پرش به محتوا

شرح نظم الدر (شرح قصيده تائيه كبراى ابن فارض): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ،' به '،'
جز (جایگزینی متن - 'احمد غزالى' به 'احمد غزالى ')
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
خط ۸۷: خط ۸۷:
صائن‌الدين همانند ديگر عرفا معتقد است كه عشق عبارت از «ميل ذاتى همه اعيان موجودات» است كه در تمام هستى، از مبدأ آفرينش تا منتهاى عالم آميزش و آلايش وجود دارد و موجب مى‌شود اعيان از قوه به فعل درآيند (چهارده رساله، ص 7).
صائن‌الدين همانند ديگر عرفا معتقد است كه عشق عبارت از «ميل ذاتى همه اعيان موجودات» است كه در تمام هستى، از مبدأ آفرينش تا منتهاى عالم آميزش و آلايش وجود دارد و موجب مى‌شود اعيان از قوه به فعل درآيند (چهارده رساله، ص 7).


او در «شرح نظم الدر» تجلى و سير عشق را در عالم هستى تصوير مى‌كند و تائيه ابن فارض، زمينه مناسبى براى اين تصوير است. صائن‌الدين، در شرح و پروردن قصيده مذكور كه زكات نفس تزكيه‌شده ابن فارض بر سائلان كوى طلب است، به مجموعه ميراث عرفان اسلامى توجه دارد. «شرح نظم الدر» تحت تأثير مستقيم جهان‌بينى [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] نوشته شده است و افكار و اقوال [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] در سراسر آن به‌روشنى ديده مى‌شود. گفتار بزرگان و مشايخ صوفيه نيز مانند [[غزالی، احمد بن محمد|احمد غزالى]] ، [[حلاج، حسین بن منصور|حسين بن منصور حلاج]]، بايزيد بسطامى، جنيد بغدادى، ابراهيم خواص، شيخ ابوالسعود و ديگران، به اقتضاى مقام، آرايه اين رساله شده و صائن‌الدين را در معنارسانى يارى كرده‌اند (شرح نظم الدر، مقدمه مصحح، ص يك‌صد و يك).
او در «شرح نظم الدر» تجلى و سير عشق را در عالم هستى تصوير مى‌كند و تائيه ابن فارض، زمينه مناسبى براى اين تصوير است. صائن‌الدين، در شرح و پروردن قصيده مذكور كه زكات نفس تزكيه‌شده ابن فارض بر سائلان كوى طلب است، به مجموعه ميراث عرفان اسلامى توجه دارد. «شرح نظم الدر» تحت تأثير مستقيم جهان‌بينى [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] نوشته شده است و افكار و اقوال [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] در سراسر آن به‌روشنى ديده مى‌شود. گفتار بزرگان و مشايخ صوفيه نيز مانند [[غزالی، احمد بن محمد|احمد غزالى]]، [[حلاج، حسین بن منصور|حسين بن منصور حلاج]]، بايزيد بسطامى، جنيد بغدادى، ابراهيم خواص، شيخ ابوالسعود و ديگران، به اقتضاى مقام، آرايه اين رساله شده و صائن‌الدين را در معنارسانى يارى كرده‌اند (شرح نظم الدر، مقدمه مصحح، ص يك‌صد و يك).


صائن‌الدين، در مقدمه «شرح نظم الدر»، مى‌نويسد كه عالم حقيقت، گسترده‌تر از آن است كه كلام و الفاظ در معناى قراردادى و منطقى بتوانند از عهده بيان آن برآيند؛ بنابراين، به پيروى از قرآن، زبان تشبيه و تمثيل را در پيش مى‌گيرد تا هم اهل معنى از حقايق آن برخوردار شوند و هم اهل ظاهر از صورت مجازى بى‌بهره نمانند (شرح نظم الدر، ص 12 - 14 و همان، مقدمه مصحح، ص يك‌صد و يك).
صائن‌الدين، در مقدمه «شرح نظم الدر»، مى‌نويسد كه عالم حقيقت، گسترده‌تر از آن است كه كلام و الفاظ در معناى قراردادى و منطقى بتوانند از عهده بيان آن برآيند؛ بنابراين، به پيروى از قرآن، زبان تشبيه و تمثيل را در پيش مى‌گيرد تا هم اهل معنى از حقايق آن برخوردار شوند و هم اهل ظاهر از صورت مجازى بى‌بهره نمانند (شرح نظم الدر، ص 12 - 14 و همان، مقدمه مصحح، ص يك‌صد و يك).
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش