پرش به محتوا

طبقات الشافعیة (حسینی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - ':ف' به ': ف')
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
خط ۴۹: خط ۴۹:
کتاب از دو مقدمه و هشت باب تشکیل شده و هریک از ابواب آن اختصاص به یک سده دارد که خود به دو فصل پنجاه ساله تقسیم شده است.
کتاب از دو مقدمه و هشت باب تشکیل شده و هریک از ابواب آن اختصاص به یک سده دارد که خود به دو فصل پنجاه ساله تقسیم شده است.


مؤلف، ابتدا به ذکر شرح حال محمد بن ادریس شافعی (متوفی 204ق) و کسانی که در قرن سوم وفات کرده‌اند پرداخته، سپس قرن به قرن تا زمان حیاتش، علمای شافعی مذهب و کتب آنها را تا آنجا که توانسته و اطلاع یافته ذکر کرده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص6</ref>.
مؤلف، ابتدا به ذکر شرح حال محمد بن ادریس شافعی (متوفی 204ق) و کسانی که در قرن سوم وفات کرده‌اند پرداخته، سپس قرن به قرن تا زمان حیاتش، علمای شافعی مذهب و کتب آنها را تا آنجا که توانسته و اطلاع یافته ذکر کرده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص6</ref>


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
مؤلف در بیان شرح حال هریک از علمای شافعی در هر طبقه، پس از بیان نام فرد و اجدادش، در صورت شهرت فرد به صفتی، آن را ذکر نموده است؛ مثلاً درباره ابوالحسن علی بن احمد بغدادی معروف به ابن مرزبان می‌نویسد: او مشهور به امانت در مذهب بود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص91</ref>.
مؤلف در بیان شرح حال هریک از علمای شافعی در هر طبقه، پس از بیان نام فرد و اجدادش، در صورت شهرت فرد به صفتی، آن را ذکر نموده است؛ مثلاً درباره ابوالحسن علی بن احمد بغدادی معروف به ابن مرزبان می‌نویسد: او مشهور به امانت در مذهب بود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص91</ref>


نویسنده همچنین سعی می‌کند، در صورت مشخص بودن روز و مکان تولد و وفات، آن را نیز در کتابش ضبط نماید؛ برای نمونه در بیان «رویانی» صاحب کتاب بحر این گونه می‌نویسد: در ماه ذی‌حجه سال 415 متولد شد و در مسجد جامع آمل در یازدهم محرم سال 520 به دست ملاحده به شهادت رسید<ref>ر.ک: همان، ص190-191</ref>.
نویسنده همچنین سعی می‌کند، در صورت مشخص بودن روز و مکان تولد و وفات، آن را نیز در کتابش ضبط نماید؛ برای نمونه در بیان «رویانی» صاحب کتاب بحر این گونه می‌نویسد: در ماه ذی‌حجه سال 415 متولد شد و در مسجد جامع آمل در یازدهم محرم سال 520 به دست ملاحده به شهادت رسید<ref>ر.ک: همان، ص190-191</ref>


همچنین درصورتی که تاریخ وفات فردی مشخص نباشد، می‌گوید: به وفات او دسترسی پیدا نکردم<ref>ر.ک: همان، ص110 و 188</ref>.
همچنین درصورتی که تاریخ وفات فردی مشخص نباشد، می‌گوید: به وفات او دسترسی پیدا نکردم<ref>ر.ک: همان، ص110 و 188</ref>


از دیگر ویژگی‌های کتاب آن است که مؤلف سعی کرده در بیان شخصیت و ویژگی‌های اخلاقی و اجتماعی هر فرد در بین مردم، دیدگاه بزرگان و مورخان مختلف را ذکر نموده و ویژگی‌های بارز او را بیان نماید<ref>ر.ک: همان، ص160</ref>.
از دیگر ویژگی‌های کتاب آن است که مؤلف سعی کرده در بیان شخصیت و ویژگی‌های اخلاقی و اجتماعی هر فرد در بین مردم، دیدگاه بزرگان و مورخان مختلف را ذکر نموده و ویژگی‌های بارز او را بیان نماید<ref>ر.ک: همان، ص160</ref>


درصورتی که نام فرد، قابل تشخیص برای همگان نباشد، کیفیت ضبط آن نام را بیان می‌کند؛ مانند: کلمه مرزبان (بمیم مفتوحة و راء ساکنة و بعدها زاء معجمة مضمومة بعدها باء موحدة)<ref>ر.ک: همان، ص91</ref>؛ یا کلمه صعلوکی (بضم الصاد المهملة)<ref>ر.ک: همان، ص123</ref>.
درصورتی که نام فرد، قابل تشخیص برای همگان نباشد، کیفیت ضبط آن نام را بیان می‌کند؛ مانند: کلمه مرزبان (بمیم مفتوحة و راء ساکنة و بعدها زاء معجمة مضمومة بعدها باء موحدة)<ref>ر.ک: همان، ص91</ref>؛ یا کلمه صعلوکی (بضم الصاد المهملة)<ref>ر.ک: همان، ص123</ref>


از دیگر ویژگی‌های کتاب، ذکر برخی از آثار علمایی است که درباره آنها صحبت شده است<ref>ر.ک: همان، ص231</ref>.
از دیگر ویژگی‌های کتاب، ذکر برخی از آثار علمایی است که درباره آنها صحبت شده است<ref>ر.ک: همان، ص231</ref>


همچنین در این کتاب، توثیق و یا تضعیف برخی از افراد آورده شده است<ref>ر.ک: همان، ص124</ref>.
همچنین در این کتاب، توثیق و یا تضعیف برخی از افراد آورده شده است<ref>ر.ک: همان، ص124</ref>


== وضعیت کتاب ==
== وضعیت کتاب ==
این کتاب برای اوّلین مرتبه بدون فهرست و تحقیقات در سال1356، در بغداد منتشر گردید. در دوره اخیر (1391)، نگارش جدیدی از این کتاب همراه با تحقیقی جامع و فهرستی کامل توسط عادل نویهض نگاشته شد. ایشان با مراجعه به تصویر نسخه خطی و مقابله کردن با آن و توضیحات مورخان و مراجعه به ده‌ها کتاب زندگی نامه و سیره و اعلام و... این چاپ از کتاب را در بغداد انتشار داد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص16</ref>.
این کتاب برای اوّلین مرتبه بدون فهرست و تحقیقات در سال1356، در بغداد منتشر گردید. در دوره اخیر (1391)، نگارش جدیدی از این کتاب همراه با تحقیقی جامع و فهرستی کامل توسط عادل نویهض نگاشته شد. ایشان با مراجعه به تصویر نسخه خطی و مقابله کردن با آن و توضیحات مورخان و مراجعه به ده‌ها کتاب زندگی نامه و سیره و اعلام و... این چاپ از کتاب را در بغداد انتشار داد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص16</ref>


درصورتی که تاریخ تولد و وفات و یا مکان آن در موردی مجهول باشد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص153 و 237</ref> یا اینکه مؤلف در ثبت این تاریخ اشتباهی نموده باشد<ref>ر.ک: همان، ص241</ref>، محقق دیدگاه خویش را در این باره در پاورقی آورده است.
درصورتی که تاریخ تولد و وفات و یا مکان آن در موردی مجهول باشد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص153 و 237</ref> یا اینکه مؤلف در ثبت این تاریخ اشتباهی نموده باشد<ref>ر.ک: همان، ص241</ref>، محقق دیدگاه خویش را در این باره در پاورقی آورده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش