۶۱٬۱۸۹
ویرایش
مثالب العرب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
جز (جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
با توجه به اینکه نام کتاب «مثالب» و به معنای «عیوب» است باید محتوای کتاب ارتباطی با عیوب داشته باشد، ولی مؤلف در دو باب اول آن به ذکر تجارات و صناعات پرداخته است و در ادامه مطالبی مرتبط با عنوان کتاب آمده است. برخی از ابواب نیز همانند باب ابناء الحبشیات و سه باب بعد از آن نیز محتوای آن مرتبط با عنوان کتاب نمی‌باشند. | با توجه به اینکه نام کتاب «مثالب» و به معنای «عیوب» است باید محتوای کتاب ارتباطی با عیوب داشته باشد، ولی مؤلف در دو باب اول آن به ذکر تجارات و صناعات پرداخته است و در ادامه مطالبی مرتبط با عنوان کتاب آمده است. برخی از ابواب نیز همانند باب ابناء الحبشیات و سه باب بعد از آن نیز محتوای آن مرتبط با عنوان کتاب نمی‌باشند. | ||
مؤلف در باب تجارات، پیشه هر شخص از قریش و غیر قریش از اعراب را برشمرده است، خلیفه اول و سوم، طلحة بن عبیدالله و عبدالرحمن بن عوف از کسانی بودند که پیشه بزازی داشتند، ابوطالب بن عبدالمطلب از کسانی بود که اول روز به بزازی و در پایان روز به پیشه عطاری مشغول می‌شد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص39</ref> در این بخش از کتاب کسانی که در پیشه‌های دیگری از قبیل خرید و فروش گندم، جو، روغن نیز مشغول بودند نام برده شده است. | مؤلف در باب تجارات، پیشه هر شخص از قریش و غیر قریش از اعراب را برشمرده است، خلیفه اول و سوم، طلحة بن عبیدالله و عبدالرحمن بن عوف از کسانی بودند که پیشه بزازی داشتند، ابوطالب بن عبدالمطلب از کسانی بود که اول روز به بزازی و در پایان روز به پیشه عطاری مشغول می‌شد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص39</ref>در این بخش از کتاب کسانی که در پیشه‌های دیگری از قبیل خرید و فروش گندم، جو، روغن نیز مشغول بودند نام برده شده است. | ||
باب دوم کتاب به صناعات رایج و کسانی که به این صناعات مشغول بودند اختصاص یافته است؛ صناعاتی از قبیل طبابت، خرمافروشی، خمرفروشی، قصابی، خیاطی، نعل‌سازی و... | باب دوم کتاب به صناعات رایج و کسانی که به این صناعات مشغول بودند اختصاص یافته است؛ صناعاتی از قبیل طبابت، خرمافروشی، خمرفروشی، قصابی، خیاطی، نعل‌سازی و... | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
باب الأدعیاء (آنانکه در اصل و نسب مشکوکند) ششمین باب است که در آنجا افرادی مانند ابوعبدالله الجدلی نام برده شده است<ref>ر.ک: همان، ص60</ref> | باب الأدعیاء (آنانکه در اصل و نسب مشکوکند) ششمین باب است که در آنجا افرادی مانند ابوعبدالله الجدلی نام برده شده است<ref>ر.ک: همان، ص60</ref> | ||
باب بعدی باب الزناة است. مؤلف در این باب نام افرادی از قریش که مشهور به زنا بودند را برشمرده است. امیّة بن عبدشمس، ابوسفیان بن حرب، عبدالرحمن بن الحکم بن ابوالعاص و... در این باب جای گرفته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص63</ref> | باب بعدی باب الزناة است. مؤلف در این باب نام افرادی از قریش که مشهور به زنا بودند را برشمرده است. امیّة بن عبدشمس، ابوسفیان بن حرب، عبدالرحمن بن الحکم بن ابوالعاص و... در این باب جای گرفته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص63</ref> | ||
در هشتمین باب کتاب به نام‌های مجلودین (شلاق‌خورده‌ها) پرداخته شده است؛ افرادی مانند العاص بن سعد بن العاص و العاص بن هشام بن المغیره و... جزو افرادی هستند که محکوم به شلاق شدند<ref>ر.ک: همان، ص67</ref> | در هشتمین باب کتاب به نام‌های مجلودین (شلاق‌خورده‌ها) پرداخته شده است؛ افرادی مانند العاص بن سعد بن العاص و العاص بن هشام بن المغیره و... جزو افرادی هستند که محکوم به شلاق شدند<ref>ر.ک: همان، ص67</ref> | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
هرچند محتوای این کتاب پسندیده نیست، بلکه خود نوعی اشاعه عیوب بشمار می‌رود، ولی در لابه‌لای متون آن مطالبی یافت می‌شود که از جله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این کتاب محسوب می‌شود؛ بحث‌های نسب‌شناسی (محل و زمان تولد و مواردی از این قسم) که در جای جای کتاب به چشم می‌خورد، دارای اهمیت ویژه برای نسب‌شناسان است. | هرچند محتوای این کتاب پسندیده نیست، بلکه خود نوعی اشاعه عیوب بشمار می‌رود، ولی در لابه‌لای متون آن مطالبی یافت می‌شود که از جله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این کتاب محسوب می‌شود؛ بحث‌های نسب‌شناسی (محل و زمان تولد و مواردی از این قسم) که در جای جای کتاب به چشم می‌خورد، دارای اهمیت ویژه برای نسب‌شناسان است. | ||
با توجه به اینکه بسیاری از مطالب کتاب حاوی عیوب بنی امیه است و نامی از بنی هاشم در این کتاب برده نشده است، دستخوش تحریفی بس زشت شده است؛ از این جمله است: «(عن) هشام عن أبيه قال: كانت برة بنت مرّ بن أد أخت تميم بن مرّ تحت خزيمة بن مدركة، فولدت له أسد بن خزيمة، ثم هلك عنها، فخلف عليها ابنه كنانة بن خزيمة نكاح المقت، فولدت له ولده كلهم إلّا عبدمناف بن كنانة؛ فانه لغیر برة لكنانة النضر و مالك و ملكان و سعد و عامر»<ref>ر.ک: همان، ص69</ref> که با روایات بسیاری از جمله «إن النبي لم یولد إلا من نكاح كنكاح الإسلام» معارض است و یا اینکه به عباس بن عبدالمطلب (در باب نكاح الجاهلية) تهمت زنا می‌زند<ref>ر.ک: همان، ص72</ref> | با توجه به اینکه بسیاری از مطالب کتاب حاوی عیوب بنی امیه است و نامی از بنی هاشم در این کتاب برده نشده است، دستخوش تحریفی بس زشت شده است؛ از این جمله است: «(عن) هشام عن أبيه قال: كانت برة بنت مرّ بن أد أخت تميم بن مرّ تحت خزيمة بن مدركة، فولدت له أسد بن خزيمة، ثم هلك عنها، فخلف عليها ابنه كنانة بن خزيمة نكاح المقت، فولدت له ولده كلهم إلّا عبدمناف بن كنانة؛ فانه لغیر برة لكنانة النضر و مالك و ملكان و سعد و عامر»<ref>ر.ک: همان، ص69</ref>که با روایات بسیاری از جمله «إن النبي لم یولد إلا من نكاح كنكاح الإسلام» معارض است و یا اینکه به عباس بن عبدالمطلب (در باب نكاح الجاهلية) تهمت زنا می‌زند<ref>ر.ک: همان، ص72</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||