التحقيق في كلمات القرآن الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها

نويسنده، اثر حاضر را در تاريخ 1366/10/22ش، در شهر قم به پايان رسانده است .<ref>ر. ك.: متن كتاب، ج 14، ص 73</ref>.

نويسنده محترم به جهت گستردگى كلماتى كه با حرف عين شروع مى‌شود، نظم كتاب را بر هم زده و بعد از پايان حرف «غين» در جلد هفتم، حرف عين را به‌صورت مستقل در جلد هشتم قرار داده است .<ref>ر. ك.: متن كتاب، ج 7، ص 227</ref>. دانستنى است كه در نظم الفبايى زبان عربى، حرف «و» بعد از حرف «ه» قرار دارد، ولى در زبان فارسى، برعكس است و حرف «ه» بعد از حرف «و» قرار دارد و در اينجا نويسنده محترم نظم جديدى در كتابش آورده و مباحثش را به شكل: «ه، ن، و» سامان داده است.

#:براى شناسايى كلمات الهى، كتاب حاضر را تأليف كردم با اين ويژگى‌ها: در نقل لغات، به كتاب‌هايى اعتماد كردم كه بر مبناى دقت و تحقيق و تفكيك حقيقت و مجاز نوشته شده، مانند كتاب‌هاى صحاح و مقاييس و عين و... هدف ما جز كشف معانى حقيقى كلمات نيست و در اين راه سخت كوشيديم و از آيات الهى نيز استمداد طلبيديم و... و وقتى حقيقت كشف شد، آن را بر موارد استعمالش در قرآن كريم تطبيق داديم تا حقّ آشكار شود و باطل از بين برود... .<ref>ر. ك.: مقدمه كتاب، ج 1، ص 5 - 7</ref>.

#نويسنده بعد از تتبع و نقل اقوال گوناگون در مورد «برك»، خودش چنين استنباط كرده است: تحقيق اين است كه اصل واحد در اين ماده عبارت است از فضل، فيض، خير و فراوانى - مادى باشد يا معنوى - پس مُبارَك چيزى است كه در آن خير است و فيض و فضل به آن تعلق مى‌گيرد. بركت، خير و فضل و زيادت است. بِركه، زيادى و خير مخصوص است و به نوع معينى از مكان جمع شدن آب اختصاص يافته است و... .<ref>همان، ج 1، ص 279 - 281</ref>.

#:اين حقيقت آن مطلب است كه در احاديث آمده كه عقل لشكريانى دارد... پس عقل نيرويى است كه با آن خير و صلاح مادى و معنوى متمايز مى‌شود و باعث پيشگيرى از خلاف و تمايل مى‌شود. در جهت تشخيص، عقل قوى‌ترين وسيله در تحصيل سعادت و رسيدن به كمال است. به تعبير قرآن: ''' «وَ قالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ ما كُنَّا فِي أَصْحابِ السَّعِيرِ» ''' .<ref>ملك / 10</ref> و... .<ref>همان، ج 8، ص 326 - 241</ref>.

#:استعمال واژه «يوم» به معناى نهار، مانند ''' «قالَ مَوْعِدُكُمْ يَوْمُ الزِّينَة وَ أَنْ يُحْشَرَ النَّاسُ ضُحًى» '''؛ [موسى] گفت: «موعد شما روز جشن باشد كه مردم پيش از ظهر گرد مى‌آيند» .<ref>طه / 59</ref> و... .<ref>همان، ج 14، ص 70 - 73</ref>.

براى كتاب حاضر، متأسفانه فهرست‌هاى فنى (شامل آيات، احاديث، كتب، اشعار و...) و فهرست مطالب فراهم نشده است و فقط در هر جلدى رموز و نشانه‌هاى اختصارى كتاب‌هاى مورد استفاده در كتاب آمده .<ref>مثلاً ر. ك.: همان، ج 1، ص 440 - 442 و...</ref> و فهرستى از مطالب علمى مهمّى كه در بين مباحث لغوى ذكر شده، تنظيم گرديده با ذكر لغاتى كه اين مطالب در ذيلش آمده، بدون اشاره به شماره صفحات مورد بحث .<ref>مثلاً ر. ك.: همان، ج 1، ص 443 و...</ref> و يا فهرستى از برخى از صيغه‌هاى كلمات كه در مورد آن توضيحاتى آمده با ذكر واژگانى كه اين مطالب در ذيلش آمده، بدون اشاره به شماره صفحات .<ref>مثلاً ر. ك.: همان، ج 1، ص 444 و...</ref>.

در بيشتر جلدهاى كتاب، تصاويرى از نسخه خطى جدولى مقايسه‌اى آمده كه نويسنده شايد به خطّ خودش، معادل‌هاى حركات و حروف الفباى فرانسه، عربى، سريانى، عبرى، لاتينى، يونانى و رومى را آورده است .<ref>مثلاً ر. ك.: همان، ج 2، ص 399 - 400</ref>.

نويسنده در جلد آخر، فهرست منابع كتابش را با ذكر مشخصات كتاب‌شناختى نوشته است .<ref>همان، ج 14، ص 77 - 78</ref>.

كتاب حاضر، مستند است و نويسنده ارجاعاتش را به‌صورت درون‌متنى در بين مباحث كتاب آورده است .<ref>به‌طور مثال، ر. ك.: همان، ج 2، ص 52 و...</ref>.

نويسنده گاه از نقشه جغرافيايى براى توضيح مطالبش استفاده كرده كه البته به‌صورت دستى و خطى و تقريبى تهيه شده و به شكل دقيق علمى آماده نشده است .<ref>ر. ك.: همان، ج 1، ص 235 - 236؛ ج 2، ص 162 و...</ref>.