پرش به محتوا

تذکرة الأولیاء: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)'
جز (جایگزینی متن - ' »' به '»')
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)')
خط ۴۳: خط ۴۳:


== ساختار ==
== ساختار ==
این کتاب از مقدمه نویسنده و متن اصلی (شامل دو بخش: 1. از امام جعفر صادق(ع) تا منصور بن عمار، 40 نفر؛ 2. از احمد بن عاصم انطاکی تا امام محمد باقر (ع)، 57 نفر (تشکیل شده است. بنابراین مجموعا تعداد 97 نفر )96 مرد و یک زن) در این کتاب معرفی شده‌انده.
این کتاب از مقدمه نویسنده و متن اصلی (شامل دو بخش: 1. از امام جعفر صادق(ع) تا منصور بن عمار، 40 نفر؛ 2. از احمد بن عاصم انطاکی تا امام محمد باقر(ع)، 57 نفر (تشکیل شده است. بنابراین مجموعا تعداد 97 نفر )96 مرد و یک زن) در این کتاب معرفی شده‌انده.


این کتاب با قلمی ادیبانه و با نثری مسجع به نگارش درآمده است.
این کتاب با قلمی ادیبانه و با نثری مسجع به نگارش درآمده است.
خط ۵۷: خط ۵۷:
#:نقل است که درویشی در وادی می‌رفت. شیری قصد او کرد. چون در درویش نگریست، بغرّید و روی بر خاک نهاد و برفت. درویش در جامه خود نگاه کرد، پاره ای از جامه شیخ رقّی بردوخته بود. دانست که شیر حرمت آن داشت.
#:نقل است که درویشی در وادی می‌رفت. شیری قصد او کرد. چون در درویش نگریست، بغرّید و روی بر خاک نهاد و برفت. درویش در جامه خود نگاه کرد، پاره ای از جامه شیخ رقّی بردوخته بود. دانست که شیر حرمت آن داشت.
#:و [سخن اوست که] گفت: «معرفت اثبات حقّ است بیرون از هرچه وهم بدو رسد» و گفت: «قدرت آشکار است و چشم‌ها گشاده، لیکن دیدار ضعیف است» و گفت: «نشان دوستی حق برگزیدن طاعت اوست و متابعت رسول او» و گفت: «ضعیف ترین خلق آن است که عاجز بود از دست داشتن شهوات و قوی ترین آن بود که قادر بود بر ترک آن» و گفت: «قیمت هر آدمی به قدر همّت او بود؛ اگر همّت او دنیا بود، او را هیچ قیمت نبود و اگر رضای خدای بود، ممکن نبود که در توان یافت غایت قیمت او، یا وقوف توان یافت بر آن» و گفت: «راضی آن است که سؤال نکند و مبالغت کردن در دعا از شروط رضا نیست» و گفت: «توکل آرام گرفتن بود بر آنچه خدای - تعالی - ضمان کرده است» و گفت: «آنچه کفایت است به تو می‌رسد بی رنج. امّا مشغولی و رنج تو در زیادت طلبیدن است» و گفت: «کفایت درویشان توکل است و کفایت توانگران اعتماد بر املاک و اسباب» و گفت: «ادب کردن درویشان آن وقت بود که از حقیقت به علم آیند» و گفت: «تا مادام که در دل تو خطری بود اعراض کون را، یقین دان که: نزد خدای - عزّ و جلّ - تو را هیچ خطری نیست» و گفت: «هرکه عزیز شود به چیزی جز خدای - تعالی - درست آن است که: در عزّ خویش خوار است» و گفت: بسنده است از دنیا تو را دو چیز: یکی صحبت فقیر، دوم حرمت ولی«<ref>ر.ک: همان، قسم دوم، ص75-76</ref>.
#:و [سخن اوست که] گفت: «معرفت اثبات حقّ است بیرون از هرچه وهم بدو رسد» و گفت: «قدرت آشکار است و چشم‌ها گشاده، لیکن دیدار ضعیف است» و گفت: «نشان دوستی حق برگزیدن طاعت اوست و متابعت رسول او» و گفت: «ضعیف ترین خلق آن است که عاجز بود از دست داشتن شهوات و قوی ترین آن بود که قادر بود بر ترک آن» و گفت: «قیمت هر آدمی به قدر همّت او بود؛ اگر همّت او دنیا بود، او را هیچ قیمت نبود و اگر رضای خدای بود، ممکن نبود که در توان یافت غایت قیمت او، یا وقوف توان یافت بر آن» و گفت: «راضی آن است که سؤال نکند و مبالغت کردن در دعا از شروط رضا نیست» و گفت: «توکل آرام گرفتن بود بر آنچه خدای - تعالی - ضمان کرده است» و گفت: «آنچه کفایت است به تو می‌رسد بی رنج. امّا مشغولی و رنج تو در زیادت طلبیدن است» و گفت: «کفایت درویشان توکل است و کفایت توانگران اعتماد بر املاک و اسباب» و گفت: «ادب کردن درویشان آن وقت بود که از حقیقت به علم آیند» و گفت: «تا مادام که در دل تو خطری بود اعراض کون را، یقین دان که: نزد خدای - عزّ و جلّ - تو را هیچ خطری نیست» و گفت: «هرکه عزیز شود به چیزی جز خدای - تعالی - درست آن است که: در عزّ خویش خوار است» و گفت: بسنده است از دنیا تو را دو چیز: یکی صحبت فقیر، دوم حرمت ولی«<ref>ر.ک: همان، قسم دوم، ص75-76</ref>.
#نویسنده مطالبش را با سخنی در باب حضرت امام باقر (ع) به پایان رسانده و از جمله چنین نوشته است: ذکر امام محمد باقر (رحمةالله علیه): آن حجت اهل معاملت، آن برهان ارباب مشاهدت، آن امام اولاد نبی، آن گزیده احفاد علی، آن صاحب باطن و ظاهر، ابوجعفر محمد باقر (رضی الله عنه)... گویند که کنیت او ابوعبداللّه بود و او را باقر خواندندی. مخصوص بود به دقایق علوم و لطایف اشارت و او را کرامات مشهور است به آیات باهر و براهین زاهر و... نقل است که از یکی از خواصّ او پرسیدند که:»او شب چون می‌گذراند؟«. گفت:»چون از شب لختی برود و او از اوراد فارغ شود، به آواز بلند گوید: الهی و سیدی! شب درآمد و ولایت تصرّف ملوک به سرآمد و ستارگان ظاهر شدند و خلایق بخفتند و صوت مردمان بیارامید و مردم از در خلق رمیدند و بایست‌های خود بنهفتند و به نوم درها فروبستند و پاسبانان برگماشتند و آنها که بدیشان حاجتی داشتند فروگذاشتند. بار خدایا! تو زنده ای و پاینده ای و بیننده ای...<ref>ر.ک: همان، ص339-340</ref>.
#نویسنده مطالبش را با سخنی در باب حضرت امام باقر(ع) به پایان رسانده و از جمله چنین نوشته است: ذکر امام محمد باقر (رحمةالله علیه): آن حجت اهل معاملت، آن برهان ارباب مشاهدت، آن امام اولاد نبی، آن گزیده احفاد علی، آن صاحب باطن و ظاهر، ابوجعفر محمد باقر (رضی الله عنه)... گویند که کنیت او ابوعبداللّه بود و او را باقر خواندندی. مخصوص بود به دقایق علوم و لطایف اشارت و او را کرامات مشهور است به آیات باهر و براهین زاهر و... نقل است که از یکی از خواصّ او پرسیدند که:»او شب چون می‌گذراند؟«. گفت:»چون از شب لختی برود و او از اوراد فارغ شود، به آواز بلند گوید: الهی و سیدی! شب درآمد و ولایت تصرّف ملوک به سرآمد و ستارگان ظاهر شدند و خلایق بخفتند و صوت مردمان بیارامید و مردم از در خلق رمیدند و بایست‌های خود بنهفتند و به نوم درها فروبستند و پاسبانان برگماشتند و آنها که بدیشان حاجتی داشتند فروگذاشتند. بار خدایا! تو زنده ای و پاینده ای و بیننده ای...<ref>ر.ک: همان، ص339-340</ref>.


== وضعیت کتاب ==
== وضعیت کتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش