امالی شيخ صدوق: تفاوت میان نسخه‌ها

مترجم در مقدمه، به توضيح «مقامه‌نويسى» و «امالى» پرداخته است. «مقامه‌نويسى»، يكى از فنون ادبى مهم اسلامى است كه از قرن سوم اسلامى، مورد نظر اديبان و نويسندگان بوده و آنچه در اين زمينه به‌جا مانده، «[[مقامات بديع الزمان همدانى]]» و «[[مقامات حريرى]]» است. پس از شيوع فن مقامات، در محافل ادبى، از اواخر قرن سوم اسلامى، شيوه ديگرى ميان دانشمندان اسلامى ظهور كرد كه فن «امالى‌نويسى» ناميده شد. امالى، جمع املاء است و بدين‌گونه بود كه استاد در مجلسى سخن مى‌گفت و شاگردان، سخنان او را نوشته و جمع‌آورى كرده و به‌صورت کتاب، درمى‌آوردند ...<ref>مقدمه، صفحه ه‍</ref>

اخبارى كه شيخ صدوق در اين اثر آورده است، از اساتيد روات فريقين (شيعه و سنى) اخذ شده و موضوعات مختلفى در اين کتاب مورد بحث است كه اكثر آن‌ها، جنبه اخلاقى، تاريخى و نقل فضايل اهل بيت(ع) را دارد و چون اخبار اخلاقى از ملاحظه متن آن به حكم عقل سليم تأييد مى‌شود و اخبار فضايل خاندان پيامبر(ص) از زبان مخالفان، مقرون به قرينه قطعيه است، لذا نويسنده به عدالت روات آن‌ها نظرى نداشته و در اين موضوع، اخبار بسيارى از راويان مخالف مذهب، نقل كرده است...<ref>همان، صفحه و</ref>

#اخبارى راجع به ثواب‌هاى دور از فكر معمولى نسبت به اعمال مستحب و عبادات، مانند اخبار فضيلت روزه هر روز از ماه شعبان يا رجب كه به نظر بعيد و اغراق‌آميز مى‌آيد ...<ref>همان، صفحه ز</ref>؛

#اخبارى راجع به اوضاع محشر، قيامت، معراج و عذاب دوزخيان كه گنجايش تصور بشر معمولى را ندارد؛ مانند تعبير به اينكه دندان كافر در قيامت، همچون كوه احد است ...<ref>همان</ref>؛

#اخبارى كه راجع به تطبيق آيات بعضى از سوره‌هاى قرآن به موارد معين و اعتبار شأن نزول‌هاى مخصوصى است كه با تاريخ نزول آيات، تطبيق نمى‌كند؛ مثل تطبيق آيات «و النجم» بر نجمى كه در دوران بيمارى وفات پيامبر(ص)، براى تعيين [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] به خلافت، در خانه آن حضرت فرود آمده، درحالى‌كه اين سوره، از نظر نزول، مكى ضبط شده است ...<ref>همان</ref>

#در اخبار معصومين(ع)، هم اخبار محكم هست و هم اخبار متشابه و اين‌گونه اخبار، به‌طور كلى متشابه بوده و درك مقاصد تفصيلى آن‌ها منظور است ...<ref>همان</ref>

#از نظر دقت در ضبط حديث و اثبات نسبت به مصنف ...<ref>همان</ref>

در مجلس سى‌ام و سى و يكم كه اوج مباحث مربوط به ماه محرم است و شامل روزهاى نهم و دهم ماه محرم مى‌باشد، مرحوم شيخ صدوق به مقتل‌خوانى و بيان مصائب و حوادث اين دو روز پرداخته است ...<ref>متن کتاب، ص 139 - 168</ref>

مجلس شصت و ششم، شامل بخشى از امالى الرسول(ص) مى‌باشد؛ يعنى نخستين و معتبرترين امالى كه پيامبر(ص) املاء كرده و اميرالمؤمنين على(ع) با خط خود نوشته كه شامل بسيارى از آداب و سنن و احكام حلال و حرام مى‌باشد. شيخ صدوق در اسناد اين احاديث، آن را به امام ششم(ع) مى‌رساند ...<ref>همان، ص 422 - 433</ref>

مجلس نود و سوم، شرح جامعى از مذهب تشيع، عقايد و جهان‌بينى آن، احكام و برنامه‌هاى عملى آن مانند مسائل زكات، خمس، حج و مناسك آن، وصيت، ارث، ازدواج، دستورات اخلاقى و معاشرتى، مسائل حكومتى و سياسى تشيع و خلاصه‌اى از همه ابعاد مذهب تشيع است ...<ref>همان، ص 639 - 654</ref>