الإلماع إلی معرفة أصول الرواية و تقييد السماع: تفاوت میان نسخه‌ها

نويسنده در اين كتاب، به بررسى اصول روايت (طرق تحمل حديث) و تقييد السماع (الفاظ ادا) و مباحث متعلق به اين دو حوزه پرداخته، ولى متعرض به مصطلحات اقسام حديث، نشده است .<ref>ر. ك: سجادى، رضيه سادات، ص126</ref>

در مقدمه كوتاه محقق، ابتدا زندگى‌نامه مختصرى از نويسنده ارائه گرديده و سپس، به موضوع ابواب كتاب، اشاره شده است .<ref>مقدمه محقق، ص3-6</ref>

نويسنده در باب اول، به بيان وجوب طلب علم حديث و چگونگى ضبط و حفظ آن پرداخته .<ref>متن كتاب، ص7-10</ref> و در باب دوم شرف علم حديث و اهل آن را بيان نموده است. در اين باب، پيرامون بيان اهميت علم حديث و جايگاه آن، رواياتى از پيامبر(ص) نقل شده است. در يكى از اين روايات، كه از طريق [[امام على(ع)]] از پيامبر(ص) روايت شده، پيامبر(ص) چنين دعا نموده است كه: «خدايا به جانشينان من، رحم فرما». وقتى از آن حضرت پيرامون جانشينان ايشان سؤال مى‌شود كه چه كسانى هستند، آن حضرت مى‌فرمايند: كسانى كه پس از من، احاديث مرا روايت كرده و آن را به مردم تعليم مى‌دهند .<ref>همان، ص11</ref>

در باب سوم، به بيان آدابى پرداخته شده كه طالب سماع حديث، بايد متخلق به آن باشد. از جمله اين آداب عبارتند از: داشتن سكينه و وقار، اخلاص در نيت، تواضع دربرابر كسى كه از او حديث اخذ مى‌كند، داشتن صبر و....<ref>همان، ص19</ref>

«شرح الديباج المذهب في مصطلح الحديث» اثر شمس‌الدين تبريزى، شرح مزجى كتاب «الديباج المذهب»، نوشته سيد شريف على بن محمد جرجانى مى‌باشد كه كتاب مختصرى است در علم حديث. اين كتاب نيز با تحقيق احمد فريد مزيدى عرضه شده است. در ابتداى كتاب، مقدمه كوتاهى در ذكر زندگى‌نامه نويسنده آمده و پس از آن، به شرح كتاب پرداخته شده است .<ref>همان، ص113</ref>

اين كتاب، داراى چهار باب مى‌باشد. در باب اول، در سه فصل، به بررسى اقسام و انواع حديث پرداخته شده و حديث صحيح، حسن و ضعيف، توضيح داده شده است .<ref>همان، ص130-141</ref>

در باب دوم، به بررسى صفات راويانى كه احاديثشان قبول شده و نيز صفاتى كه باعث عدم قبول راوى متصف به آن صفات مى‌شود، پرداخته شده .<ref>همان، ص165</ref> و در باب سوم، طرق تحمل حديث، به بحث گذاشته شده است .<ref>همان، ص170</ref> در آخرين باب نيز به بررسى اسامى رجال و راويان از پيامبر(ص)، پرداخته شده است .<ref>همان، ص177</ref>

«مسئلة العلو و النزول و فضل أصحاب الحديث» اثر [[ابن قیسرانی، محمد بن طاهر|محمد بن طاهر مقدسى]] نيز رساله مختصرى است (در حد چند صفحه) پيرامون علم حديث. نويسنده در اين رساله، ابتدا به فضيلت علم حديث و اهميت يادگيرى آن اشاره نموده و سپس مسئله علو و نزول در حديث را مورد بحث قرار داده است .<ref>همان، ص185-196</ref>