۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
|||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
'''صحيح مسلم'''، تأليف [[مسلم بن حجاج نيشابورى]] (متوفى 261ق) از علماى اهل سنت در قرن سوم هجرى است كه به زبان عربى نگارش و توسط [[محمد فؤاد عبدالباقى]] تصحيح و تحقيق شده است. از ديگر نامهاى كتاب، «المسند الصحيح»، «المسند» و «الجامع الصحيح» است. | '''صحيح مسلم'''، تأليف [[مسلم بن حجاج نيشابورى]] (متوفى 261ق) از علماى اهل سنت در قرن سوم هجرى است كه به زبان عربى نگارش و توسط [[محمد فؤاد عبدالباقى]] تصحيح و تحقيق شده است. از ديگر نامهاى كتاب، «المسند الصحيح»، «المسند» و «الجامع الصحيح» است. | ||
صحيح مسلم نزد اهل سنت، مهمترين كتاب حديث، پس از [[صحيح بخارى]] است (گرچه بعضى از اهل مغرب، كتاب وى را بر بخارى ترجيح دادهاند) <ref>ر.ك: [[مدیرشانهچی، کاظم|كاظم مديرشانهچى]]، 1381ش، ص68</ref> | صحيح مسلم نزد اهل سنت، مهمترين كتاب حديث، پس از [[صحيح بخارى]] است (گرچه بعضى از اهل مغرب، كتاب وى را بر بخارى ترجيح دادهاند)<ref>ر.ك: [[مدیرشانهچی، کاظم|كاظم مديرشانهچى]]، 1381ش، ص68</ref> | ||
مسلم در آغاز صحيح در مقدمه كتاب از درخواست شخصى از او كه احتمالاً مىبايست خود از عالمان و محدثان باشد، براى فراهم آوردن كتاب روايى جامع، سخن به ميان آورده است <ref>نصيرى، على، ص260</ref> | مسلم در آغاز صحيح در مقدمه كتاب از درخواست شخصى از او كه احتمالاً مىبايست خود از عالمان و محدثان باشد، براى فراهم آوردن كتاب روايى جامع، سخن به ميان آورده است<ref>نصيرى، على، ص260</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
اين نسخه از كتاب داراى 5 جلد، 54 كتاب و 1205 باب است. صحيح مسلم شامل 7275 حديث است كه با حذف مكررات، بالغ بر چهار هزار مىگردد <ref>ر.ك: [[مدیرشانهچی، کاظم|كاظم مديرشانهچى]]، 1381ش، ص68</ref> | اين نسخه از كتاب داراى 5 جلد، 54 كتاب و 1205 باب است. صحيح مسلم شامل 7275 حديث است كه با حذف مكررات، بالغ بر چهار هزار مىگردد<ref>ر.ك: [[مدیرشانهچی، کاظم|كاظم مديرشانهچى]]، 1381ش، ص68</ref> | ||
شمار احاديث صحيح مسلم طبق ترتيب فؤاد عبدالباقى، بالغ بر 3033 حديث است. برخى از اهل علم بر شيوهاى كه ايشان براى شمارش در پيش گرفته، ملاحظاتى داشتهاند <ref>الشاويش، زهير، ص40</ref> | شمار احاديث صحيح مسلم طبق ترتيب فؤاد عبدالباقى، بالغ بر 3033 حديث است. برخى از اهل علم بر شيوهاى كه ايشان براى شمارش در پيش گرفته، ملاحظاتى داشتهاند<ref>الشاويش، زهير، ص40</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
درباره صحيح مسلم چند نكته گفتنى است: | درباره صحيح مسلم چند نكته گفتنى است: | ||
#روايات صحيح مسلم ناظر به احاديث پيامبر(ص) است و اين منحصر به اين كتاب نيست، بلكه صبغه حاكم بر تمام جوامع روايى اهل سنت، معطوف بودن روايات آنان به روايات پيامبر است و اگر رواياتى از صحابه و تابعان در آن آمده است بهصورت مستقيم و غير مستقيم بيانگر سخنان آن حضرت است <ref>ر.ك: نصيرى، على، ص261 و 262</ref> | #روايات صحيح مسلم ناظر به احاديث پيامبر(ص) است و اين منحصر به اين كتاب نيست، بلكه صبغه حاكم بر تمام جوامع روايى اهل سنت، معطوف بودن روايات آنان به روايات پيامبر است و اگر رواياتى از صحابه و تابعان در آن آمده است بهصورت مستقيم و غير مستقيم بيانگر سخنان آن حضرت است<ref>ر.ك: نصيرى، على، ص261 و 262</ref> | ||
#روايات مسلم افزون بر احكام و سنن، حوزههاى دينشناخت را نيز در بر مىگيرد و بدين خاطر است كه بر كتاب او عنوان الجامع داده شده است <ref>ر.ك: همان</ref> | #روايات مسلم افزون بر احكام و سنن، حوزههاى دينشناخت را نيز در بر مىگيرد و بدين خاطر است كه بر كتاب او عنوان الجامع داده شده است<ref>ر.ك: همان</ref> | ||
#مسلم در مقدمه تأكيد مىكند كه هدف او از تدوين كتاب روايى، انباشتن روايات صحيح و سقيم نيست. او مىگويد چنين كارى براى عالمان و حديثشناسان مفيد است؛ زيرا آنان ضمن شناخت همه روايات نقلشده، قدرت تمييز و تشخيص را دارند، اما چنين كارى براى عموم مردم كه فاقد چنين قدرتى هستند، حيرت و سرگردانى بههمراه مىآرود. بنابراين، هدف مسلم آوردن روايات صحيح از نگاه اوست؛ بدين خاطر بر كتاب او عنوان الصحيح داده شده است <ref>ر.ك: همان</ref> | #مسلم در مقدمه تأكيد مىكند كه هدف او از تدوين كتاب روايى، انباشتن روايات صحيح و سقيم نيست. او مىگويد چنين كارى براى عالمان و حديثشناسان مفيد است؛ زيرا آنان ضمن شناخت همه روايات نقلشده، قدرت تمييز و تشخيص را دارند، اما چنين كارى براى عموم مردم كه فاقد چنين قدرتى هستند، حيرت و سرگردانى بههمراه مىآرود. بنابراين، هدف مسلم آوردن روايات صحيح از نگاه اوست؛ بدين خاطر بر كتاب او عنوان الصحيح داده شده است<ref>ر.ك: همان</ref> | ||
#نكته ديگرى كه از گفتار مسلم مستفاد است، اهتمام او نسبت به عدم تكرار روايات است و همين اهتمام، به كتاب او از نظر حسن چينش برترى بخشيد <ref>ر.ك: همان</ref> | #نكته ديگرى كه از گفتار مسلم مستفاد است، اهتمام او نسبت به عدم تكرار روايات است و همين اهتمام، به كتاب او از نظر حسن چينش برترى بخشيد<ref>ر.ك: همان</ref> | ||
#صحيح مسلم از اين لحاظ كه احاديث را در فصل مربوط به آن قرار داده و كمتر تكرار نموده، بر [[صحيح بخارى]] ترجيح دارد؛ گرچه [[صحيح بخارى]] را از جهت صحت و دقت، بر آن ترجيح مىدهند <ref>ر.ك: مدير شانهچى، كاظم، 1381ش، ص67 و 68</ref> | #صحيح مسلم از اين لحاظ كه احاديث را در فصل مربوط به آن قرار داده و كمتر تكرار نموده، بر [[صحيح بخارى]] ترجيح دارد؛ گرچه [[صحيح بخارى]] را از جهت صحت و دقت، بر آن ترجيح مىدهند<ref>ر.ك: مدير شانهچى، كاظم، 1381ش، ص67 و 68</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
جلد پنجم كتاب، شامل فهارس است. در پاورقىهاى كتاب به بررسى سند هر روايت از حيث صحت و ضعف، نقل آن در منابع ديگر، ترجمه لغات مشكل و... پرداخته شده است. | جلد پنجم كتاب، شامل فهارس است. در پاورقىهاى كتاب به بررسى سند هر روايت از حيث صحت و ضعف، نقل آن در منابع ديگر، ترجمه لغات مشكل و... پرداخته شده است. | ||
پاورقىهاى كتاب در واقع خلاصهاى از شرح نووى بر كتاب [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد]] مىباشد. محقق در پايان جلد چهارم به اين نكته اشاره كرده است <ref>ر.ك: متن كتاب، ج4، ص2324</ref> | پاورقىهاى كتاب در واقع خلاصهاى از شرح نووى بر كتاب [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد]] مىباشد. محقق در پايان جلد چهارم به اين نكته اشاره كرده است<ref>ر.ك: متن كتاب، ج4، ص2324</ref> | ||
صحيح مسلم، مكرر در هند، تركيه و مصر چاپ شده و شايد بهترين چاپ آن، طبع دارالطباعة العامرة اسلامبول ضمن سالهاى 1329 تا 1334ق، باشد كه توسط جمعى، از جمله حافظ طرابلسى اسماعيل بن احمد تصحيح شده است <ref>مدير شانهچى، كاظم، ص69</ref> | صحيح مسلم، مكرر در هند، تركيه و مصر چاپ شده و شايد بهترين چاپ آن، طبع دارالطباعة العامرة اسلامبول ضمن سالهاى 1329 تا 1334ق، باشد كه توسط جمعى، از جمله حافظ طرابلسى اسماعيل بن احمد تصحيح شده است<ref>مدير شانهچى، كاظم، ص69</ref> | ||
صحيح مسلم را تعدادى از علما از جمله حافظ منذرى، به اختصار درآوردهاند. شرحهايى نيز بر آن نگاشتهاند كه متداولترين آنها شرح امام نووى است <ref>ر.ك: الشاويش، زهير، ص40</ref> | صحيح مسلم را تعدادى از علما از جمله حافظ منذرى، به اختصار درآوردهاند. شرحهايى نيز بر آن نگاشتهاند كه متداولترين آنها شرح امام نووى است<ref>ر.ك: الشاويش، زهير، ص40</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == |
ویرایش