پرش به محتوا

شمس مغربی، محمد شیرین بن عزالدین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '،ا' به '، ا'
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR08415.jpg|بندانگشتی» ایجاد کرد.)
 
جز (جایگزینی متن - '،ا' به '، ا')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۴۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR08415.jpg|بندانگشتی|شمس مغربی، محمد شیرین بن عزالدین]]
[[پرونده:NUR08415.jpg|بندانگشتی|مقبرةالشعرای تبریز]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|شمس مغربی، محمد شیرین بن عزالدین
! نام!! data-type="authorName" |شمس مغربی، محمد شیرین بن عزالدین
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‎های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| ش‍م‍س‌ م‍غ‍رب‍ی‌، م‍ح‍م‍د ش‍ی‍ری‍ن‌ م‍ح‍م‍د
| data-type="authorOtherNames" | ش‍م‍س‌ م‍غ‍رب‍ی‌، م‍ح‍م‍د ش‍ی‍ری‍ن‌ م‍ح‍م‍د


ش‍م‍س‌ م‍غ‍رب‍ی‌، م‍ح‍م‍د ش‍ی‍ری‍ن‌ ی‍وس‍ف‌
ش‍م‍س‌ م‍غ‍رب‍ی‌، م‍ح‍م‍د ش‍ی‍ری‍ن‌ ی‍وس‍ف‌
خط ۲۱: خط ۲۱:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |عزالدین
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|
| data-type="authorbirthDate" |749ق
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |نائین اصفهان یا یکى از قراى تبریز به نام انبند یا امند یا اممند
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|809 هـ.ق
| data-type="authorDeathDate" |809 ق
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |[[اسماعيل سيسى سمنانى|اسماعیل سیسى سمنانى]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|[[دیوان شمس مغربی (غزلیات، ترجیعات، رباعیات، فهلویات، رساله جام جهان‌نما]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
| data-type="authorWritings" |[[دیوان کامل شمس مغربی]]
 
دیوان شمس مغربی (غزلیات، ترجیعات، رباعیات، فهلویات، رساله جام جهان نما
[[دیوان کامل شمس مغربی:  شامل غزلیات - ترجیعات - رباعیات - فهلویات ]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
|- class="articleCode"
|-class='articleCode'
|کد مؤلف
|کد مولف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE08415AUTHORCODE
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE8415AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


'''ابوعبدالله شمس‌الدین محمد بن عزالدین بن عادل یوسف البزازینى تبریزى  '''(۷۴۹–۸۰۹ق)، معروف به شیرین یا ملا محمدشیرین و مشهور به شمس مغربى که از وى با عنوان قدوة العارفین و زبدة الواصلین نیز یاد کرده‌اند، عارف و شاعر ایرانى است


«ابوعبدالله شمس‌الدين محمد بن عزالدين بن عادل يوسف البزازينى تبريزى»، معروف به شيرين يا ملا محمدشيرين و مشهور به شمس مغربى كه از وى با عنوان قدوة العارفين و زبدة الواصلين نيز ياد كرده‌اند، عارف و شاعر ايرانى است كه در 749ق، ديده به جهان گشوده و در 809ق، دار فانى را وداع گفته است.
== ولادت ==
 
در 749ق، دیده به جهان گشود.  
علت اشتهار و تخلص وى به مغربى را عده‌اى سفر او به مغرب و خرقه پوشيدن از دست يكى از منسوبين ابن عربى مى‌دانند.
 
محل تولد وى به‌درستى مشخص نيست، ولى به روايت برخى تذكره‌ها، در قريه نائين اصفهان يا در يكى از قراى تبريز به دنيا آمده است. از آنجايى كه وى به گويش آذربايجانى شعر و ترانه مى‌سروده، احتمال تبريزى بودنش بيشتر است.


وى مريد شيخ اسماعيل سيسى سمنانى، از اصحاب شيخ نورالدين عبدالرحمان اسفراينى و معاصر و معاشر كمال خجندى بود.
علت اشتهار و تخلص وى به مغربى را عده‌اى سفر او به مغرب و خرقه پوشیدن از دست یکى از منسوبین [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] مى‌دانند.


ميرزا ميران‌شاه، پسر تيمور گوركان، والى آذربايجان، مدتى مريد وى بود. به اعتقاد ابن كربلايى، شمس‌الدين اقطابى و پسرش عبدالرحيم خلوتى مشرقى نيز مريد وى بوده‌اند.
محل تولد وى به‌درستى مشخص نیست، ولى به روایت برخى تذکره‌ها، در قریه نائین اصفهان یا در یکى از قراى تبریز به نام انبند یا امند یا اممند دنیا آمده است. از آنجایى که وى به گویش آذربایجانى شعر و ترانه مى‌سروده، احتمال تبریزى بودنش بیشتر است.


مؤلف «روضات الجنان» او را به چندين سلسله منتسب مى‌داند: از يك طريق به سعدالدين حموى و از او به شيخ نجم‌الدين كبرى، از طريق ديگر به صدرالدين قونوى و از طريق او به شيخ محى‌الدين بن عربى و از طريق اوحدالدين كرمانى به ابوالنجيب سهروردى و نيز از طريق شيخ اسماعيل سيسى به شيخ نجم‌الدين كبرى.
== اساتید ==
وى مرید شیخ [[اسماعيل سيسى سمنانى|اسماعیل سیسى سمنانى]]، از اصحاب شیخ [[اسفراینی، عبدالرحمن بن محمد|نورالدین عبدالرحمان اسفراینى]] و معاصر و معاشر کمال خجندى بود.


او را از پيروان طريقه سهرورديه مى‌دانند كه به احتمال زياد، خرقه ارادت خود را از مشايخ اين فرقه گرفته و آنچه از كبرويه و قونويه گرفته، خرقه تبرك بوده است.
میرزا میران‌شاه، پسر تیمور گورکان، والى آذربایجان، مدتى مرید وى بود. به اعتقاد ابن کربلایى، شمس‌الدین اقطابى و پسرش عبدالرحیم خلوتى مشرقى نیز مرید وى بوده‌اند.


از شاگردان وى، احمد بن موسى رشتى را مى‌توان نام برد. مغربى، از شعراى پيشين، به دو عارف بزرگ؛ يعنى سنايى و عطار نظر داشته و غالباً شعرش به نام آنان اشاره كرده است. او با حافظ نيز معاصر بوده است و احتمال دارد كه از او تأثير پذيرفته باشد. او همچنين از همام تبريزى نيز بى‌تأثير نبوده است. برخى تذكره‌ها، شيخ عبدالله شطارى، مؤسس شطاريه را از شاگردان و جانشينان او مى‌دانند كه مغربى وى را به هند فرستاد.
مؤلف «[[روضات الجنان في آداب و احكام تلاوة القرآن|روضات الجنان]]» او را به چندین سلسله منتسب مى‌داند: از یک طریق به سعدالدین حموى و از او به شیخ [[نجم‌الدین کبری، احمد بن عمر|نجم‌الدین کبرى]]، از طریق دیگر به [[صدرالدین قونیوی، محمد بن اسحاق|صدرالدین قونوى]] و از طریق او به شیخ [[ابن عربی، محمد بن علی|محى‌الدین بن عربى]] و از طریق [[اوح‍دال‍دی‍ن‌ ک‍رم‍ان‍ی‌، ح‍ام‍د ب‍ن‌ اب‍ی‌‌ال‍ف‍خ‍ر|اوحدالدین کرمانى]] به [[سهروردی، عبدالقاهر بن عبدالله|ابوالنجیب سهروردى]] و نیز از طریق شیخ [[اسماعيل سيسى|اسماعیل سیسى]] به [[نجم‌الدین کبری، احمد بن عمر|شیخ نجم‌الدین کبرى]].


مغربى دارى اشعار فارسى و عربى است كه قسمت فارسى اشعارش، چند بار به چاپ رسيده است. اشعارش در ذكر معانى عرفانى، خاصه بيان وحدت وجود است. در محل دفن وى نيز اختلاف وجود دارد. بعضى مرقد او را در محله سرخاب تبريز و برخى در اصطهبانات فارس مى‌دانند. به تشخيص «ريحانة الأدب»، ملا محمدشريف مغربى مذكور در «سفينة الشعراء»، همان ملا محمدشيرين مغربى است.
او را از پیروان طریقه سهروردیه مى‌دانند که به احتمال زیاد، خرقه ارادت خود را از مشایخ این فرقه گرفته و آنچه از کبرویه و قونویه گرفته، خرقه تبرک بوده است.


