پرش به محتوا

شقائق النعمان علی سموط الجمان في أسماء شعراء عمان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - 'data-type='language'|عربي ' به 'data-type='language'|عربی')
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
خط ۴۸: خط ۴۸:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
کتاب با ذکر شرح حال نویسنده آغاز شده است. وی سپس در مقدمه این نکته را تذکر داده است که اگرچه بنای بر گردآوری تمامی شعرای عمان و سرشماری و ضبط آنها بوده، اما به جهت فراوانی تعداد آنها امکان این کار فراهم نشد و برخی بر ما پوشیده ماند. سرشماری تمام آنها قطعاً ممکن نیست و در این منظومه شعرای مشهور در کتب تاریخ و سیره ذکر شده است. همچنین شعرای معاصر و چه بسا اشخاصی که اشعار خوبی ندارند، اما شخصیت‌های بارزی دارند ذکر شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص11</ref>.
کتاب با ذکر شرح حال نویسنده آغاز شده است. وی سپس در مقدمه این نکته را تذکر داده است که اگرچه بنای بر گردآوری تمامی شعرای عمان و سرشماری و ضبط آنها بوده، اما به جهت فراوانی تعداد آنها امکان این کار فراهم نشد و برخی بر ما پوشیده ماند. سرشماری تمام آنها قطعاً ممکن نیست و در این منظومه شعرای مشهور در کتب تاریخ و سیره ذکر شده است. همچنین شعرای معاصر و چه بسا اشخاصی که اشعار خوبی ندارند، اما شخصیت‌های بارزی دارند ذکر شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص11</ref>


در اولین طبقه از کتاب، اسامی شعرای مشهور و کسانی که دیوان‌های چاپ شده یا خطی یا مجموعه شعری و یا مقطعات دارند ذکر شده است. شعرای این طبقه به ترتیب قرن، از قرن اول تا چهاردهم ذکر شده‌اند. تعدادی از شعرای این طبقه در خدمت ملوک نباهنه عمان بوده‌اند که از آن جمله‌اند: احمد بن سعید ستالی و موسی بن حسین کیذاوی. ملوک نباهنه عمان بیش از چهار قرن بر این کشور حکومت کردند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص35</ref>.
در اولین طبقه از کتاب، اسامی شعرای مشهور و کسانی که دیوان‌های چاپ شده یا خطی یا مجموعه شعری و یا مقطعات دارند ذکر شده است. شعرای این طبقه به ترتیب قرن، از قرن اول تا چهاردهم ذکر شده‌اند. تعدادی از شعرای این طبقه در خدمت ملوک نباهنه عمان بوده‌اند که از آن جمله‌اند: احمد بن سعید ستالی و موسی بن حسین کیذاوی. ملوک نباهنه عمان بیش از چهار قرن بر این کشور حکومت کردند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص35</ref>


شیوه نویسنده در غالب موارد بدین ترتیب است که یک یا چند بیت را ذکر کرده و پس از توضیح واژه‌های آن به معرفی شاعر پرداخته است.
شیوه نویسنده در غالب موارد بدین ترتیب است که یک یا چند بیت را ذکر کرده و پس از توضیح واژه‌های آن به معرفی شاعر پرداخته است.


در جزء دوم نیز تعدادی از شعرا و اشعار آنها در ضمن سه طبقه مطرح شده‌اند. در طبقه چهارم از این جزء، اسامی و شرح حال سه تن به عنوان عالم ترین شعرا ذکر شده است. در معرفی هر شخصیت، ابیات زیادی از قصاید آنها ذکر شده است؛ از آن جمله می‌توان به ابیات ابتدایی قصیده رائیه احمد بن سلیمان بن نضر سموئلی درباره نماز عیدین، غسل و تکفین و نماز بر میت و نماز جمعه اشاره نمود<ref>ر.ک: همان، ج2، ص327</ref>.
در جزء دوم نیز تعدادی از شعرا و اشعار آنها در ضمن سه طبقه مطرح شده‌اند. در طبقه چهارم از این جزء، اسامی و شرح حال سه تن به عنوان عالم ترین شعرا ذکر شده است. در معرفی هر شخصیت، ابیات زیادی از قصاید آنها ذکر شده است؛ از آن جمله می‌توان به ابیات ابتدایی قصیده رائیه احمد بن سلیمان بن نضر سموئلی درباره نماز عیدین، غسل و تکفین و نماز بر میت و نماز جمعه اشاره نمود<ref>ر.ک: همان، ج2، ص327</ref>


در جزء سوم کتاب ابتدا در طبقه پنجم، شرح حال و اشعار شعرای جهابذه عمان ذکر شده است. نویسنده، جهابذه را چنین معنا می‌کند: دانشمندانی که ارجوزه‌هایی در ادیان، احکام، سیره‌ها و آداب دارند؛ کما اینکه اشعاری در پاسخ به مسائل و در فنون مختلف مانند حکمت‌ها و موعظه‌ها و نصایح سروده‌اند. در طبقه ششم، علما و قضات قرن چهاردهم و در طبقه آخر نیز قضات شاعر قرن پانزدهم ذکر شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ج3، ص308</ref>.
در جزء سوم کتاب ابتدا در طبقه پنجم، شرح حال و اشعار شعرای جهابذه عمان ذکر شده است. نویسنده، جهابذه را چنین معنا می‌کند: دانشمندانی که ارجوزه‌هایی در ادیان، احکام، سیره‌ها و آداب دارند؛ کما اینکه اشعاری در پاسخ به مسائل و در فنون مختلف مانند حکمت‌ها و موعظه‌ها و نصایح سروده‌اند. در طبقه ششم، علما و قضات قرن چهاردهم و در طبقه آخر نیز قضات شاعر قرن پانزدهم ذکر شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ج3، ص308</ref>


== وضعیت کتاب ==
== وضعیت کتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش