پرش به محتوا

تفسير القرآن العظيم (ابن أبي‌حاتم): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'تفسير القرآن العظيم (ابهام زدایی)' به 'تفسير القرآن العظيم (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'حضرت على(ع)' به 'حضرت على(ع) ')
جز (جایگزینی متن - 'تفسير القرآن العظيم (ابهام زدایی)' به 'تفسير القرآن العظيم (ابهام‌زدایی)')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۳۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR02024J1.jpg|بندانگشتی|تفسیر القرآن العظیم]]
| تصویر =NUR02024J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =تفسیر القرآن العظیم
|+ |
| عنوان‌های دیگر =مسندا عن رسول‌الله صله الله علیه و سلم و الصحابة و التابعین
|-
| پدیدآوران =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|تفسیر القرآن العظیم
[[طیب، اسعد محمد]] (محقق)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|مسندا عن رسول الله صله الله علیه و سلم و الصحابة و التابعین
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[طیب، اسعد محمد]] (محقق)


[[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد]] (نويسنده)
[[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد]] (نویسنده)
|-
| زبان =عربی
|زبان  
| کد کنگره =‏‎‏BP‎‏ ‎‏93‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ت‎‏7
|data-type='language'|عربی
| موضوع =
|-
تفاسیر اهل سنت - قرن 4ق.
|کد کنگره  
| ناشر =
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏‎‏BP‎‏ ‎‏93‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ت‎‏7
مکتبة نزار مصطفی الباز
|-
| مکان نشر =ریاض - عربستان
|موضوع  
| سال نشر = 1419 ق یا 1999 م
|data-type='subject'|تفاسیر اهل سنت - قرن 4ق.
|-
|ناشر  
|data-type='publisher'|مکتبة نزار مصطفی الباز
|-
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|ریاض - عربستان
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1419 هـ.ق یا 1999 م
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE2024AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02024AUTOMATIONCODE
| چاپ =3
| تعداد جلد =13
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02024
| کتابخوان همراه نور =02024
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر|تفسير القرآن العظيم (ابهام‌زدایی)}}


'''تفسير القرآن العظيم''' معروف به «تفسير إبن أبى حاتم»، تفسيرى مأثور به زبان عربى، شامل تمامى سوره‌ها مى‌باشد. إبن أبى حاتم تفسير خود را بر اساس روايات رسيده از رسول الله(ص) و صحابه و تابعان بنا نهاد و كمال دقت را در اسناد و منابع روايى خود به خرج داد و از اين‌رو تفسير وى مورد توجه همگان قرار گرفت. جلال الدين سيوطى مى‌نويسد: «كتاب ابن جرير طبرى ارزشمندترين و گران‌سنگ‌ترين تفسيرهاست، پس از او، [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابى حاتم]]...مى‌باشد و همه آنها مستند به صحابه و تابعان و پيروان آنان است» ...<ref>الإتقان، ج4، ص212</ref>
'''تفسير القرآن العظيم'''، معروف به «تفسير ابن أبى حاتم»، تألیف [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|عبدالرحمن بن محمد بن ابی حاتم]] و تحقیق اسعد محمد طیب، تفسيرى مأثور به زبان عربى، شامل تمامى سوره‌ها مى‌باشد. إبن أبى حاتم تفسير خود را بر اساس روايات رسيده از رسول‌الله(ص) و صحابه و تابعان بنا نهاد و كمال دقت را در اسناد و منابع روايى خود به خرج داد و از اين‌رو تفسير وى مورد توجه همگان قرار گرفت. [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدين سيوطى]] مى‌نويسد: «كتاب [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|ابن جرير طبرى]] ارزشمندترين و گران‌سنگ‌ترين تفسيرهاست، پس از او، [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابى حاتم]]...مى‌باشد و همه آنها مستند به صحابه و تابعان و پيروان آنان است»..<ref>الإتقان، ج4، ص212</ref>


