۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' »' به '»') |
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>') |
||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
كتاب با ديباچهاى از نويسندگان آغاز و مطالب در پنج فصل، بهگونهاى تنظيم شده كه عناوين فصول، موضوعات عام كتاب و دامنه موضوعى كار را نشان مىدهد. | كتاب با ديباچهاى از نويسندگان آغاز و مطالب در پنج فصل، بهگونهاى تنظيم شده كه عناوين فصول، موضوعات عام كتاب و دامنه موضوعى كار را نشان مىدهد. | ||
در هر موضوع از موضوعات كتاب، مهمترين آثار متعلّق به آن معرّفى و ارزيابى شده است. شناسايى كتابها شامل شرح حال مؤلّف و ديگر آثار نويسنده، نسخهها، چاپها، موضوعات كتاب، سبك و در نهايت، ارزيابى آن است <ref>اخلاق (تعداد منابع: 60 اصلى و 6 ارجاعى)، 1385، ص61</ref> | در هر موضوع از موضوعات كتاب، مهمترين آثار متعلّق به آن معرّفى و ارزيابى شده است. شناسايى كتابها شامل شرح حال مؤلّف و ديگر آثار نويسنده، نسخهها، چاپها، موضوعات كتاب، سبك و در نهايت، ارزيابى آن است <ref>اخلاق (تعداد منابع: 60 اصلى و 6 ارجاعى)، 1385، ص61</ref> | ||
علاوه بر كتابهايى كه بهصورت مبسوط يا نيمهمبسوط بررسى شده و نيز فهرست پايانى ارائهشده در پايان هر مكتب، عناوين ساير كتابهاى اخلاقى را در دو موضع از اين اثر مىتوان يافت: | علاوه بر كتابهايى كه بهصورت مبسوط يا نيمهمبسوط بررسى شده و نيز فهرست پايانى ارائهشده در پايان هر مكتب، عناوين ساير كتابهاى اخلاقى را در دو موضع از اين اثر مىتوان يافت: | ||
خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
الف)- ذيل عنوان «شرح حال و آثار مؤلف» كه به ساير كتابهاى اخلاقى هر مؤلف - افزون بر اثرى كه بهتفصيل معرفى مىشود - نيز اشاره شده است. | الف)- ذيل عنوان «شرح حال و آثار مؤلف» كه به ساير كتابهاى اخلاقى هر مؤلف - افزون بر اثرى كه بهتفصيل معرفى مىشود - نيز اشاره شده است. | ||
ب)- ذيل عنوان آثار وابسته كه مشتمل بر همه كتابهايى است كه بهنوعى با كتاب مورد بحث پيوند دارد <ref>متن كتاب، ص 20</ref> | ب)- ذيل عنوان آثار وابسته كه مشتمل بر همه كتابهايى است كه بهنوعى با كتاب مورد بحث پيوند دارد <ref>متن كتاب، ص 20</ref> | ||
گستره معرفى آثار در اين كتابشناسى، كتابهاى نگارشيافته در حوزه علم اخلاق است كه دانش بررسى رفتارهاى نيك و بد و فضايل و رذايل روحى و شيوههاى آراستگى به فضيلتها و پيراستگى از رذيلتها است؛ ازاينرو معرفى كتابهاى مربوط به رشتههاى نوپديد اخلاقپژوهى، مثل فلسفه اخلاق، اخلاق كاربردى و اخلاق حرفهاى، در دستور كار قرار نگرفته است <ref>همان</ref> | گستره معرفى آثار در اين كتابشناسى، كتابهاى نگارشيافته در حوزه علم اخلاق است كه دانش بررسى رفتارهاى نيك و بد و فضايل و رذايل روحى و شيوههاى آراستگى به فضيلتها و پيراستگى از رذيلتها است؛ ازاينرو معرفى كتابهاى مربوط به رشتههاى نوپديد اخلاقپژوهى، مثل فلسفه اخلاق، اخلاق كاربردى و اخلاق حرفهاى، در دستور كار قرار نگرفته است <ref>همان</ref> | ||
از ميان مجموعه تصانيف اخلاقى نيز كتابهايى بهتفصيل معرفى شدهاند كه از «ساختار علمى» شايسته برخوردار باشند؛ ازاينرو آثارى كه انسجام منطقى لازم ندارند، در اين مجموعه، بهتفصيل معرفى نشدهاند و تنها به ارائه فهرستى از آنها اكتفا شده است؛ آثارى از قبيل كتب آداب، اندرزنامهها و سخنان حكمتآموز پراكنده و نيز دستورالعملهاى تربيتى - عرفانى يا رسالههاى عمليه سلوكى و اخلاقى از اين جملهاند كه بيشتر در آنها روش خطابى به كار گرفته شده و برانگيختگى عملى مد نظر بوده است <ref>همان</ref> | از ميان مجموعه تصانيف اخلاقى نيز كتابهايى بهتفصيل معرفى شدهاند كه از «ساختار علمى» شايسته برخوردار باشند؛ ازاينرو آثارى كه انسجام منطقى لازم ندارند، در اين مجموعه، بهتفصيل معرفى نشدهاند و تنها به ارائه فهرستى از آنها اكتفا شده است؛ آثارى از قبيل كتب آداب، اندرزنامهها و سخنان حكمتآموز پراكنده و نيز دستورالعملهاى تربيتى - عرفانى يا رسالههاى عمليه سلوكى و اخلاقى از اين جملهاند كه بيشتر در آنها روش خطابى به كار گرفته شده و برانگيختگى عملى مد نظر بوده است <ref>همان</ref> | ||
در انتخاب آثارى كه واجد دو ويژگى پيشگفته هستند، «اهميت اثر» نيز در رتبه بعد و بهمثابه ملاك سوم، مورد توجه قرار گرفته است. اين اهميت معمولاً از عناصرى مانند اتقان علمى، كثرت مراجعه به كتاب و نقل قول از آن، شهرت مؤلف، ارائه رويكرد نوين و آراء ابتكارى، تأثير بر روند علم اخلاق، در دسترس بودن، جامعيت و... و گاهى از محاسبه ميانگين اين عناصر نشئت گرفته است <ref>همان</ref> | در انتخاب آثارى كه واجد دو ويژگى پيشگفته هستند، «اهميت اثر» نيز در رتبه بعد و بهمثابه ملاك سوم، مورد توجه قرار گرفته است. اين اهميت معمولاً از عناصرى مانند اتقان علمى، كثرت مراجعه به كتاب و نقل قول از آن، شهرت مؤلف، ارائه رويكرد نوين و آراء ابتكارى، تأثير بر روند علم اخلاق، در دسترس بودن، جامعيت و... و گاهى از محاسبه ميانگين اين عناصر نشئت گرفته است <ref>همان</ref> | ||
بازخوانى تفصيلى كتابها در هشت محور زير صورت گرفته است: | بازخوانى تفصيلى كتابها در هشت محور زير صورت گرفته است: | ||
خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
#«روش كتاب»: در اين عنوان كوشش شده تا آنجا كه مىتوان متن را استنطاق كرد و به كشف مؤلفههاى روششناختى انديشه مؤلف راه برده و شيوه مورد نظر وى بهتفصيل بازگو گردد. | #«روش كتاب»: در اين عنوان كوشش شده تا آنجا كه مىتوان متن را استنطاق كرد و به كشف مؤلفههاى روششناختى انديشه مؤلف راه برده و شيوه مورد نظر وى بهتفصيل بازگو گردد. | ||
#«ادبيات كتاب»: در اين بخش، ويژگىهاى قلم مؤلف از قبيل فخامت و استوارى علمى، سلاست و اغلاق، ايجاز و تطويل، صنايع ادبى، اصطلاحات و دستگاه واژگانى و نيز ميزان بهره كتاب از شعر، حكايت و تمثيل براى مخاطب تبيين گرديده است. | #«ادبيات كتاب»: در اين بخش، ويژگىهاى قلم مؤلف از قبيل فخامت و استوارى علمى، سلاست و اغلاق، ايجاز و تطويل، صنايع ادبى، اصطلاحات و دستگاه واژگانى و نيز ميزان بهره كتاب از شعر، حكايت و تمثيل براى مخاطب تبيين گرديده است. | ||
#«ارزيابى نهايى»: در اين بخش حاصل بررسىهاى مختلفى كه در هفت محور گذشته در باره كتاب صورت گرفته، يكجا و مختصر عرضه شده و داورى نهايى در باره آن ارائه گرديده است؛ بنابراين، اين بخش، حاوى عمدهترين نقاط قوت و نقاط ضعف كتاب است <ref>همان، ص 22</ref> | #«ارزيابى نهايى»: در اين بخش حاصل بررسىهاى مختلفى كه در هفت محور گذشته در باره كتاب صورت گرفته، يكجا و مختصر عرضه شده و داورى نهايى در باره آن ارائه گرديده است؛ بنابراين، اين بخش، حاوى عمدهترين نقاط قوت و نقاط ضعف كتاب است <ref>همان، ص 22</ref> | ||
