پرش به محتوا

الحاشية علی شروح الإشارات (الإشارات و شرح الإشارات و شرح الشرح و حاشية الباغنوي): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله' به 'ابن سینا، حسین بن عبدالله'
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله' به 'ابن سینا، حسین بن عبدالله')
(۴۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR14983J1.jpg|بندانگشتی|الحاشیة علی شروح الإشارات (الإشارات و شرح الإشارات [خواجه نصیرالدین طوسی] و شرح الشرح [قطب الدین رازی] و حاشیة الباغنوي)]]
| تصویر =NUR14983J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =الحاشیة علی شروح الإشارات (الإشارات و شرح الإشارات [خواجه نصیرالدین طوسی] و شرح الشرح [قطب‌الدین رازی] و حاشیة الباغنوي)
|+ |
| عنوان‌های دیگر =الاشارات و شرح الاشارات و شرح الشرح و حاشیه الباغنوی
|-
| پدیدآوران =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|الحاشیة علی شروح الإشارات (الإشارات و شرح الإشارات [خواجه نصیرالدین طوسی] و شرح الشرح [قطب الدین رازی] و حاشیة الباغنوي)
[[عابدی، احمد]] (محقق)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|الاشارات و شرح الاشارات و شرح الشرح و حاشیه الباغنوی
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[عابدی، احمد]] (محقق)


[[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله]] (نويسنده)
[[ابن سینا، حسین بن عبدالله]] (نویسنده)


[[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد]] (نويسنده)
[[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد]] (نویسنده)


[[قطب‌‌الدین رازی، محمد بن محمد]] (نويسنده)
[[قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد]] (نویسنده)


[[محقق خوانساری، حسین بن محمد]] (حاشيه نويس)
[[محقق خوانساری، حسین بن محمد]] (حاشيه نويس)


[[آقاجمال خوانساری، محمد بن حسین]] (حاشيه نويس)
[[آقاجمال خوانساری، محمد بن حسین]] (حاشيه نويس)
|-
| زبان =عربی
|زبان  
| کد کنگره =‏BBR‎‏ ‎‏415‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ح‎‏2
|data-type='language'|عربی
| موضوع =
|-
ابن سینا، حسین بن عبدالله، 370 - 428ق. الاشارات و التنبیهات - نقد و تفسیر
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BBR‎‏ ‎‏415‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ح‎‏2
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|ابن سینا، حسین بن عبدالله، 370 - 428ق. الاشارات و التنبیهات - نقد و تفسیر


عرفان - متون قدیمی تا قرن 14
عرفان - متون قدیمی تا قرن 14
خط ۳۷: خط ۲۶:
فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14


قطب الدین رازی، محمد بن محمد، - 776ق. المحاکمه بین شرحی الاشارات - نقد و تفسیر
قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، - 776ق. المحاکمه بین شرحی الاشارات - نقد و تفسیر


منطق - متون قدیمی تا قرن 14
منطق - متون قدیمی تا قرن 14


میرزا جان باغنوی، حبیب الله، قرن 10ق. حاشیه المحاکمات - نقد و تفسیر
میرزا جان باغنوی، حبیب‌الله، قرن 10ق. حاشیه المحاکمات - نقد و تفسیر


نصیر الدین طوسی، محمد بن محمد، 597 - 672ق. شرح الاشارات و التنبیهات - نقد و تفسیر
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، 597 - 672ق. شرح الاشارات و التنبیهات - نقد و تفسیر


کلام - متون قدیمی تا قرن 14
کلام - متون قدیمی تا قرن 14
|-
| ناشر =
|ناشر  
بوستان کتاب قم (انتشارات [[دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم]])
|data-type='publisher'|بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم)
| مکان نشر =قم - ایران
|-
| سال نشر = 1388 ش  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|قم - ایران
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1388 هـ.ش  
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE14983AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE14983AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| شابک =978-964-09-0303-2
| تعداد جلد =2
| کتابخانۀ دیجیتال نور =14983
| کتابخوان همراه نور =14983
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر| اشارات (ابهام زدایی)}}
'''الحاشية على شروح الإشارات'''، حاشيه مرحوم [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسین خوانسارى]] بر كتاب اشارات ابن سينا و برخى از شروح و حواشى آن (شرح الإشارات [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]]، شرح الشرح (معروف به المحاكمات) [[قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد|قطب‌الدين رازى]]، حاشية شرح الشرح (حاشية المحاكمات) ميرزا جان حبيب‌الله باغنوى شيرازى)، به زبان عربى است.


'''الحاشية على شروح الإشارات'''، حاشيه مرحوم [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسين خوانسارى]] بر كتاب اشارات ابن سينا و برخى از شروح و حواشى آن (شرح الإشارات [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]]، شرح الشرح (معروف به المحاكمات) [[قطب‌‌الدین رازی، محمد بن محمد|قطب‌الدين رازى]] ، حاشية شرح الشرح (حاشية المحاكمات) ميرزا جان حبيب‌الله باغنوى شيرازى)، به زبان عربى است.
در ذيل كتاب، حاشيه فرزند مؤلف، [[آقاجمال خوانساری، محمد بن حسین|آقا جمال خوانسارى]] بر حاشيه پدرش ذكر شده است.
 
در ذيل كتاب، حاشيه فرزند مؤلف، آقا جمال خوانسارى بر حاشيه پدرش ذكر شده است.


كتاب توسط احمد عابدى مورد تحقيق قرار گرفته است. در مقدمه تحقيقى وى مطالبى درباره كتاب ذكر شده كه برخى از آنها عبارتند از:
كتاب توسط احمد عابدى مورد تحقيق قرار گرفته است. در مقدمه تحقيقى وى مطالبى درباره كتاب ذكر شده كه برخى از آنها عبارتند از:
خط ۷۱: خط ۶۰:
#وى در اين حاشيه فراوان بر مسئله تشكيك اعتراض كرده و مدعى تشكيك را به عجز از فهم معناى كلامش نسبت داده و اين بحث از نيكوترين مباحثى است كه در اين كتاب يافت مى‌شود.
#وى در اين حاشيه فراوان بر مسئله تشكيك اعتراض كرده و مدعى تشكيك را به عجز از فهم معناى كلامش نسبت داده و اين بحث از نيكوترين مباحثى است كه در اين كتاب يافت مى‌شود.
#بيشتر حكما قائل به عدم وجود غايت براى خداوند در افعالش هستند؛ چراكه غنى بالذات نزد آنها كسى است كه افعالش نه براى غرض و نه براى عوض است؛ اما [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|محقق خوانسارى]] معتقد است كه اين عقيده مخالف شريعت اسلامى است و مباحث طولانى در اثبات غايت براى افعال خداوند متعال دارد.
#بيشتر حكما قائل به عدم وجود غايت براى خداوند در افعالش هستند؛ چراكه غنى بالذات نزد آنها كسى است كه افعالش نه براى غرض و نه براى عوض است؛ اما [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|محقق خوانسارى]] معتقد است كه اين عقيده مخالف شريعت اسلامى است و مباحث طولانى در اثبات غايت براى افعال خداوند متعال دارد.
#در بيشتر موارد اختلاف بين محقق طوسى و [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخرالدين رازى]] ، حق را به رازى مى‌دهد نه محقق طوسى.
#در بيشتر موارد اختلاف بين محقق طوسى و [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخرالدين رازى]]، حق را به رازى مى‌دهد نه محقق طوسى.
#فراوان به كلمات محقق ميرزا جان باغنوى شيرازى اهتمام شده است، بلكه بيشتر اين كتاب تعليقه بر حاشيه باغنوى است؛ بلكه در بيشتر مباحث كتاب، سطر به سطر از كلمات باغنوى غفلت نشده است.
#فراوان به كلمات محقق ميرزا جان باغنوى شيرازى اهتمام شده است، بلكه بيشتر اين كتاب تعليقه بر حاشيه باغنوى است؛ بلكه در بيشتر مباحث كتاب، سطر به سطر از كلمات باغنوى غفلت نشده است.
#شيوه [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|محقق خوانسارى]] در اين كتاب جز در موارد نادر، بر عدم نقل اقوال حكماست.
#شيوه [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|محقق خوانسارى]] در اين كتاب جز در موارد نادر، بر عدم نقل اقوال حكماست.
#فرزند مؤلف، [[آقاجمال خوانساری، محمد بن حسین|آقا جمال‌الدين خوانسارى]] (متوفى 1125ق) تعليقاتى بر حاشيه والدش دارد كه محقق هر مقدار از آن را كه در نسخه‌هاى مختلف خطى يافته نقل كرده است. غريب آن است كه اين حواشى در «[[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]]» و همچنين در «دائرةالمعارف بزرگ اسلامى» ذكر نشده است. اين حواشى اگرچه نسبت به كتاب پدرش كمتر است، اما دلالت بر آن دارد كه دقت آقا جمال و تبحرش در حكمت بيشتر از پدرش بوده است ..<ref>ر.ك: مقدمه محقق، ص22-19</ref>
#فرزند مؤلف، [[آقاجمال خوانساری، محمد بن حسین|آقا جمال‌الدين خوانسارى]] (متوفى 1125ق) تعليقاتى بر حاشيه والدش دارد كه محقق هر مقدار از آن را كه در نسخه‌هاى مختلف خطى يافته نقل كرده است. غريب آن است كه اين حواشى در «[[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]]» و همچنين در «دائرةالمعارف بزرگ اسلامى» ذكر نشده است. اين حواشى اگرچه نسبت به كتاب پدرش كمتر است، اما دلالت بر آن دارد كه دقت آقا جمال و تبحرش در حكمت بيشتر از پدرش بوده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18552/1/19 ر.ک: مقدمه محقق، ص22-19]</ref>


محقق همچنين در مقدمه‌اش، نسخ خطى مورد استفاده را معرفى كرده است. شيوه تحقيقى وى بدين ترتيب است كه پس از ارزش‌گذارى نسخه‌ها به شناخت صحيح‌ترين آنها اقدام كرده است. پس از مقابله برخى از نسخه‌ها با بعضى ديگر آنچه را كه در متن صحيح است تثبيت كرده و از نقل اختلافات نسخه‌ها در تعليقات كتاب خوددارى نموده است. وى معتقد است ذكر اختلافات نسخه‌ها جز جمع تعدادى نسخه در نسخه واحد كه موجب تشويش خواننده مى‌شود فايده ديگرى ندارد. در بسيارى موارد نيز نسخه‌هاى كتاب مختلفند كه موجب تغيير در معنا مى‌شود ..<ref>ر.ك: همان، ص27</ref>
محقق همچنين در مقدمه‌اش، نسخ خطى مورد استفاده را معرفى كرده است. شيوه تحقيقى وى بدين ترتيب است كه پس از ارزش‌گذارى نسخه‌ها به شناخت صحيح‌ترين آنها اقدام كرده است. پس از مقابله برخى از نسخه‌ها با بعضى ديگر آنچه را كه در متن صحيح است تثبيت كرده و از نقل اختلافات نسخه‌ها در تعليقات كتاب خوددارى نموده است. وى معتقد است ذكر اختلافات نسخه‌ها جز جمع تعدادى نسخه در نسخه واحد كه موجب تشويش خواننده مى‌شود فايده ديگرى ندارد. در بسيارى موارد نيز نسخه‌هاى كتاب مختلفند كه موجب تغيير در معنا مى‌شود.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18552/1/27 ر.ک: همان، ص27]</ref>


از آنجا كه [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|محقق خوانسارى]]، عبارتى را از كتب مزبور (اشارات و شروح آن) بدون ذكر هيچ‌گونه عنوانى براى بازشناسى، نقل كرده و بر آن حاشيه زده، محقق كتاب كلمات چهارگانه ذيل را به متن اضافه كرده است:
از آنجا كه [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|محقق خوانسارى]]، عبارتى را از كتب مزبور (اشارات و شروح آن) بدون ذكر هيچ‌گونه عنوانى براى بازشناسى، نقل كرده و بر آن حاشيه زده، محقق كتاب كلمات چهارگانه ذيل را به متن اضافه كرده است:
خط ۸۴: خط ۷۳:
- «قال الشارح» كه منظور كلام [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] است؛
- «قال الشارح» كه منظور كلام [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] است؛


- «قال المحاكم» كه منظور [[قطب‌‌الدین رازی، محمد بن محمد|قطب‌الدين رازى]] است؛
- «قال المحاكم» كه منظور [[قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد|قطب‌الدين رازى]] است؛


- «قال المحشي» كه منظور ميرزا جان باغنوى است.
- «قال المحشي» كه منظور ميرزا جان باغنوى است.


وى به آنچه [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|محقق خوانسارى]] نقل كرده، اكتفا نكرده، بلكه غالباً جمله‌اى كامل يا سطرى از كتاب مورد نظر را ذكر نموده، به‌گونه‌اى كه امر بر خواننده مشتبه نشود ..<ref>ر.ك: همان، ص28</ref>
وى به آنچه [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|محقق خوانسارى]] نقل كرده، اكتفا نكرده، بلكه غالباً ً جمله‌اى كامل يا سطرى از كتاب مورد نظر را ذكر نموده، به‌گونه‌اى كه امر بر خواننده مشتبه نشود.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18552/1/28 ر.ک: همان، ص28]</ref>


همچنين وى مصادر تمامى تعليقات را از اين چهار كتاب ذكر كرده است تا مراجعه‌كننده به‌راحتى به آن مراجعه كند. سپس عناوين نمطها و فصول را اضافه كرده تا استفاده از آن راحت باشد؛ چراكه مؤلف ننوشته كه اين كلام از كدام فصل يا نمط است و با اين افزوده محقق (كه وى آن را بين كروشه قرار داده)، مراجعه‌كننده به‌آسانى به مقصود خويش نايل مى‌گردد ..<ref>ر.ك: همان</ref>
همچنين وى مصادر تمامى تعليقات را از اين چهار كتاب ذكر كرده است تا مراجعه‌كننده به‌راحتى به آن مراجعه كند. سپس عناوين نمطها و فصول را اضافه كرده تا استفاده از آن راحت باشد؛ چراكه مؤلف ننوشته كه اين كلام از كدام فصل يا نمط است و با اين افزوده محقق (كه وى آن را بين كروشه قرار داده)، مراجعه‌كننده به‌آسانى به مقصود خويش نايل مى‌گردد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18552/1/28 ر.ک: همان]</ref>


در ابتداى جلد اول، فهرست مختصر مطالب و در انتهاى هر دو جلد فهرست مفصل مطالب ذكر شده است.
در ابتداى جلد اول، فهرست مختصر مطالب و در انتهاى هر دو جلد فهرست مفصل مطالب ذكر شده است.


==پانويس ==
==پانويس ==
<references />
<references/>
== منابع مقاله ==
==منابع مقاله==


مقدمه محقق و متن كتاب.
مقدمه محقق و متن كتاب.




== پیوندها ==
==وابسته‌ها==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/18552 مطالعه کتاب الحاشیة علی شروح الإشارات (الإشارات و شرح الإشارات [خواجه نصیرالدین طوسی] و شرح الشرح [قطب الدین رازی] و حاشیة الباغنوي) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
{{وابسته‌ها}}
 
[[تجريد، شرح نمط هفتم از کتاب الاشارات و التنبيهات شیخ الرئیس ابن سینا]]
 
[[شرحی الإشارات]]
 
[[مقامات عارفان؛ شرح تفصیلی و گسترده دو نمط نهم و دهم الإشارات و التنبيهات]]
 
[[شرح اشارات و تنبیهات (نمط سوم)]]
 
[[دروس شرح اشارات و تنبیهات (ابن‌ سینا)]]
 
[[الإلهيات من المحاكمات بين شرحي الإشارات]]
 
[[الإشارات و التنبيهات مع المحاكمات]]
 
[[عرفان و مقامات؛ شرح و نقد دو نمط نهم و دهم کتاب «الاشارات و التنبيهات»]]
 
[[كشف التمويهات في شرح الرازي علی الإشارات و التنبيهات للرئيس ابن سينا]]
 
[[شرح الإشارات و التنبيهات (للفخر الرازي)]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده: فلسفه، مذهب و روان‌شناسی]]
[[رده: فلسفه، مذهب و روان‌شناسی]]
[[رده: فلسفه اسلامی]]
[[رده: فلسفه اسلامی]]
[[رده:آثار جدید و معاصر فلسفه اسلامی]]
[[رده:عصر صاحب‌نظران فلسفه اسلامی]]
[[رده:عصر صاحب‌نظران فلسفه اسلامی]]
[[رده: فلاسفه قرن پنجم]]
[[رده: فيلسوفان قرن پنجم، آ–ی]]
[[رده: فلاسفه قرن پنجم]]
[[رده:ابن سينا، حسين بن عبدالله، 370-428ق]]
[[رده:آثار فلسفی]]
[[رده:ابن سينا، حسین بن عبدالله، 370-428ق]]