۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
حديث الطير: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'احمد بن حنبل' به 'احمد بن حنبل '
جز (جایگزینی متن - 'احمد بن حنبل' به 'احمد بن حنبل ') |
|||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
# اولین گروه ناقلین این حدیث، صحابه هستند که در رأس آنها امیر مؤمنان علی(ع) قرار دارد. حدیث آن حضرت را [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] و دیگر محدثان نقل کرده‌اند. حاکم نیشابوری نیز در المستدرك علی الصحيحين به آن اشاره کرده است. سعد بن ابی‌وقاص، ابوسعید خدری، ابورافع و ابوطفیل مکی دیگر صحابی راوی این حدیث هستند<ref>ر.ک: همان، ص18-17؛ همان، ص10-9</ref>. | # اولین گروه ناقلین این حدیث، صحابه هستند که در رأس آنها امیر مؤمنان علی(ع) قرار دارد. حدیث آن حضرت را [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] و دیگر محدثان نقل کرده‌اند. حاکم نیشابوری نیز در المستدرك علی الصحيحين به آن اشاره کرده است. سعد بن ابی‌وقاص، ابوسعید خدری، ابورافع و ابوطفیل مکی دیگر صحابی راوی این حدیث هستند<ref>ر.ک: همان، ص18-17؛ همان، ص10-9</ref>. | ||
# از سوى دیگر راویانى از تابعین که این حدیث را از انس بن مالک نقل کرده‌اند، نزدیک به نود نفر هستند<ref>ر.ک: همان، ص20؛ همان، ص12 </ref>. | # از سوى دیگر راویانى از تابعین که این حدیث را از انس بن مالک نقل کرده‌اند، نزدیک به نود نفر هستند<ref>ر.ک: همان، ص20؛ همان، ص12 </ref>. | ||
# پیشوایان مذاهب اهل سنّت نیز به نقل این حدیث پرداخته‌اند که از آن جمله‌اند: ابوحنیفه، احمد بن | # پیشوایان مذاهب اهل سنّت نیز به نقل این حدیث پرداخته‌اند که از آن جمله‌اند: ابوحنیفه، [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] ، مالک بن انس و اوزاعی. اوزاعى فقیه بزرگى است که مذهب او در میان دیگر مذاهب اهل سنّت، مذهبى مستقل بشمار مى‌رفته است؛ اما در دوره‌هاى بعد، مذاهب اهل سنّت به چهار دسته منحصر و مشهور شدند<ref>ر.ک: همان، ص21-20؛ همان، ص12</ref>. | ||
# از جمله راویان این حدیث، عدّه زیادى از اساتید بخارى و مسلم هستند. بسیارى از راویان آن از راویان صحاح شش‌گانه اهل سنّت هستند. در این بخش اسامی 47 تن از مشهورترین راویان این حدیث ذکر شده که از آن جمله‌اند: بلاذرى، صاحب أنساب الأشراف؛ ابن حجر عسقلانى، محدّث و رجالى معروف؛ شمس‌الدین ذهبى، داراى تألیفات معروف و ابن عبدالبرّ اندلسى، نویسنده الاستيعاب<ref>ر.ک: همان، ص24-21؛ همان، ص15-12</ref>. | # از جمله راویان این حدیث، عدّه زیادى از اساتید بخارى و مسلم هستند. بسیارى از راویان آن از راویان صحاح شش‌گانه اهل سنّت هستند. در این بخش اسامی 47 تن از مشهورترین راویان این حدیث ذکر شده که از آن جمله‌اند: بلاذرى، صاحب أنساب الأشراف؛ ابن حجر عسقلانى، محدّث و رجالى معروف؛ شمس‌الدین ذهبى، داراى تألیفات معروف و ابن عبدالبرّ اندلسى، نویسنده الاستيعاب<ref>ر.ک: همان، ص24-21؛ همان، ص15-12</ref>. | ||
در فصل دوم کتاب دلالت حدیث مورد بحث قرار گرفته است. بدون تردید حدیث طیر، بر امامت حضرت امیر مؤمنان على(ع) دلالت دارد و در این‌باره هیچ تردیدى نیست؛ چراکه در این داستان بیان مى‌شود که خداوند متعال و رسول خدا(ص) على(ع) را از همه بیشتر دوست مى‌دارند<ref>ر.ک: همان، ص31؛ همان، ص19</ref>. | در فصل دوم کتاب دلالت حدیث مورد بحث قرار گرفته است. بدون تردید حدیث طیر، بر امامت حضرت امیر مؤمنان على(ع) دلالت دارد و در این‌باره هیچ تردیدى نیست؛ چراکه در این داستان بیان مى‌شود که خداوند متعال و رسول خدا(ص) على(ع) را از همه بیشتر دوست مى‌دارند<ref>ر.ک: همان، ص31؛ همان، ص19</ref>. | ||