آنچه در بيان محورهاى كتابشناسى گفته شد مربوط به كتابشناسى مكتب اخلاق فلسفى، عرفانى و تلفيقى است، اما در معرفى آثار اخلاق نقلى، محورهاى ششم و هفتم تغيير يافته است؛ بدين ترتيب كه دو عنوان «روش» و «ادبيات كتاب» حذف و دو عنوان «درجه اعتبار» و «انطباق عناوين» اضافه شده است <ref>همان</ref> | آنچه در بيان محورهاى كتابشناسى گفته شد مربوط به كتابشناسى مكتب اخلاق فلسفى، عرفانى و تلفيقى است، اما در معرفى آثار اخلاق نقلى، محورهاى ششم و هفتم تغيير يافته است؛ بدين ترتيب كه دو عنوان «روش» و «ادبيات كتاب» حذف و دو عنوان «درجه اعتبار» و «انطباق عناوين» اضافه شده است <ref>همان</ref> | ||
دايره انتخاب كتابها، تنها محدود به آثارى است كه توسط انديشوران مسلمان پديد آمده و ازاينرو آثار اخلاقى متعلق به ساير اديان و مكاتب به اين اثر راه نيافته است؛ چنانكه انتساب قطعى آثار معرفىشده، به اسلام و داورى نهايى در باره اسلاميت آنها نيز مد نظر نبوده، صرف مسلمان بودن مؤلف براى معرفى اثر او كافى شمرده شده است <ref>همان، ص 21</ref> | دايره انتخاب كتابها، تنها محدود به آثارى است كه توسط انديشوران مسلمان پديد آمده و ازاينرو آثار اخلاقى متعلق به ساير اديان و مكاتب به اين اثر راه نيافته است؛ چنانكه انتساب قطعى آثار معرفىشده، به اسلام و داورى نهايى در باره اسلاميت آنها نيز مد نظر نبوده، صرف مسلمان بودن مؤلف براى معرفى اثر او كافى شمرده شده است <ref>همان، ص 21</ref> | ||
در اين اثر از كتابهايى كه دانشمندان معاصر در حوزه دانش اخلاق پديد آوردهاند، يادى به ميان نيامده و تنها به ميراث برجاىمانده از اعصار پيشين بسنده شده است <ref>همان، ص 25</ref> | در اين اثر از كتابهايى كه دانشمندان معاصر در حوزه دانش اخلاق پديد آوردهاند، يادى به ميان نيامده و تنها به ميراث برجاىمانده از اعصار پيشين بسنده شده است <ref>همان، ص 25</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در ديباچه كتاب، به ضرورت اهتمام به انديشه اخلاقى اسلام پرداخته شده و ده نكته مهم براى استفاده بهينه از كتاب بيان شده و پس از آن، مطالب اصلى سامان يافته است <ref>متن كتاب، ص 17</ref> | در ديباچه كتاب، به ضرورت اهتمام به انديشه اخلاقى اسلام پرداخته شده و ده نكته مهم براى استفاده بهينه از كتاب بيان شده و پس از آن، مطالب اصلى سامان يافته است <ref>متن كتاب، ص 17</ref> | ||
فصل اول، به معرفى و مقايسه مكاتب اخلاقى، فلسفى، عرفانى، نقلى و تلفيقى و بيان ويژگىهاى هريك از آنها اختصاص يافته است <ref>همان، ص 27</ref> | فصل اول، به معرفى و مقايسه مكاتب اخلاقى، فلسفى، عرفانى، نقلى و تلفيقى و بيان ويژگىهاى هريك از آنها اختصاص يافته است <ref>همان، ص 27</ref> | ||
فصل دوم، عهدهدار معرفى تفصيلى آثار برجسته مكتب اخلاق فلسفى است. اين آثار، عبارتند از: «الطب الروحاني»؛ «فصول منتزعة»؛ «السعادة و الإسعاد في السيرة الإنسانية»؛ «رسائل إخوان الصفا»؛ «تهذيب الأخلاق و تطهير الأعراق»؛ «تهذيب الأخلاق»؛ «مدارج الكمال»؛ «[[اخلاق ناصری]]» و «لوامع الإشراق في مكارم الأخلاق (اخلاق جلالى)». در پايان اين فصل، فهرست تعداد ديگرى از آثار اين مكتب نام برده شده است <ref>همان، ص61</ref> | فصل دوم، عهدهدار معرفى تفصيلى آثار برجسته مكتب اخلاق فلسفى است. اين آثار، عبارتند از: «الطب الروحاني»؛ «فصول منتزعة»؛ «السعادة و الإسعاد في السيرة الإنسانية»؛ «رسائل إخوان الصفا»؛ «تهذيب الأخلاق و تطهير الأعراق»؛ «تهذيب الأخلاق»؛ «مدارج الكمال»؛ «[[اخلاق ناصری]]» و «لوامع الإشراق في مكارم الأخلاق (اخلاق جلالى)». در پايان اين فصل، فهرست تعداد ديگرى از آثار اين مكتب نام برده شده است <ref>همان، ص61</ref> | ||
فصل سوم، شامل معرفى تفصيلى آثار قابل توجه مكتب اخلاق عرفانى است كه عبارتند از: «اللمع في التصوف»؛ «قوت القلوب في معاملة المحبوب»؛ «سه رساله از ابوعبدالرحمن [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]]»؛ «الإشارات و التنبيهات»؛ «الرسالة القشيرية»؛ «[[منازل السائرين]]»؛ «أوصاف الأشراف»؛ «مصباح الأنس بين المعقول و المشهود»؛ «رساله سير و سلوك»؛ «بحر المعارف» و «تحفة الإخوان في خصائص الفتيان» <ref>همان، 157</ref> | فصل سوم، شامل معرفى تفصيلى آثار قابل توجه مكتب اخلاق عرفانى است كه عبارتند از: «اللمع في التصوف»؛ «قوت القلوب في معاملة المحبوب»؛ «سه رساله از ابوعبدالرحمن [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]]»؛ «الإشارات و التنبيهات»؛ «الرسالة القشيرية»؛ «[[منازل السائرين]]»؛ «أوصاف الأشراف»؛ «مصباح الأنس بين المعقول و المشهود»؛ «رساله سير و سلوك»؛ «بحر المعارف» و «تحفة الإخوان في خصائص الفتيان» <ref>همان، 157</ref> | ||
اين فصل، همچنين مشتمل بر يك بحث ويژه با عنوان «اخلاق فتوت و آيين جوانمردى» است كه طى آن، خاستگاه تاريخى - اجتماعى، مبانى، آموزهها، آداب و آثار اين رويكرد بيان شده است. كتابشناسىِ يكى از آثار متعلّق به اين رويكرد نيز بهتفصيل در همين فصل آمده است <ref>همان، ص 243</ref> | اين فصل، همچنين مشتمل بر يك بحث ويژه با عنوان «اخلاق فتوت و آيين جوانمردى» است كه طى آن، خاستگاه تاريخى - اجتماعى، مبانى، آموزهها، آداب و آثار اين رويكرد بيان شده است. كتابشناسىِ يكى از آثار متعلّق به اين رويكرد نيز بهتفصيل در همين فصل آمده است <ref>همان، ص 243</ref> | ||
فصل چهارم عهدهدار معرفى آثار اخلاق نقلى است كه ابتدا به شكل مبسوط، دو اثر از شيعه به نامهاى «الأصول الكافي» و «[[بحار الأنوار]]» و دو اثر از اهل سنت، تحت عنوان «شعب الإيمان» و «شجرة المعارف و الأحوال و صالح الأقوال و الأعمال» بازخوانى شده، سپس يازده اثر از شيعه و سيزده اثر از اهل سنت بهاختصار توصيف شده است <ref>همان، ص 255</ref> | فصل چهارم عهدهدار معرفى آثار اخلاق نقلى است كه ابتدا به شكل مبسوط، دو اثر از شيعه به نامهاى «الأصول الكافي» و «[[بحار الأنوار]]» و دو اثر از اهل سنت، تحت عنوان «شعب الإيمان» و «شجرة المعارف و الأحوال و صالح الأقوال و الأعمال» بازخوانى شده، سپس يازده اثر از شيعه و سيزده اثر از اهل سنت بهاختصار توصيف شده است <ref>همان، ص 255</ref> | ||
آثار شيعه، عبارتند از: «الزهد»؛ «[[المحاسن]]»؛ «مصادفة الإخوان»؛ «مكارم الأخلاق»؛ «غرر الحكم و درر الكلم»؛ «مشكاة الأنوار في غرر الأخبار»؛ «تنبيه الخواطر و نزهة النواظر»؛ «جامع الأخبار يا معارج اليقين في أصول الدين»؛ «إرشاد القلوب»؛ «أعلام الدين في صفات المؤمنين»؛ «[[مصباح الشريعة|مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة]]» <ref>همان، ص 275 تا 285</ref> | آثار شيعه، عبارتند از: «الزهد»؛ «[[المحاسن]]»؛ «مصادفة الإخوان»؛ «مكارم الأخلاق»؛ «غرر الحكم و درر الكلم»؛ «مشكاة الأنوار في غرر الأخبار»؛ «تنبيه الخواطر و نزهة النواظر»؛ «جامع الأخبار يا معارج اليقين في أصول الدين»؛ «إرشاد القلوب»؛ «أعلام الدين في صفات المؤمنين»؛ «[[مصباح الشريعة|مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة]]» <ref>همان، ص 275 تا 285</ref> | ||
«[[صحيح بخارى]]»؛ «[[صحيح مسلم]]»؛ «[[سنن ترمذى]]»؛ «سنن نسائى»؛ «سنن ابى داود»؛ «سنن ابن ماجه»؛ «كتاب الزهد»؛ «آداب المفرد»؛ «موسوعة رسائل ابن ابي الدنيا»؛ «مكارم الأخلاق و معاليها و محمود طرائفها»؛ «مساوي الأخلاق و مذمومها و طرائق مكروهها»؛ «تنبيه الغافلين» و «كنز العمال في سنن الأقوال و الأفعال»، از جمله آثار اهل سنت مىباشد <ref>همان، ص 303 تا 309</ref> | «[[صحيح بخارى]]»؛ «[[صحيح مسلم]]»؛ «[[سنن ترمذى]]»؛ «سنن نسائى»؛ «سنن ابى داود»؛ «سنن ابن ماجه»؛ «كتاب الزهد»؛ «آداب المفرد»؛ «موسوعة رسائل ابن ابي الدنيا»؛ «مكارم الأخلاق و معاليها و محمود طرائفها»؛ «مساوي الأخلاق و مذمومها و طرائق مكروهها»؛ «تنبيه الغافلين» و «كنز العمال في سنن الأقوال و الأفعال»، از جمله آثار اهل سنت مىباشد <ref>همان، ص 303 تا 309</ref> | ||
در پايان اين فصل، به پيوست، بحثى ويژه با عنوان «رويكرد دعايى - مناجاتى» ارائه شده و نهايتاً فهرستى از كتابهاى آداب اسلامى، فهرستى از شرحنگارىها و فهرستى از منابع اخلاق نقلى آمده است <ref>همان، ص 311</ref> | در پايان اين فصل، به پيوست، بحثى ويژه با عنوان «رويكرد دعايى - مناجاتى» ارائه شده و نهايتاً فهرستى از كتابهاى آداب اسلامى، فهرستى از شرحنگارىها و فهرستى از منابع اخلاق نقلى آمده است <ref>همان، ص 311</ref> | ||
مراد از شرحنگارىها، آثارى است كه همّت خود را به شرح و تفسير احاديث اخلاقى معطوف داشته و در صدد تبيين متن روايات، به تجزيه و تحليل مباحث اخلاقى آنها پرداخته است و مراد از كتابهاى آداب اسلامى، آثارى است كه به ارائه الگوها و قالبهاى خاص رفتارى از لسان سنّت اسلامى پرداخته و توضيح دادهاند كه رعايت چه آدابى در هنگام غذا خوردن، خوابيدن، مسافرت، خريد و فروش و... مىتواند بسترساز رشد فضايل اخلاقى گردد و فرد مؤمن را به حيات طيبه برساند <ref>همان، ص 15</ref> | مراد از شرحنگارىها، آثارى است كه همّت خود را به شرح و تفسير احاديث اخلاقى معطوف داشته و در صدد تبيين متن روايات، به تجزيه و تحليل مباحث اخلاقى آنها پرداخته است و مراد از كتابهاى آداب اسلامى، آثارى است كه به ارائه الگوها و قالبهاى خاص رفتارى از لسان سنّت اسلامى پرداخته و توضيح دادهاند كه رعايت چه آدابى در هنگام غذا خوردن، خوابيدن، مسافرت، خريد و فروش و... مىتواند بسترساز رشد فضايل اخلاقى گردد و فرد مؤمن را به حيات طيبه برساند <ref>همان، ص 15</ref> | ||
فصل پنجم نيز به معرفى مهمترين آثار مكتب تلفيقى در اخلاق اسلامى اختصاص دارد. در اين ميان هفت اثر، با نامهاى «الرعاية لحقوق الله»؛ «أدب الدنيا و الدين»؛ «الذريعة إلى مكارم الشريعة»؛ «إحياء علوم الدين»؛ «الحقائق في محاسن الأخلاق»؛ «[[جامع السعادات]]» و «الأخلاق»، به شكل مبسوط و دو اثر به اجمال، توصيف شده است و در آخر نيز فهرستشمارى از آثار ديگر اين مكتب به دست داده شده است <ref>همان، ص 327</ref> | فصل پنجم نيز به معرفى مهمترين آثار مكتب تلفيقى در اخلاق اسلامى اختصاص دارد. در اين ميان هفت اثر، با نامهاى «الرعاية لحقوق الله»؛ «أدب الدنيا و الدين»؛ «الذريعة إلى مكارم الشريعة»؛ «إحياء علوم الدين»؛ «الحقائق في محاسن الأخلاق»؛ «[[جامع السعادات]]» و «الأخلاق»، به شكل مبسوط و دو اثر به اجمال، توصيف شده است و در آخر نيز فهرستشمارى از آثار ديگر اين مكتب به دست داده شده است <ref>همان، ص 327</ref> | ||
اختصار يا تفصيل بررسىهاى ذيل هر عنوان، بسته به ميزان اهميت و حجم مطالب قابل انعكاس آن بوده و ممكن است با حجم ظاهرى اثر تناسب نداشته باشد؛ مثلاً كتاب «الطب الروحاني» و «[[منازل السائرين]]»، علىرغم حجم اندك و صفحات محدود، بسيار بيشتر از صحاح ششگانه اهل سنت تشريح شدهاند؛ بدين جهت كه صحاح سته بيشتر بر اساس ترتيب كتب فقهى تنظيم گشته و ابواب اخلاقى آن بسيار محدود است و اطلاع درخورى براى پژوهشگر علم اخلاق از آن نمىتوان ارائه داد <ref>همان، ص 21</ref> | اختصار يا تفصيل بررسىهاى ذيل هر عنوان، بسته به ميزان اهميت و حجم مطالب قابل انعكاس آن بوده و ممكن است با حجم ظاهرى اثر تناسب نداشته باشد؛ مثلاً كتاب «الطب الروحاني» و «[[منازل السائرين]]»، علىرغم حجم اندك و صفحات محدود، بسيار بيشتر از صحاح ششگانه اهل سنت تشريح شدهاند؛ بدين جهت كه صحاح سته بيشتر بر اساس ترتيب كتب فقهى تنظيم گشته و ابواب اخلاقى آن بسيار محدود است و اطلاع درخورى براى پژوهشگر علم اخلاق از آن نمىتوان ارائه داد <ref>همان، ص 21</ref> | ||
از آنجا كه ارائه حداكثرى اطلاعات به پژوهشگران، براى نويسندگان موضوعيت داشته، به برخى از ويژگىهاى جزئى آثار نيز پرداخته شده است؛ مثلاً ذكر تعداد صفحات كتاب و فصول آن، شمار آيات و روايات و نيز بيان حجم منقولات، تشبيهات، حكايات، ويژگىهاى قلم مؤلف و... <ref>همان، ص 21</ref> | از آنجا كه ارائه حداكثرى اطلاعات به پژوهشگران، براى نويسندگان موضوعيت داشته، به برخى از ويژگىهاى جزئى آثار نيز پرداخته شده است؛ مثلاً ذكر تعداد صفحات كتاب و فصول آن، شمار آيات و روايات و نيز بيان حجم منقولات، تشبيهات، حكايات، ويژگىهاى قلم مؤلف و... <ref>همان، ص 21</ref> | ||
در پايان كتاب نيز فهرستى از دو شاخه اخلاق كاربردى كه در ميان تكنگارىهاى اخلاقى، بيشترين اهتمام به آنها شده، آمده است. اين دو شاخه عبارتند از: «اخلاق دانشورى» و «اخلاق پادشاهى و دولتمردى» <ref>همان، ص 411 تا 413</ref> | در پايان كتاب نيز فهرستى از دو شاخه اخلاق كاربردى كه در ميان تكنگارىهاى اخلاقى، بيشترين اهتمام به آنها شده، آمده است. اين دو شاخه عبارتند از: «اخلاق دانشورى» و «اخلاق پادشاهى و دولتمردى» <ref>همان، ص 411 تا 413</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == |
ویرایش