پرش به محتوا

تاریخ معالم المدينة المنورة قديماً و حديثاً: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)'
جز (جایگزینی متن - ':ت' به ': ت')
جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)')
خط ۴۱: خط ۴۱:


== معرفى اجمالى ==
== معرفى اجمالى ==
'''تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا'''، اثر احمد ياسين الخيارى الحسينى المدنى، كتابى است پيرامون تاريخ مدينه و اماكن معروف آن، از قبل از هجرت پيامبر (ص) تا عصر حاضر كه به زبان عربى و در قرن چهاردهم هجرى نوشته شده است.
'''تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا'''، اثر احمد ياسين الخيارى الحسينى المدنى، كتابى است پيرامون تاريخ مدينه و اماكن معروف آن، از قبل از هجرت پيامبر(ص) تا عصر حاضر كه به زبان عربى و در قرن چهاردهم هجرى نوشته شده است.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۴۸: خط ۴۸:
كتاب با دو مقدمه از سلمان بن عبدالعزيز و مؤلف آغاز و مطالب در پانزده باب تنظيم شده است.
كتاب با دو مقدمه از سلمان بن عبدالعزيز و مؤلف آغاز و مطالب در پانزده باب تنظيم شده است.


نويسنده در ابتدا به بيان تاريخ مدينه، قبل از هجرت و در عصر پيامبر اكرم(ص) پرداخته، پس از ذكر تاريخ ساخت مسجد نبوى و اضافات و زيادات آن در عصور مختلف، به تشريح موقعيت مساجد، چاه‌ها، چشمه‌ها، قصرها و اماكن معروف مدينه پرداخته و در پايان نيز از حكام و امراى آن از زمان پيامبر (ص) تا كنون نام برده است.
نويسنده در ابتدا به بيان تاريخ مدينه، قبل از هجرت و در عصر پيامبر اكرم(ص) پرداخته، پس از ذكر تاريخ ساخت مسجد نبوى و اضافات و زيادات آن در عصور مختلف، به تشريح موقعيت مساجد، چاه‌ها، چشمه‌ها، قصرها و اماكن معروف مدينه پرداخته و در پايان نيز از حكام و امراى آن از زمان پيامبر(ص) تا كنون نام برده است.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
خط ۶۷: خط ۶۷:
چگونگى آمدن قبايل اوس و خزرج به مدينه، اسامى مدينه از جمله «الدار» و «الايمان»، اصل اوس و خزرج و منازل آنها در مدينه، از ديگر مطالب اين باب مى‌باشد <ref>همان، ص 41 - 45</ref>.
چگونگى آمدن قبايل اوس و خزرج به مدينه، اسامى مدينه از جمله «الدار» و «الايمان»، اصل اوس و خزرج و منازل آنها در مدينه، از ديگر مطالب اين باب مى‌باشد <ref>همان، ص 41 - 45</ref>.


در باب دوم، تاريخ مدينه در عهد پيامبر (ص)، چگونگى تشريف‌فرمايى ايشان به اين شهر، اهم حوادث هجرت و سيره آن حضرت با توجه به آيات قرآن كريم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است <ref>همان، ص 57 - 67</ref>.
در باب دوم، تاريخ مدينه در عهد پيامبر(ص)، چگونگى تشريف‌فرمايى ايشان به اين شهر، اهم حوادث هجرت و سيره آن حضرت با توجه به آيات قرآن كريم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است <ref>همان، ص 57 - 67</ref>.


در باب سوم، به تاريخ ساخت مسجد نبوى و اضافات و زيادات آن در عصور مختلف، از جمله در زمان پيامبر (ص)، خليفه دوم، خليفه سوم، وليد بن عبدالملك، مهدى بن منصور، سلطان قايتباى، سلطان عبدالمجيد خان عثمانى و توسعه آن در زمان آل سعود، اشاره گرديده است <ref>همان، ص 77 - 115</ref>.
در باب سوم، به تاريخ ساخت مسجد نبوى و اضافات و زيادات آن در عصور مختلف، از جمله در زمان پيامبر(ص)، خليفه دوم، خليفه سوم، وليد بن عبدالملك، مهدى بن منصور، سلطان قايتباى، سلطان عبدالمجيد خان عثمانى و توسعه آن در زمان آل سعود، اشاره گرديده است <ref>همان، ص 77 - 115</ref>.


باب چهارم، به تشريح موقعيت مساجد مدينه و اتفاقات خاص يا رواياتى كه در مورد آنها وارد شده، اختصاص يافته است. اين مساجد، عبارتند از: مسجد غمامه، مسجد سيده فاطمه، مسجد مالك بن سنان، مسجد بلال بن رباح مؤذن پيامبر (ص)، مسجد عسكر، مسجد سقيا، مسجد منارتين، مسجد عروه، مسجد ذى الحليفه يا مسجد شجره يا مسجد احرام يا مسجد ابيار على (ع)، مسجد معرس، مسجد مغسله يا مغيسله يا مسجد بنى دينار، مسجد وادى يا مسجد عاتكه، مسجد بنات النجار، مسجد قباء، مسجد مشربه أم ابراهيم، مسجد بنى ظفر يا مسجد بغله يا مسجد مائده، مسجد فضيخ، مسجد شمس، مسجد مصبح، مسجد عرفات يا مسجد عمره، مسجد طريق سافله يا مسجد ابوذر غفارى يا مسجد سجده، مسجد اجابه يا مسجد بنى معاويه، مسجد سبق، مسجد رايه يا مسجد ذباب، مسجد درع يا مسجد شيخين، مسجد قبلتين و... <ref>همان، ص 133</ref>.
باب چهارم، به تشريح موقعيت مساجد مدينه و اتفاقات خاص يا رواياتى كه در مورد آنها وارد شده، اختصاص يافته است. اين مساجد، عبارتند از: مسجد غمامه، مسجد سيده فاطمه، مسجد مالك بن سنان، مسجد بلال بن رباح مؤذن پيامبر(ص)، مسجد عسكر، مسجد سقيا، مسجد منارتين، مسجد عروه، مسجد ذى الحليفه يا مسجد شجره يا مسجد احرام يا مسجد ابيار على (ع)، مسجد معرس، مسجد مغسله يا مغيسله يا مسجد بنى دينار، مسجد وادى يا مسجد عاتكه، مسجد بنات النجار، مسجد قباء، مسجد مشربه أم ابراهيم، مسجد بنى ظفر يا مسجد بغله يا مسجد مائده، مسجد فضيخ، مسجد شمس، مسجد مصبح، مسجد عرفات يا مسجد عمره، مسجد طريق سافله يا مسجد ابوذر غفارى يا مسجد سجده، مسجد اجابه يا مسجد بنى معاويه، مسجد سبق، مسجد رايه يا مسجد ذباب، مسجد درع يا مسجد شيخين، مسجد قبلتين و... <ref>همان، ص 133</ref>.


در باب پنجم، به برخى از اماكن و خانه‌هاى باستانى معروف در مدينه، اشاره گرديده است كه عبارتند از: خانه ابوايوب انصارى، خانه عمر بن خطاب كه دار القضاء ناميده مى‌شد، خانه خالد بن وليد، خانه عبدالله بن عمر، خانه مروان بن حكم، خانه حسن بن زيد بن حسن بن على بن ابى‌طالب، خانه جعفر صادق، خانه عثمان بن عفان، خانه ابوبكر و خانه ريطه دختر عباس سفاح <ref>همان، ص 231</ref>.
در باب پنجم، به برخى از اماكن و خانه‌هاى باستانى معروف در مدينه، اشاره گرديده است كه عبارتند از: خانه ابوايوب انصارى، خانه عمر بن خطاب كه دار القضاء ناميده مى‌شد، خانه خالد بن وليد، خانه عبدالله بن عمر، خانه مروان بن حكم، خانه حسن بن زيد بن حسن بن على بن ابى‌طالب، خانه جعفر صادق، خانه عثمان بن عفان، خانه ابوبكر و خانه ريطه دختر عباس سفاح <ref>همان، ص 231</ref>.
خط ۷۷: خط ۷۷:
در باب ششم، به قصرهاى باستانى معروف در مدينه پرداخته شده است. هريك از اين قصور، به نام شخص يا قبيله‌اى معروف هستند، مثل: قصر اسماعيل بن وليد، قصر بنى جديله، قصر خل، قصر بنى يوسف، قصر ابراهيم بن هشام، قصر هشام بن عبدالملك، قصر عنتر، قصر عروة بن زبير، قصر عاصم بن عمرو بن عمر بن عثمان بن عفان، قصر عنبسة بن عثمان بن عفان و قصر سعيد بن العاص <ref>همان، ص 243</ref>.
در باب ششم، به قصرهاى باستانى معروف در مدينه پرداخته شده است. هريك از اين قصور، به نام شخص يا قبيله‌اى معروف هستند، مثل: قصر اسماعيل بن وليد، قصر بنى جديله، قصر خل، قصر بنى يوسف، قصر ابراهيم بن هشام، قصر هشام بن عبدالملك، قصر عنتر، قصر عروة بن زبير، قصر عاصم بن عمرو بن عمر بن عثمان بن عفان، قصر عنبسة بن عثمان بن عفان و قصر سعيد بن العاص <ref>همان، ص 243</ref>.


در باب هفتم، 23 حلقه از چاه‌هاى باستانى معروف مدينه نام برده شده است، مثل بئر اريس يا بئر خاتم يا بئر نبى (ص)، بئر غرس، بئر رومه، بئر بضاعه، بئر بصه و... <ref>همان، ص 251</ref>.
در باب هفتم، 23 حلقه از چاه‌هاى باستانى معروف مدينه نام برده شده است، مثل بئر اريس يا بئر خاتم يا بئر نبى(ص)، بئر غرس، بئر رومه، بئر بضاعه، بئر بصه و... <ref>همان، ص 251</ref>.


در باب هشتم، از دره‌هاى مشهور مدينه سخن به ميان آمده است، همچون وادى عقيق، وادى بطحان، وادى رانوناء، وادى مذينيب، وادى مهزور و وادى قنات <ref>همان، ص 283</ref>.
در باب هشتم، از دره‌هاى مشهور مدينه سخن به ميان آمده است، همچون وادى عقيق، وادى بطحان، وادى رانوناء، وادى مذينيب، وادى مهزور و وادى قنات <ref>همان، ص 283</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش