۶۱٬۱۸۹
ویرایش
ناسخ القرآن و منسوخه محكمه و متشابهه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - 'على بن ابراهيم بن هاشم قمى' به 'على بن ابراهيم بن هاشم قمى ') |
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
'''ناسخ القرآن و منسوخه و محكمه و متشابهه'''، اثر ابوالقاسم سعد بن عبدالله اشعرى قمى (متوفى 301ق)، با تحقيق عامر الشوهانى الزبيدى، دربردارنده رواياتى است كه [[امام جعفر صادق(ع)]]، از جد بزرگوار خويش، [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] در شناساندن و معرفى انواع علوم قرآن، از جمله ناسخ و منسوخ، محكم و متشابه، عام و خاص، اسباب نزول، تنزيل و تأويل نقل كرده است. همچنين مشتمل است بر بيان بعضى از عقايد از جمله امامت، نصب امام از جانب خداوند، وجوب عصمت امام و... و استدلال بر آنها به‌وسيله آيات قرآنى و ادله عقليه <ref>مقدمه محقق، ص 13</ref> | '''ناسخ القرآن و منسوخه و محكمه و متشابهه'''، اثر ابوالقاسم سعد بن عبدالله اشعرى قمى (متوفى 301ق)، با تحقيق عامر الشوهانى الزبيدى، دربردارنده رواياتى است كه [[امام جعفر صادق(ع)]]، از جد بزرگوار خويش، [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] در شناساندن و معرفى انواع علوم قرآن، از جمله ناسخ و منسوخ، محكم و متشابه، عام و خاص، اسباب نزول، تنزيل و تأويل نقل كرده است. همچنين مشتمل است بر بيان بعضى از عقايد از جمله امامت، نصب امام از جانب خداوند، وجوب عصمت امام و... و استدلال بر آنها به‌وسيله آيات قرآنى و ادله عقليه<ref>مقدمه محقق، ص 13</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
در مقدمه محقق ابتدا به عظمت و جايگاه قرآن كريم اشاره شده و سپس، مطالبى پيرامون اثر حاضر، عنوان گرديده است <ref>مقدمه محقق، ص 9</ref> | در مقدمه محقق ابتدا به عظمت و جايگاه قرآن كريم اشاره شده و سپس، مطالبى پيرامون اثر حاضر، عنوان گرديده است<ref>مقدمه محقق، ص 9</ref> | ||
در رساله سيد حسن موسوى بروجردى، ابتدا توضيحاتى پيرامون محتواى نص داده شده و سپس جايگاه روات زير، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است: | در رساله سيد حسن موسوى بروجردى، ابتدا توضيحاتى پيرامون محتواى نص داده شده و سپس جايگاه روات زير، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است: | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
#شيخ حافظ علامه ابوالعباس [[ابن عقده، احمد بن محمد|احمد بن محمد بن سعيد كوفى]] سبيعى، مشعور به ابن عقده (متوفى 333ق)؛ | #شيخ حافظ علامه ابوالعباس [[ابن عقده، احمد بن محمد|احمد بن محمد بن سعيد كوفى]] سبيعى، مشعور به ابن عقده (متوفى 333ق)؛ | ||
#شيخ ثقه اجل ابوعبدالله [[نعمانی، محمد بن ابراهیم|محمد بن ابراهيم نعمانى]]، معروف به ابن زينب يا [[نعمانی، محمد بن ابراهیم|كاتب نعمانى]] (متوفى حدود 360ق)؛ | #شيخ ثقه اجل ابوعبدالله [[نعمانی، محمد بن ابراهیم|محمد بن ابراهيم نعمانى]]، معروف به ابن زينب يا [[نعمانی، محمد بن ابراهیم|كاتب نعمانى]] (متوفى حدود 360ق)؛ | ||
#[[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] علم‌الهدى على بن حسين موسوى بغدادى (متوفى 436ق) <ref>رساله سيد حسن موسوى بروجردى، ص 19</ref> | #[[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] علم‌الهدى على بن حسين موسوى بغدادى (متوفى 436ق)<ref>رساله سيد حسن موسوى بروجردى، ص 19</ref> | ||
در انتهاى مقدمه، ضمن ذكر زندگى‌نامه نويسنده، به اين نكته اشاره شده است كه از مهم‌ترين موضوعاتى كه كتاب مشتمل بر آن است، دو موضوع زير مى‌باشد: | در انتهاى مقدمه، ضمن ذكر زندگى‌نامه نويسنده، به اين نكته اشاره شده است كه از مهم‌ترين موضوعاتى كه كتاب مشتمل بر آن است، دو موضوع زير مى‌باشد: | ||