در تفسير وى روايات معتبرى يافت مى‌شود كه آنها را در جاى ديگرى نمى‌توان يافت. [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابى حاتم]]، محتواى تفاسير پيش از خود را (از جمله، تفسيرهاى سعيد بن جبير و مقاتل بن حيان و غيره) در درون تفسيرش جاى داد و اگر او نبود، اين آثار از ميان رفته بود.تفسير او را منبع سرشار و قابل اعتمادى براى مفسران پس از وى، در همه ادوار، دانسته‌اند.
در تفسير وى روايات معتبرى يافت مى‌شود كه آنها را در جاى ديگرى نمى‌توان يافت. [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابى حاتم]]، محتواى تفاسير پيش از خود را (از جمله، تفسيرهاى سعيد بن جبير و مقاتل بن حيان و غيره) در درون تفسيرش جاى داد و اگر او نبود، اين آثار از ميان رفته بود.تفسير او را منبع سرشار و قابل اعتمادى براى مفسران پس از وى، در همه ادوار، دانسته‌اند.


[[بغوی، حسین بن مسعود|بغوى]] (متوفاى 516ق)، ابن كثير (متوفاى 774ق)، [[شوکانی، محمد|شوكانى]] و ديگران در تفاسير خود، از وى بهره فراوان برده‌اند. جلال الدين سيوطى (متوفاى 911ق) مى‌گويد: «تفسير او را در الدر المنثور تلخيص كرده‌ام».
[[بغوی، حسین بن مسعود|بغوى]] (متوفاى 516ق)، ابن كثير (متوفاى 774ق)، [[شوکانی، محمد|شوكانى]] و ديگران در تفاسير خود، از وى بهره فراوان برده‌اند. [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدين سيوطى]] (متوفاى 911ق) مى‌گويد: «تفسير او را در [[الدر المنثور في التفسير بالمأثور|الدر المنثور]] تلخيص كرده‌ام».


ابن تيمية در مجموع الفتاوى، ابن حجر عسقلانى در فتح الباري و ديگران در كتابهاى خود مقدار زيادى از روايات وى را نقل نموده‌اند.
ابن تيمية در مجموع الفتاوى، ابن حجر عسقلانى در فتح الباري و ديگران در کتاب‌هاى خود مقدار زيادى از روايات وى را نقل نموده‌اند.


== روش تفسيرى ==
== روش تفسيرى ==
خط ۵۵: خط ۴۴:
ايشان هرگز به مسائل جنبى نپرداخته است به همين جهت، تفسيرى كاملاً مبتنى بر نصوص وارده مى‌باشد و چيزى با آن آميخته نشده است. از اين‌رو در اين تفسير به‌طور پراكنده تنها آياتى كه درباره آنها رواياتى نقل شده، تفسير شده است.
ايشان هرگز به مسائل جنبى نپرداخته است به همين جهت، تفسيرى كاملاً مبتنى بر نصوص وارده مى‌باشد و چيزى با آن آميخته نشده است. از اين‌رو در اين تفسير به‌طور پراكنده تنها آياتى كه درباره آنها رواياتى نقل شده، تفسير شده است.


[[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابى حاتم]] تفسير خود را (پس از تسميه) چنين آغاز مى‌كند: «الحمدلله رب العالمين و صلي الله على محمد خاتم الأنبياء و على آله أجمعين...» و روشن است كه اين شيوه، روش ارادتمندان به خاندان نبوت است. وى شافعى مذهب است اما همانند شيعه به خاندان نبوت ابراز ارادت مى‌كند؛ از جمله ذيل آيه 56 سوره احزاب ''' «إنّ الله و ملائكته يصلون على النبي...» ''' ...<ref>متن كتاب، جلد 10، صفحه 3151</ref>: از پيامبر(ص) روايت مى‌كند كه فرمودند: بگوييد: «اللهم صلي على محمد و على آل محمد، كما صلّيت على إبراهيم و على آل إبراهيم. إنك حميد مجيد. و بارك على محمد و آل محمد، كما باركت على إبراهيم و آل إبراهيم، إنك حميد مجيد» ...<ref>متن كتاب، ج10، ص3151</ref>
[[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابى حاتم]] تفسير خود را (پس از تسميه) چنين آغاز مى‌كند: «الحمدلله رب العالمين و صلي الله على محمد خاتم الأنبياء و على آله أجمعين...» و روشن است كه اين شيوه، روش ارادتمندان به خاندان نبوت است. وى شافعى مذهب است اما همانند شيعه به خاندان نبوت ابراز ارادت مى‌كند؛ از جمله ذيل آيه 56 سوره احزاب''' «إنّ الله و ملائكته يصلون على النبي...»'''..<ref>متن كتاب، جلد 10، صفحه 3151</ref>: از پيامبر(ص) روايت مى‌كند كه فرمودند: بگوييد: «اللهم صلي على محمد و على آل محمد، كما صلّيت على إبراهیم و على آل إبراهیم. إنك حميد مجيد. و بارك على محمد و آل محمد، كما باركت على إبراهیم و آل إبراهیم، إنك حميد مجيد»..<ref>متن كتاب، ج10، ص3151</ref>


در ذيل آيه 33 سوره احزاب شأن نزول آن را در مورد پنج تن آل عبا از عائشه و ام‌سلمه نقل مى‌نمايد و نيز ذيل آيه 214 سوره شعراء: ''' «و أنذر عشيرتك الأقربين» ''' روايت «و يكون خليفتي في اهلي» را درباره [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] آورده است ...<ref>همان، ج 9، ص 2826</ref> و ذيل آيه 219 شعراء: ''' «و تقلبك في الساجدين» ''' نيز شاخصه عقيدتى مكتب تشيع (ناآلودگى نياكان معصومين) را مطرح مى‌سازد و به دو طريق از ابن عباس (در تأويل آيه) روايت مى‌كند كه: پيامبر(ص) پيوسته در اصلاب انبيا جابه‌جا مى‌شد تا مادر او را زائيد» ...<ref>همان، ص2828</ref>
در ذيل آيه 33 سوره احزاب شأن نزول آن را در مورد پنج تن آل عبا از عائشه و ام‌سلمه نقل مى‌نمايد و نيز ذيل آيه 214 سوره شعراء:''' «و أنذر عشيرتك الأقربين»''' روايت «و يكون خليفتي في اهلي» را درباره [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] آورده است..<ref>همان، ج 9، ص2826</ref>و ذيل آيه 219 شعراء:''' «و تقلبك في الساجدين»''' نيز شاخصه عقيدتى مكتب تشيع (ناآلودگى نياكان معصومين) را مطرح مى‌سازد و به دو طريق از [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] (در تأويل آيه) روايت مى‌كند كه: پيامبر(ص) پيوسته در اصلاب انبيا جابه‌جا مى‌شد تا مادر او را زائيد»..<ref>همان، ص2828</ref>


طبرى با آنكه هم‌عصر [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابى حاتم]] بوده، هيچيك از اين روايات را در تفسيرش نياورده و شايد به آن دست نيافته است و اين برترى [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابى حاتم]] و گستردگى اطلاعات وى را مى‌رساند.
طبرى با آنكه هم‌عصر [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابى حاتم]] بوده، هيچيك از اين روايات را در تفسيرش نياورده و شايد به آن دست نيافته است و اين برترى [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابى حاتم]] و گستردگى اطلاعات وى را مى‌رساند.
خط ۸۳: خط ۷۲:
== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==


1-مقدمه و متن كتاب.
#مقدمه و متن كتاب.
#دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، ج2، ص637.
#تفسير و مفسران، آیت‌الله معرفت، ج1، ص389 و ج2، ص179.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


2-دائرة المعارف بزرگ اسلامى، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، ج2، ص637.
3-تفسير و مفسران، آیت‌الله معرفت، ج1، ص389 و ج2، ص179.
== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12547 مطالعه کتاب تفسیر القرآن العظیم در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده: تفسیر]]
[[رده: تفسیر]]
[[رده:متون تفاسیر]]
[[رده: متون تفاسیر]]