متن حدیث طیر به روایت ترمذی بدین صورت است: روزى نزد پیامبر خدا(ص) پرنده‌اى (بریان‌شده) وجود داشت. حضرتش به درگاه خدا چنین دعا کرد: خداوندا! محبوب‌ترین خلقت را نزد من بفرست تا همراه من از این پرنده تناول نماید. در این هنگام [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] آمد و با پیامبر از گوشت آن پرنده میل کرد. این حدیث در صحیح ترمذى به همین اندازه آمده است. نویسنده پس از آن متن حدیث را به روایت احمد بن | متن حدیث طیر به روایت ترمذی بدین صورت است: روزى نزد پیامبر خدا(ص) پرنده‌اى (بریان‌شده) وجود داشت. حضرتش به درگاه خدا چنین دعا کرد: خداوندا! محبوب‌ترین خلقت را نزد من بفرست تا همراه من از این پرنده تناول نماید. در این هنگام [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] آمد و با پیامبر از گوشت آن پرنده میل کرد. این حدیث در صحیح ترمذى به همین اندازه آمده است. نویسنده پس از آن متن حدیث را به روایت [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] ، هیثمی، ابویعلی و نسائی نیز آورده است. ذکر قرائن و نشانه‌هایی که در این حدیث بر فضیلت حضرت علی(ع) دلالت دارند، مطلب دیگری است که در ادامه آمده است<ref>ر.ک: همان، ص45-32؛ همان، ص27-20</ref>. | ||
پاسخ به شبهات و اشاره به تلاش‌های ناکارآمدی که در رد این حدیث از سوی اهل سنت انجام شده آخرین بخش کتاب را تشکیل می‌دهد. این تلاش‌ها در پنج عنوان تردید در سند حدیث، تحریف در عبارات، تأویل حدیث، تعارض با احادیث دیگر و ضرب‌وشتم و توهین به ناقل حدیث طیر مطرح و پاسخ داده شده است. اگرچه بسیاری از علمای اهل سنت در این حدیث خدشه کرده‌اند، اما حاکم نیشابورى به صحّت حدیث طیر، اصرار مى‌ورزد. او در کتاب علوم الحديث مى‌نویسد: حدیث طیر از مشهورترین احادیث است و اصحاب صحاح باید آن را در صحاح وارد مى‌کردند. وى مى‌افزاید: من با بسیارى از محدّثان درباره این حدیث به گفتگو و مذاکره پرداختم و در مورد آن کتابى نوشتم. حاکم، کتابى درباره حدیث طیر نوشته و در آن، همه طرق آن را گردآورى کرده است. آنگاه این حدیث را در المستدرك على الصحيحين روایت مى‌کند و چنین خاطرنشان مى‌‌نماید: این حدیث طبق شروط بخارى و مسلم روایتى صحیح است، اما آن دو، روایت یادشده را نقل نکرده‌اند و عدّه‌اى از اصحاب - که تعدادشان به بیش از سى نفر مى‌رسد - این حدیث را از انس روایت کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص83-82؛ همان، ص50</ref>. | پاسخ به شبهات و اشاره به تلاش‌های ناکارآمدی که در رد این حدیث از سوی اهل سنت انجام شده آخرین بخش کتاب را تشکیل می‌دهد. این تلاش‌ها در پنج عنوان تردید در سند حدیث، تحریف در عبارات، تأویل حدیث، تعارض با احادیث دیگر و ضرب‌وشتم و توهین به ناقل حدیث طیر مطرح و پاسخ داده شده است. اگرچه بسیاری از علمای اهل سنت در این حدیث خدشه کرده‌اند، اما حاکم نیشابورى به صحّت حدیث طیر، اصرار مى‌ورزد. او در کتاب علوم الحديث مى‌نویسد: حدیث طیر از مشهورترین احادیث است و اصحاب صحاح باید آن را در صحاح وارد مى‌کردند. وى مى‌افزاید: من با بسیارى از محدّثان درباره این حدیث به گفتگو و مذاکره پرداختم و در مورد آن کتابى نوشتم. حاکم، کتابى درباره حدیث طیر نوشته و در آن، همه طرق آن را گردآورى کرده است. آنگاه این حدیث را در المستدرك على الصحيحين روایت مى‌کند و چنین خاطرنشان مى‌‌نماید: این حدیث طبق شروط بخارى و مسلم روایتى صحیح است، اما آن دو، روایت یادشده را نقل نکرده‌اند و عدّه‌اى از اصحاب - که تعدادشان به بیش از سى نفر مى‌رسد - این حدیث را از انس روایت کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص83-82؛ همان، ص50</ref>. | ||