيشابورى كنتورى در كتاب كشف الحجب و الاستار، على بن ناصر را نخستين شارح نهج‌البلاغه و از شاگردان [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] معرفى مى‌كند. اين گفته كنتورى بين نويسندگان و محققان مشهور گرديده و پژوهش‌گران نهج‌البلاغه، به گفته وى در آثار خويش استناد جسته‌اند.
اعجاز حسين نيشابورى كنتورى در كتاب كشف الحجب و الاستار، على بن ناصر را نخستين شارح نهج‌البلاغه و از شاگردان [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] معرفى مى‌كند. اين گفته كنتورى بين نويسندگان و محققان مشهور گرديده و پژوهش‌گران نهج‌البلاغه، به گفته وى در آثار خويش استناد جسته‌اند.


ظاهرا كنتورى كتاب «اعلام نهج‌البلاغه» را نديده، چرا كه اگر خود آن را مشاهده كرده بود، به روشنى مى‌ديد كه مؤلف از وبرى نقل قول مى‌كند و وبرى خود از اعلام قرن ششم هجرى است كه معاصر با [[بیهقی، علی بن زید|على بن زيد بيهقى]] شارح نهج‌البلاغه بوده است.
ظاهرا كنتورى كتاب «اعلام نهج‌البلاغه» را نديده، چرا كه اگر خود آن را مشاهده كرده بود، به روشنى مى‌ديد كه مؤلف از وبرى نقل قول مى‌كند و وبرى خود از اعلام قرن ششم هجرى است كه معاصر با [[بیهقی، علی بن زید|على بن زيد بيهقى]] شارح نهج‌البلاغه بوده است.
خط ۵۰: خط ۵۰:
به نظر مى‌رسد كه مدير كتاب‌خانه رامپور هند سبب بروز اين اشتباه براى كنتورى شده، چرا كه وى اسامى كتاب‌هاى مخطوطه را براى كنتورى مى‌فرستاده و كنتورى با اعتمادى كه به وى داشته، به ثبت آن اسامى در كتاب خود اقدام مى‌نموده است. اشتباه از آن جا ناشى شده كه مدير مذكور در كتاب به اين عبارت برخورده كه مى‌گويد: السيد المصنف زيد عزه و علوه، بنابراين گمان برده كه مراد از اين سيد، مرحوم [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، مؤلف نهج‌البلاغه است؛ در حالى كه مراد از آن شارح؛ يعنى على بن ناصر سرخسى است.
به نظر مى‌رسد كه مدير كتاب‌خانه رامپور هند سبب بروز اين اشتباه براى كنتورى شده، چرا كه وى اسامى كتاب‌هاى مخطوطه را براى كنتورى مى‌فرستاده و كنتورى با اعتمادى كه به وى داشته، به ثبت آن اسامى در كتاب خود اقدام مى‌نموده است. اشتباه از آن جا ناشى شده كه مدير مذكور در كتاب به اين عبارت برخورده كه مى‌گويد: السيد المصنف زيد عزه و علوه، بنابراين گمان برده كه مراد از اين سيد، مرحوم [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، مؤلف نهج‌البلاغه است؛ در حالى كه مراد از آن شارح؛ يعنى على بن ناصر سرخسى است.


اما محقق ديگرى بر اين باور است، اين على بن ناصر كه كنتورى او را شاگرد سيّد رضى به حساب آورده، با صدرالدين ابوالحسن على بن ناصر مؤلّف زبدة التواريخ(اخبار الدولة السلجوقيه) يكى است. وى براى اثبات اين كه شارح نهج‌البلاغه كه كنتورى متذكّر او شده، از نظر زمانى نمى‌تواند شاگرد [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] باشد و بايد همان كسى باشد كه زبدة التواريخ را نوشته، به چند نكته اشاره مى‌كند.
اما محقق ديگرى بر اين باور است، اين على بن ناصر كه كنتورى او را شاگرد سيّد رضى به حساب آورده، با صدرالدين ابوالحسن على بن ناصر مؤلّف زبدة التواريخ(اخبار الدولة السلجوقيه) يكى است. وى براى اثبات اين كه شارح نهج‌البلاغه كه كنتورى متذكّر او شده، از نظر زمانى نمى‌تواند شاگرد [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] باشد و بايد همان كسى باشد كه زبدة التواريخ را نوشته، به چند نكته اشاره مى‌كند.


اولا در كتاب معارج نهج‌البلاغه، تأليف زيد بيهقى كه در سال 552 نوشته شده، آن گونه كه سبك كتاب است، به شارحان نهج‌البلاغه قبل از خود اشاره كرده است؛ امّا در اين كتاب به هيچ عنوان ذكرى از شرح اعلام نهج‌البلاغه و مؤلّف آن، على بن ناصر، نشده است. چه اگر اعلام نهج‌البلاغه تأليف على بن ناصر حسينى، بنا به گفته كشف الحجب، اوّلين شرح نهج‌البلاغه بود، زيد بيهقى با آن دقّت و فراستى كه داشت، به اين هم شهرى خود؛ يعنى على بن ناصر و شرح او حتما اشاره مى‌كرد.
اولا در كتاب معارج نهج‌البلاغه، تأليف زيد بيهقى كه در سال 552 نوشته شده، آن گونه كه سبك كتاب است، به شارحان نهج‌البلاغه قبل از خود اشاره كرده است؛ امّا در اين كتاب به هيچ عنوان ذكرى از شرح اعلام نهج‌البلاغه و مؤلّف آن، على بن ناصر، نشده است. چه اگر اعلام نهج‌البلاغه تأليف على بن ناصر حسينى، بنا به گفته كشف الحجب، اوّلين شرح نهج‌البلاغه بود، زيد بيهقى با آن دقّت و فراستى كه داشت، به اين هم شهرى خود؛ يعنى على بن ناصر و شرح او حتما اشاره مى‌كرد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش