۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ه(' به 'ه (') |
جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)') |
||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
در ادامه، به معرفی منابع و مصادر اسلامی و غربی که میتوان برای تحقیق پیرامون این برهه از تاریخ شیعه مورد استفاده قرار داد، پرداخته شده است. برخی از این منابع عبارتند از: کتب تاریخ عامه، همچون تاریخ طبری (متوفی 311ق/ 923م) و تاریخ یعقوبی (متوفی 284ق/ 897م)؛ کتب تراجم، مانند «أنساب الأشراف» بلاذری (متوفی 279ق/ 892م)، «الطبقات» ابن سعد (متوفی 231ق/ 845م)، «تاريخ مدينة دمشق» [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] (متوفی 572ق/ 1176م) و نیز «فتوح البلدان» بلاذری، «فتوح مصر» ابن عبدالحکیم، «عمدة الطالب» ابن عنبه (متوفی 825ق/ 1422م)، «أسرار النطقاء» جعفر بن منصور و...<ref>ر.ک: همان، ص38-31</ref>. | در ادامه، به معرفی منابع و مصادر اسلامی و غربی که میتوان برای تحقیق پیرامون این برهه از تاریخ شیعه مورد استفاده قرار داد، پرداخته شده است. برخی از این منابع عبارتند از: کتب تاریخ عامه، همچون تاریخ طبری (متوفی 311ق/ 923م) و تاریخ یعقوبی (متوفی 284ق/ 897م)؛ کتب تراجم، مانند «أنساب الأشراف» بلاذری (متوفی 279ق/ 892م)، «الطبقات» ابن سعد (متوفی 231ق/ 845م)، «تاريخ مدينة دمشق» [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] (متوفی 572ق/ 1176م) و نیز «فتوح البلدان» بلاذری، «فتوح مصر» ابن عبدالحکیم، «عمدة الطالب» ابن عنبه (متوفی 825ق/ 1422م)، «أسرار النطقاء» جعفر بن منصور و...<ref>ر.ک: همان، ص38-31</ref>. | ||
در فصل اول، اندیشه امامت، قبل از امام محمد باقر (ع) مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده در این فصل، ابتدا تعارضات و نزاعات اولیه پیرامون قیادت و رهبری ائمه (ع) را بررسی نموده است. به اعتقاد نویسنده، اولین نزاع در امت اسلامی، پیرامون مسئله «قيادة الأعلی» یا همان امامت رخ داده است. مصادر تاریخی نیز به این امر اشاره دارند که نزاعی پیرامون خلافت پیامبر (ص)، پس از وفات ایشان، در مدینه رخ داد که در آن، انصار در سقیفه مدینه جمع شده و به مسئله قیادت و رهبری جامعه پرداختند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص40</ref>. | در فصل اول، اندیشه امامت، قبل از امام محمد باقر (ع) مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده در این فصل، ابتدا تعارضات و نزاعات اولیه پیرامون قیادت و رهبری ائمه (ع) را بررسی نموده است. به اعتقاد نویسنده، اولین نزاع در امت اسلامی، پیرامون مسئله «قيادة الأعلی» یا همان امامت رخ داده است. مصادر تاریخی نیز به این امر اشاره دارند که نزاعی پیرامون خلافت پیامبر(ص)، پس از وفات ایشان، در مدینه رخ داد که در آن، انصار در سقیفه مدینه جمع شده و به مسئله قیادت و رهبری جامعه پرداختند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص40</ref>. | ||
نویسنده در ادامه، به توضیح مفصل این جریان و تمام اتفاقاتی که بین انصار و | نویسنده در ادامه، به توضیح مفصل این جریان و تمام اتفاقاتی که بین انصار و | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
در پایان این فصل، جریان شهادت امام حسین (ع) و واقعه کربلا توضیح داده شده و فرقه کیسانیه، مورد بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص50</ref>. | در پایان این فصل، جریان شهادت امام حسین (ع) و واقعه کربلا توضیح داده شده و فرقه کیسانیه، مورد بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص50</ref>. | ||
در فصل دوم، جوانب خاصی از زندگانی امام باقر (ع) و لقب ایشان، مورد مطالعه قرار گرفته است. امام باقر (ع) از نسب رفیع و شریفی برخوردار میباشند؛ زیرا جد پدری و مادری ایشان، به پیامبر (ص) میرسد. نام کامل ایشان، محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابیطالب و کنیه ایشان، ابوجعفر است. مادر ایشان، فاطمه امعبدالله، یکی از دختران امام حسن (ع) میباشد<ref>ر.ک: همان، ص61</ref>. | در فصل دوم، جوانب خاصی از زندگانی امام باقر (ع) و لقب ایشان، مورد مطالعه قرار گرفته است. امام باقر (ع) از نسب رفیع و شریفی برخوردار میباشند؛ زیرا جد پدری و مادری ایشان، به پیامبر(ص) میرسد. نام کامل ایشان، محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابیطالب و کنیه ایشان، ابوجعفر است. مادر ایشان، فاطمه امعبدالله، یکی از دختران امام حسن (ع) میباشد<ref>ر.ک: همان، ص61</ref>. | ||
