۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>') |
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==ساختار == | ==ساختار == | ||
کتاب مشتمل بر مقدمه محقق، خطبه و متن اثر است. نویسنده، مباحث کتاب را در 39 باب تنظیم کرده که 29 باب آن به تعداد و ترتیب حروف هجا به اضافه حرف لام و الف است و بقیه ابوابیاست که در باب الف افزوده است؛ ابوابیهمچون: | کتاب مشتمل بر مقدمه محقق، خطبه و متن اثر است. نویسنده، مباحث کتاب را در 39 باب تنظیم کرده که 29 باب آن به تعداد و ترتیب حروف هجا به اضافه حرف لام و الف است و بقیه ابوابیاست که در باب الف افزوده است؛ ابوابیهمچون: | ||
مثلهایی که بر وزن أفعل آمده؛ مثلهایی که به لفظ امر آمده؛ مثلهایی که به لفظ استفهام آمده و... البته ترتیب امثال دقیق نیست؛ چراکه برخی مثلها در جای خود وارد نشده و مؤلف امثال را در ضمن باب واحدی مرتب نکرده، بلکه به شکل تصادفی و بیحساب و کتاب با تکیه بر یکی بودن حرف اول وارد کرده است <ref>ر.ک: مقدمه محقق، صفحه ج </ref> | مثلهایی که بر وزن أفعل آمده؛ مثلهایی که به لفظ امر آمده؛ مثلهایی که به لفظ استفهام آمده و... البته ترتیب امثال دقیق نیست؛ چراکه برخی مثلها در جای خود وارد نشده و مؤلف امثال را در ضمن باب واحدی مرتب نکرده، بلکه به شکل تصادفی و بیحساب و کتاب با تکیه بر یکی بودن حرف اول وارد کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، صفحه ج </ref> | ||
==گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا == | ||
با تعمق در ضربالمثلهای عرب مىتوان دریافت که برخى ریشه در حکایات کهن دارند که در قالب استعاره و کنایه یا کلامى موزون و دلنشین جلوهگر شدهاند. اینان اغلب حامل پند و پیام یا انتقادی شدید و طنزآمیزند. برخى دیگر برپایه حکایاتى از زندگى روزمره انسانها استوارند که گاه سرچشمه آنها رفتار یا واقعهای بهیادماندنى بوده است. پیش از اسلام اصطلاح مثل در میان تازیان متداول بود و در دوره اسلامى نیز بهویژه در قرآن کریم، به همان معنى به کار رفته است <ref>ملاابراهیمی، عزت، ص195 </ref> | با تعمق در ضربالمثلهای عرب مىتوان دریافت که برخى ریشه در حکایات کهن دارند که در قالب استعاره و کنایه یا کلامى موزون و دلنشین جلوهگر شدهاند. اینان اغلب حامل پند و پیام یا انتقادی شدید و طنزآمیزند. برخى دیگر برپایه حکایاتى از زندگى روزمره انسانها استوارند که گاه سرچشمه آنها رفتار یا واقعهای بهیادماندنى بوده است. پیش از اسلام اصطلاح مثل در میان تازیان متداول بود و در دوره اسلامى نیز بهویژه در قرآن کریم، به همان معنى به کار رفته است<ref>ملاابراهیمی، عزت، ص195 </ref> | ||
کتاب زید بن رفاعه در موضوع خود از آثار مهم است؛ چراکه تعداد زیادی از ضربالمثلها را در بر دارد که از نوشتههای پیشینیان و امالیهای آنها گرد آورده است <ref>ر.ک: مقدمه محقق، صفحه الف و ج </ref> | کتاب زید بن رفاعه در موضوع خود از آثار مهم است؛ چراکه تعداد زیادی از ضربالمثلها را در بر دارد که از نوشتههای پیشینیان و امالیهای آنها گرد آورده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، صفحه الف و ج </ref> | ||
این ضربالمثلها بر اساس حرف اول تدوین شدهاند و نویسنده همراه با شرح مختصری، نکات لغوی آنها را برمىشمارد که گاه با بیان داستانهایى همراه است. گاه نیز هیچگونه توضیحی را لازم نمیداند و حتی از معنای لغات نیز خودداری کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، شماره 927 و 928، ص192 </ref> البته محقق در پاورقی این توضیحات را ذکر کرده است. | این ضربالمثلها بر اساس حرف اول تدوین شدهاند و نویسنده همراه با شرح مختصری، نکات لغوی آنها را برمىشمارد که گاه با بیان داستانهایى همراه است. گاه نیز هیچگونه توضیحی را لازم نمیداند و حتی از معنای لغات نیز خودداری کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، شماره 927 و 928، ص192 </ref> البته محقق در پاورقی این توضیحات را ذکر کرده است. | ||
ویرایش