پرش به محتوا

تقويم البلدان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۵۷: خط ۵۷:
ابوالفداء، بر خلاف معاصرانش، اهل سفر نبوده است؛ از اين‌رو كتابش اقتباسى از كتاب‌هاى جغرافيايى ديگر و گردآورى گفته‌هاى تاجران و مسافران است.
ابوالفداء، بر خلاف معاصرانش، اهل سفر نبوده است؛ از اين‌رو كتابش اقتباسى از كتاب‌هاى جغرافيايى ديگر و گردآورى گفته‌هاى تاجران و مسافران است.


از نظر او، كتاب‌هاى جغرافيايى كه تا زمان وى نوشته شده بود، ناقص بودند و مقصود او را بر نمى‌آوردند؛ مثلاً كتاب‌هاى [[ابن حوقل، محمد بن حوقل|ابن‌حوقل]] و [[ادریسی، محمد بن محمد|ادريسى]] و ابن‌خرداذبه، با وجود تفصيل درباره اوصاف بلاد به طول و عرض جغرافيايى و ضبط نام‌ها اشارهاى ندارند و زيج‌ها و كتاب‌هايى كه به طول و عرض جغرافيايى پرداخته‌اند، از اوصاف شهرها اطلاعى نمى‌دهند و در "الانساب" [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد |سمعانى]] و "المشترك وضعاً و المفترق صقعاً" [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] با آنكه به تصحيح نام‌ها و ضبط آنها توجه شده، طول و عرض شهرها ذكر نشده است. با وجود اين نقايص، ابوالفداء به كتاب‌هاى [[ابن حوقل، محمد بن حوقل|ابن‌حوقل]]، ابن‌سعيد مغربى، مهلّبى و ابن‌اثير اعتماد مى‌كرده است. وى از كتاب المسالك و الممالك، معروف به "العزيزى" تأليف حسن بن احمد مهلّبي بهره گرفته، كه سبب بيشتر شناخته شدن اين جغرافى نگار فاطمى شده است. به عقيده [[آیتی، عبدالمحمد|عبدالمحمد آيتى]]، ابوالفداء به اقتضاى مقام خود به عنوان اميرحماة مى‌خواسته درباره سرزمين‌هاى مختلف اطلاعات دقيق داشته باشد.
از نظر او، كتاب‌هاى جغرافيايى كه تا زمان وى نوشته شده بود، ناقص بودند و مقصود او را بر نمى‌آوردند؛ مثلاً كتاب‌هاى [[ابن حوقل، محمد بن حوقل|ابن‌حوقل]] و [[ادریسی، محمد بن محمد|ادريسى]] و ابن‌خرداذبه، با وجود تفصيل درباره اوصاف بلاد به طول و عرض جغرافيايى و ضبط نام‌ها اشارهاى ندارند و زيج‌ها و كتاب‌هايى كه به طول و عرض جغرافيايى پرداخته‌اند، از اوصاف شهرها اطلاعى نمى‌دهند و در "الانساب" [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد |سمعانى]] و "المشترك وضعاً و المفترق صقعاً" [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] با آنكه به تصحيح نام‌ها و ضبط آنها توجه شده، طول و عرض شهرها ذكر نشده است. با وجود اين نقايص، ابوالفداء به كتاب‌هاى [[ابن حوقل، محمد بن حوقل|ابن‌حوقل]]، ابن‌سعيد مغربى، مهلّبى و ابن‌اثير اعتماد مى‌كرده است. وى از كتاب المسالك و الممالك، معروف به "العزيزى" تأليف حسن بن احمد مهلّبي بهره گرفته، كه سبب بيشتر شناخته شدن اين جغرافى نگار فاطمى شده است. به عقيده [[آیتی، عبدالمحمد|عبدالمحمد آيتى]]، ابوالفداء به اقتضاى مقام خود به عنوان اميرحماة مى‌خواسته درباره سرزمين‌هاى مختلف اطلاعات دقيق داشته باشد.


يكى از ويژگى‌هاى تقويم البلدان - كه آن را سرآمد كتاب‌هاى دوره خود كرده - اين است كه اولين كتاب جغرافيايى است كه روش جدول بندى را كار برده است؛ البته او اين شيوه را از "تقويم الابدان" ابن جَزْله (متوفى 493ق) گرفته است؛ اما جدول‌هاى ابوالفداء بسيار كامل و در ارائه واضح و منظم مطالب علمى در عهد خود ممتاز بوده است.
يكى از ويژگى‌هاى تقويم البلدان - كه آن را سرآمد كتاب‌هاى دوره خود كرده - اين است كه اولين كتاب جغرافيايى است كه روش جدول بندى را كار برده است؛ البته او اين شيوه را از "تقويم الابدان" ابن جَزْله (متوفى 493ق) گرفته است؛ اما جدول‌هاى ابوالفداء بسيار كامل و در ارائه واضح و منظم مطالب علمى در عهد خود ممتاز بوده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش