۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
المستملح من کتاب التکملة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>') |
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>') |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه محقق، توضیح مختصری پیرامون کتاب و انتساب آن به ذهبی داده شده است.<ref>مقدمه، ص5-10</ref> | در مقدمه محقق، توضیح مختصری پیرامون کتاب و انتساب آن به ذهبی داده شده است.<ref>مقدمه، ص5-10</ref> | ||
اثر حاضر، باآنکه در کتابخانه ملی الجزایر موجود بود، تا مدت‌ها از مفقودات تراث عربی محسوب می‌شد؛ چون گمان بر این بود که آنچه در کتابخانه مزبور وجود دارد قطعه ای از کتاب «التکملة» ابن ابار می‌باشد و حتی مستشرق معروف، کودیرا قسمت‌هایی از تراجم آن را برگرفته و به کتاب «التکملة» افزوده است. سپس در چاپی دیگر، بیست و سه ترجمه دیگر از این کتاب را که ذهبی خود بر کتاب ابن ابار افزوده، اقتباس نموده و به کتاب ابن ابار اضافه کرده است و تمام محققین و پژوهشگران، بر این باور بودند که این اثر قسمتی از کتاب «التکملة» ابن ابار پیرامون تراجم علمای اندلس می‌باشد و... اما سرانجام محقق این اثر، متوجه می‌شود که اثر یادشده تلخیصی است که ذهبی از کتاب ابن ابار به عمل آورده و آن را «المستملح من کتاب التکملة» نام نهاده است.<ref>ر.ک: همان، ص5-6</ref> | اثر حاضر، باآنکه در کتابخانه ملی الجزایر موجود بود، تا مدت‌ها از مفقودات تراث عربی محسوب می‌شد؛ چون گمان بر این بود که آنچه در کتابخانه مزبور وجود دارد قطعه ای از کتاب «التکملة» ابن ابار می‌باشد و حتی مستشرق معروف، کودیرا قسمت‌هایی از تراجم آن را برگرفته و به کتاب «التکملة» افزوده است. سپس در چاپی دیگر، بیست و سه ترجمه دیگر از این کتاب را که ذهبی خود بر کتاب ابن ابار افزوده، اقتباس نموده و به کتاب ابن ابار اضافه کرده است و تمام محققین و پژوهشگران، بر این باور بودند که این اثر قسمتی از کتاب «التکملة» ابن ابار پیرامون تراجم علمای اندلس می‌باشد و... اما سرانجام محقق این اثر، متوجه می‌شود که اثر یادشده تلخیصی است که ذهبی از کتاب ابن ابار به عمل آورده و آن را «المستملح من کتاب التکملة» نام نهاده است.<ref>ر.ک: همان، ص5-6</ref> | ||
نویسنده در هر مورد، ابتدا نام و کنیه فرد را ذکر نموده و سپس به القاب وی، نام برخی از اساتید و شیوخ و تاریخ وفات او اشاره کرده است. در صورت صاحب تألیف بودن فرد، به برخی از آثار او نیز اشاره شده است.غ | نویسنده در هر مورد، ابتدا نام و کنیه فرد را ذکر نموده و سپس به القاب وی، نام برخی از اساتید و شیوخ و تاریخ وفات او اشاره کرده است. در صورت صاحب تألیف بودن فرد، به برخی از آثار او نیز اشاره شده است.غ | ||
اولین مرد معرفی شده در کتاب، جابر بن محمد بن نام حضرمی نحوی.<ref>متن کتاب، ص15</ref> و آخرین فرد یسع بن عیسی بن حزم بن عبدالله بن یسع غافقی جیانی است.<ref>همان، ص433</ref> | اولین مرد معرفی شده در کتاب، جابر بن محمد بن نام حضرمی نحوی.<ref>متن کتاب، ص15</ref> و آخرین فرد یسع بن عیسی بن حزم بن عبدالله بن یسع غافقی جیانی است.<ref>همان، ص433</ref> اولین بانوی معرفی شده نیز «خله» کنیز معاویة بن صالح حضرمی قاضی اندلس.<ref>همان، ص435</ref> و آخرین نفر «سیده» بنت عبدالغنی بن علی عبدریه غرناطیه است.<ref>همان، ص440</ref> | ||
بیشتر شرح حال‌های مذکور در کتاب، از لحاظ حجم و میزان مطالب، بسیار مختصر، کوتاه و در حد چند سطر می‌باشند؛ مانند شرح حال جبر بن محمد بن جبر بن هشام، جامع بن باقی تمیمی.<ref>همان، ص16</ref>؛ محمد بن عبدالله بن عبدالرحمن حضرمی.<ref>همان، ص76</ref>؛ محمد بن احمد بن طاهر انصاری نحوی.<ref>همان، ص79</ref>؛ اما برخی، کمی مفصل تر می‌باشند، مانند شرح حال محمد بن خیر بن عمر بن خلیفه.<ref>همان، ص75</ref>؛ محمد بن سعید بن احمد بن سعید بن عبدالبر بن مجاهد انصاری اشبیلی.<ref>همان، ص82</ref> و... بااین حال، اختصار و ایجاز در مطالب، از مهم ترین و بارزترین خصوصیات و ویژگی‌های اثر حاضر می‌باشد. | بیشتر شرح حال‌های مذکور در کتاب، از لحاظ حجم و میزان مطالب، بسیار مختصر، کوتاه و در حد چند سطر می‌باشند؛ مانند شرح حال جبر بن محمد بن جبر بن هشام، جامع بن باقی تمیمی.<ref>همان، ص16</ref>؛ محمد بن عبدالله بن عبدالرحمن حضرمی.<ref>همان، ص76</ref>؛ محمد بن احمد بن طاهر انصاری نحوی.<ref>همان، ص79</ref>؛ اما برخی، کمی مفصل تر می‌باشند، مانند شرح حال محمد بن خیر بن عمر بن خلیفه.<ref>همان، ص75</ref>؛ محمد بن سعید بن احمد بن سعید بن عبدالبر بن مجاهد انصاری اشبیلی.<ref>همان، ص82</ref> و... بااین حال، اختصار و ایجاز در مطالب، از مهم ترین و بارزترین خصوصیات و ویژگی‌های اثر حاضر می‌باشد. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
فهارس کتاب در انتهای آن آمده است که عبارتند از: فهرست مترجمین بر اساس حروف معجم؛ انساب، شهرت‌ها و القاب؛ مکان‌ها و مواضع؛ اشعار و کتب مذکور در متن، به همراه فهرست منابع و مصادر مورد استفاده محقق. | فهارس کتاب در انتهای آن آمده است که عبارتند از: فهرست مترجمین بر اساس حروف معجم؛ انساب، شهرت‌ها و القاب؛ مکان‌ها و مواضع؛ اشعار و کتب مذکور در متن، به همراه فهرست منابع و مصادر مورد استفاده محقق. | ||
در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع.<ref>ر.ک: پاورقی، ص99</ref>، به توضیح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص101</ref> | در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع.<ref>ر.ک: پاورقی، ص99</ref>، به توضیح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص101</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||