#حديث «نزول قرآن بر هفت حرف» كه نويسنده آن را در ابتداى كتاب ذكر كرده است. اين موضوع و ارتباط آن با مسئله اختلاف قرائات، از جمله مسائل مورد توجه و از مواضعى است كه كلام، بحث و تحقيقات فراوانى از قرون اوليه اسلام تاكنون را به خود اختصاص داده است. | #حديث «نزول قرآن بر هفت حرف» كه نويسنده آن را در ابتداى كتاب ذكر كرده است. اين موضوع و ارتباط آن با مسئله اختلاف قرائات، از جمله مسائل مورد توجه و از مواضعى است كه كلام، بحث و تحقيقات فراوانى از قرون اوليه اسلام تاكنون را به خود اختصاص داده است. | ||
#موضوع «تحريف قرآن» كه باب كاملى را به خود اختصاص داده است كه هر دو موضوع، نيازمند بحث فراوان، استقصاء موسع و تتبع دقيق بوده و بدين منظور، توضيحاتى پيرامون هر دو داده شده است <ref>همان، ص71</ref> | #موضوع «تحريف قرآن» كه باب كاملى را به خود اختصاص داده است كه هر دو موضوع، نيازمند بحث فراوان، استقصاء موسع و تتبع دقيق بوده و بدين منظور، توضيحاتى پيرامون هر دو داده شده است<ref>همان، ص71</ref> | ||
در ابتداى كتاب، مطالبى پيرامون آيات ترغيب، ترهيب، جدل، قصص (قبل از نبى(ص)، در عصر نبى(ص) و پس از وى) و آيات مثل و وجوه تنزيل و تأويل آمده است <ref>متن كتاب، ص 148</ref> | در ابتداى كتاب، مطالبى پيرامون آيات ترغيب، ترهيب، جدل، قصص (قبل از نبى(ص)، در عصر نبى(ص) و پس از وى) و آيات مثل و وجوه تنزيل و تأويل آمده است<ref>متن كتاب، ص 148</ref> | ||
باب اول، به توضيح پيرامون ناسخ و منسوخ اختصاص يافته است. برخى از مطالبى كه در اين باب، مورد بررسى قرار گرفته است، پيرامون موضوعات زير مى‌باشد: نسخ شدن حكم حبس زانيه و اذيت زانى با آيه جلد (شلاق)؛ نسخ عده زن شوهرمرده؛ نسخ حكم پيكار كردن يك مسلمان با ده مشرك؛ نسخ حكم ميراث برادر دينى؛ نسخ حكم قصاص در تورات؛ نسخ برخى از احكام روزه و... | باب اول، به توضيح پيرامون ناسخ و منسوخ اختصاص يافته است. برخى از مطالبى كه در اين باب، مورد بررسى قرار گرفته است، پيرامون موضوعات زير مى‌باشد: نسخ شدن حكم حبس زانيه و اذيت زانى با آيه جلد (شلاق)؛ نسخ عده زن شوهرمرده؛ نسخ حكم پيكار كردن يك مسلمان با ده مشرك؛ نسخ حكم ميراث برادر دينى؛ نسخ حكم قصاص در تورات؛ نسخ برخى از احكام روزه و... | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
#آياتى كه لفظشان عام و معنايشان خاص است؛ | #آياتى كه لفظشان عام و معنايشان خاص است؛ | ||
#آياتى كه لفظشان عام و معنايشان نيز عام است؛ | #آياتى كه لفظشان عام و معنايشان نيز عام است؛ | ||
#آياتى كه لفظشان خاص و معنايشان عام است <ref>همان، ص 231</ref> | #آياتى كه لفظشان خاص و معنايشان عام است<ref>همان، ص 231</ref> | ||
در باب چهارم، از تحريف پاره‌اى از آيات قرآن بحث شده است <ref>همان، ص239</ref> | در باب چهارم، از تحريف پاره‌اى از آيات قرآن بحث شده است<ref>همان، ص239</ref> | ||
در باب چهارم، از تأليف قرآن برخلاف نحوه نزول آن، سخن به ميان آمده است <ref>همان، ص267</ref> | در باب چهارم، از تأليف قرآن برخلاف نحوه نزول آن، سخن به ميان آمده است<ref>همان، ص267</ref> | ||
موضوعات ابواب ديگر كتاب، به ترتيب عبارتند از: ايمان و كفر و شرك و ضلال و ظلم؛ حدود فروضى كه خداوند آنها را بر بندگانش فرض كرده؛ آياتى از قرآن كه تأويل آنها قبل از تنزيل آنها بوده است و عصمت. | موضوعات ابواب ديگر كتاب، به ترتيب عبارتند از: ايمان و كفر و شرك و ضلال و ظلم؛ حدود فروضى كه خداوند آنها را بر بندگانش فرض كرده؛ آياتى از قرآن كه تأويل آنها قبل از تنزيل آنها بوده است و عصمت. | ||