نویسنده، معتقد است: تعیین اینکه لقب باقر، از چه زمانی به ایشان داده شد و آیا ایشان در زمان حیات خود بدین لقب شناخته شده و یا پس از آن، بدان نامیده شدند، کار بسیار مشکلی است؛ اما آنچه مسلم میباشد، آن است که نویسندهای به نام زبیر بن بکار (حوالی 256ق/ 870م) در قرن سوم هجری، ایشان را بدین لقب، نام برده است<ref>ر.ک: همان، ص62</ref>. | نویسنده، معتقد است: تعیین اینکه لقب باقر، از چه زمانی به ایشان داده شد و آیا ایشان در زمان حیات خود بدین لقب شناخته شده و یا پس از آن، بدان نامیده شدند، کار بسیار مشکلی است؛ اما آنچه مسلم میباشد، آن است که نویسندهای به نام زبیر بن بکار (حوالی 256ق/ 870م) در قرن سوم هجری، ایشان را بدین لقب، نام برده است<ref>ر.ک: همان، ص62</ref>. | ||
خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
بهعنوان مثال، نویسنده دیدگاه امام باقر (ع) پیرامون ایمان را با بررسی سؤال شخصی که از ایشان در مورد کسی پرسید که: «شخصی اسلام آورده است، آیا ایمان هم دارد و آن حضرت در پاسخ فرمودند: نه»، تبیین کرده است. آن حضرت(ع)، در پاسخ به این فرد، شخصی را مثل میزند که در کعبه و مسجد الحرام است و رابطه ایمان و اسلام را با آن، توضیح میدهد<ref>ر.ک: همان، ص121</ref>. | بهعنوان مثال، نویسنده دیدگاه امام باقر (ع) پیرامون ایمان را با بررسی سؤال شخصی که از ایشان در مورد کسی پرسید که: «شخصی اسلام آورده است، آیا ایمان هم دارد و آن حضرت در پاسخ فرمودند: نه»، تبیین کرده است. آن حضرت(ع)، در پاسخ به این فرد، شخصی را مثل میزند که در کعبه و مسجد الحرام است و رابطه ایمان و اسلام را با آن، توضیح میدهد<ref>ر.ک: همان، ص121</ref>. | ||
از آنجا که مجامع حدیثی غیر شیعی، بر اساس روایات صادرشده از پیامبر (ص) استوار میباشند و به نظر نویسنده، در بحث از امامت، استفاده از این نوع روایات دارای وثوق بیشتری برای اهل سنت میباشد، وی در پنجمین فصل، جایگاه و موقعیت امام پنجم در محافل حدیثی غیر شیعی، از جمله «موطأ مالک»، «تاریخ طبری»، «تفسیر طبری»، «مسند ابن حنبل» و «رساله شافعی» را مورد بحث و بررسی قرار داده است<ref>ر.ک: همان، ص135</ref>. | از آنجا که مجامع حدیثی غیر شیعی، بر اساس روایات صادرشده از پیامبر(ص) استوار میباشند و به نظر نویسنده، در بحث از امامت، استفاده از این نوع روایات دارای وثوق بیشتری برای اهل سنت میباشد، وی در پنجمین فصل، جایگاه و موقعیت امام پنجم در محافل حدیثی غیر شیعی، از جمله «موطأ مالک»، «تاریخ طبری»، «تفسیر طبری»، «مسند ابن حنبل» و «رساله شافعی» را مورد بحث و بررسی قرار داده است<ref>ر.ک: همان، ص135</ref>. | ||
نویسنده به نقل از [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]]، از تعداد زیادی بهعنوان راویان از امام محمد باقر (ع) نام برده که نشان از اهمیت جایگاه و مقام علمی و دینی والای ایشان دارد. برخی از این روات عبارتند از: فرزند ایشان [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] (148ق)، ابواسحاق صابئی، عمرو بن عبدالله (128ق)، العراج (بعد از 140ق)، زهری و محمد بن مسلم بن شهاب (124ق)، عمرو بن دینار (حوالی 126ق)، ابن جریج، عبدالملک (150ق)، اعمش، سلیمان بن مهران (148ق)، مکحول بن راشد (115ق)، معمر ین یحیی و...<ref>ر.ک: همان، ص141</ref>. | نویسنده به نقل از [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]]، از تعداد زیادی بهعنوان راویان از امام محمد باقر (ع) نام برده که نشان از اهمیت جایگاه و مقام علمی و دینی والای ایشان دارد. برخی از این روات عبارتند از: فرزند ایشان [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] (148ق)، ابواسحاق صابئی، عمرو بن عبدالله (128ق)، العراج (بعد از 140ق)، زهری و محمد بن مسلم بن شهاب (124ق)، عمرو بن دینار (حوالی 126ق)، ابن جریج، عبدالملک (150ق)، اعمش، سلیمان بن مهران (148ق)، مکحول بن راشد (115ق)، معمر ین یحیی و...<ref>ر.ک: همان، ص141</ref>. |
ویرایش