۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'سيبويه' به 'سيبويه ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
امالى‌نويسى از اواخر قرن سوم هجرى در ميان دانشمندان اسلامى رواج پيدا كرد. أمالى، جمع املا است و در اصطلاح، کتابى را گويند كه استادْ تقرير كند و شاگردان بنويسند. | امالى‌نويسى از اواخر قرن سوم هجرى در ميان دانشمندان اسلامى رواج پيدا كرد. أمالى، جمع املا است و در اصطلاح، کتابى را گويند كه استادْ تقرير كند و شاگردان بنويسند. | ||
[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] | [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] مى‌نويسد: | ||
منظور از أمالى اين است كه عالمى بنشيند و شاگردان وى با قلم و كاغذ در اطراف او قرار بگيرند، آن گاه، عالم - با استفاده از علمى كه خداوند در اختيار او نهاده است - شروع به سخن گفتن كند و شاگردان، آن مطالب را بنويسند. در نتيجه، کتابى حاصل مى‌شود كه آن را املا و أمالى مى‌نامند. | منظور از أمالى اين است كه عالمى بنشيند و شاگردان وى با قلم و كاغذ در اطراف او قرار بگيرند، آن گاه، عالم - با استفاده از علمى كه خداوند در اختيار او نهاده است - شروع به سخن گفتن كند و شاگردان، آن مطالب را بنويسند. در نتيجه، کتابى حاصل مى‌شود كه آن را املا و أمالى مى‌نامند. | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
أمالى عنوانى است كه غالباً براى بعضى از كتب حديث استفاده مى‌شود و آن کتابى است كه شامل احاديث شنيده شده از املاى شيخ حديث است. او(املاء كننده) يا آنها را از محفوظات خويش مى‌گويد يا اين كه از روى نوشته مى‌خواند. ترتيب مطالب أمالى اكثراً به ترتيب نوبت شنيدن آنها است و به همين خاطر، به اين کتاب‌ها، مجالس يا عرض المجالس نيز اطلاق مى‌شود. | أمالى عنوانى است كه غالباً براى بعضى از كتب حديث استفاده مى‌شود و آن کتابى است كه شامل احاديث شنيده شده از املاى شيخ حديث است. او(املاء كننده) يا آنها را از محفوظات خويش مى‌گويد يا اين كه از روى نوشته مى‌خواند. ترتيب مطالب أمالى اكثراً به ترتيب نوبت شنيدن آنها است و به همين خاطر، به اين کتاب‌ها، مجالس يا عرض المجالس نيز اطلاق مى‌شود. | ||
اين روش، كه استاد بنشيند و شاگردان هم دور او حلقه زده و مسموعات خود را از او بنويسند، روش فقيهان و محدثان و نيز اهل ادب و علوم ديگر بوده است و در بعضى كتب، از أمالى گوناگون علماى بزرگ و نيز غير معروف نام برده شده است. در [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] | اين روش، كه استاد بنشيند و شاگردان هم دور او حلقه زده و مسموعات خود را از او بنويسند، روش فقيهان و محدثان و نيز اهل ادب و علوم ديگر بوده است و در بعضى كتب، از أمالى گوناگون علماى بزرگ و نيز غير معروف نام برده شده است. در [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] از أمالى ابن دريد، أمالى ابن حاجب، أمالى ابن الشجرى، أمالى [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] و... سخن به ميان آمده است. همچنين در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] قريب 30 کتاب أمالى از تصانيف شيعه ذكر شده است. | ||
مهم‌ترين أمالى‌ها: أمالى أبومحمد ناصر كبير (م 304ق)، أمالى مهذب‌الدين همدانى (م 398ق)، أمالى أبوالفتح هلال بن محمد بغدادى (م 414ق)، أمالى [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]](م 460ق)، أمالى [[شيخ صدوق]](م 381ق)، أمالى سيّد مرتضى (م 436ق) است. | مهم‌ترين أمالى‌ها: أمالى أبومحمد ناصر كبير (م 304ق)، أمالى مهذب‌الدين همدانى (م 398ق)، أمالى أبوالفتح هلال بن محمد بغدادى (م 414ق)، أمالى [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]](م 460ق)، أمالى [[شيخ صدوق]](م 381ق)، أمالى سيّد مرتضى (م 436ق) است. | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
از أبو جعفر الحمصى نقل شده كه از شيخى از شيوخ ادب مصر به من رسيده است كه مى‌گويد: | از أبو جعفر الحمصى نقل شده كه از شيخى از شيوخ ادب مصر به من رسيده است كه مى‌گويد: | ||
قسم به خدا، من از کتاب «الغرر» مسائلى را در نحو استفاده كردم كه در كتبى چون، کتاب [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]] | قسم به خدا، من از کتاب «الغرر» مسائلى را در نحو استفاده كردم كه در كتبى چون، کتاب [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]] نيافتم. | ||
امام [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] در يكى از كتبش پس از ذكر بعضى از فضايل سيّد مى‌گويد: | امام [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] در يكى از كتبش پس از ذكر بعضى از فضايل سيّد مى‌گويد: | ||