== از جمله آثار وى عبارتند از:==
== شاگردان ==
از شاگردان وى، [[احمد بن موسى رشتى]] را مى‌توان نام برد. مغربى، از شعراى پیشین، به دو عارف بزرگ؛ یعنى [[سنایی، مجدود بن آدم|سنایى]] و [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] نظر داشته و غالباً ً شعرش به نام آنان اشاره کرده است. او با [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] نیز معاصر بوده است و احتمال دارد که از او تأثیر پذیرفته باشد. او همچنین از [[همام تبریزى]] نیز بى‌تأثیر نبوده است. برخى تذکره‌ها، شیخ [[عبدالله شطارى]]، مؤسس شطاریه را از شاگردان و جانشینان او مى‌دانند که مغربى وى را به هند فرستاد.


مغربى دارى اشعار فارسى و عربى است که قسمت فارسى اشعارش، چند بار به چاپ رسیده است. اشعارش در ذکر معانى عرفانى، خاصه بیان وحدت وجود است. در محل دفن وى نیز اختلاف وجود دارد. بعضى مرقد او را در محله سرخاب تبریز و برخى در اصطهبانات فارس مى‌دانند. به تشخیص «[[ریحانة الأدب]]»، ملا محمدشریف مغربى مذکور در «سفینة الشعراء»، همان ملا محمدشیرین مغربى است.


1. مرآة العارفين يا اسرار فاتحه در تفسير سوره فاتحةالكتاب؛
== وفات ==
او در 809ق، در سرخاب تبریز درگذشت و در حظیره بابافرید به خاک سپرده شد.


2. درر الفريد في معرفة التوحيد، در سه فصل توحيد، افعال و صفات خداوند؛
== آثار ==
 
#مرآة العارفین یا اسرار فاتحه در تفسیر سوره فاتحةالکتاب؛
3. جام جهان‌نما، در علم توحيد و مراتب وجود كه احمد بن موسى رشتى بر آن شرح نوشته است؛
#درر الفرید فی معرفة التوحید، در سه فصل توحید، افعال و صفات خداوند؛
 
#جام جهان‌نما، در علم توحید و مراتب وجود که احمد بن موسى رشتى بر آن شرح نوشته است؛
4. نزهة الساسانية؛
#نزهة الساسانیة؛
 
#دیوان شعر، شامل اشعار فارسى، عربى و ترکى که نسخه‌هاى کهن آن شامل «فهلویات مغربى» نیز بوده است.
5. ديوان شعر، شامل اشعار فارسى، عربى و تركى كه نسخه‌هاى كهن آن شامل «فهلويات مغربى» نيز بوده است.


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==


#[https://www.cgie.org.ir/fa/news/23509/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%B4%D9%85%D8%B3-%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C---%D8%AF%D9%83%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C---%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D9%88%D9%84 میرعابدینی، ابوطالب، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378]
#پایگاه اطلاع‌رسانى آفتاب، یک‌شنبه 12 تیرماه 1390ش.
#پایگاه اطلاع‌رسانى معرفت www.basiralishaah.blogfa.com، یک‌شنبه 12 تیرماه 1390ش.


1. پايگاه اطلاع‌رسانى آفتاب، يك‌شنبه 12 تيرماه 1390ش.
==وابسته‌ها==
 
{{وابسته‌ها}}
2. پايگاه اطلاع‌رسانى معرفت  www.basiralishaah.blogfa.com ، يك‌شنبه 12 تيرماه 1390ش.


[[دیوان کامل شمس مغربی]]


== وابسته‌ها ==
[[دیوان شمس مغربی (انتشارات امیرکبیر)]]  
[[دیوان کامل شمس مغربی: شامل غزلیات ، ترجیعات ، رباعیات ، فهلویات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[دیوان شمس مغربی (غزلیات، ترجیعات، رباعیات، فهلویات، رساله جام جهان نما]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[دیوان محمدشیرین مغربی]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:شاعران]]