پرش به محتوا

تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی جلال‌الدین محمد بلخی (جعفری): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ')ا' به ') ا'
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره')
جز (جایگزینی متن - ')ا' به ') ا')
خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:
#:الف)جلال‌الدين در اين موارد، هر نظريه‌اى كه پيش مى‌كشد، به جهت وسعت و عظمت ديدگاهش، آن نظريه با ملاحظه شرايط ذهنى جلال‌الدين به حد نصاب خود مى‌رسد و آن‌چنان عمق نظريه و استدلال به آن، جلال‌الدين را جلب مى‌كند كه در آن حال به نظريه مخالف توجهى ندارد، لذا در موقع محاسبه مجموعى، نظريات با يكديگر سازگار نمى‌باشد. بايستى در اين موارد بگوييم: در حقيقت افراد متفكر را به انديشه عميق، تحريك و وادار مى‌كند و مى‌خواهد اين مسائل، عميق‌تر بررسى شود نه اينكه مى‌خواهد نظريه نهايى بدهد.
#:الف)جلال‌الدين در اين موارد، هر نظريه‌اى كه پيش مى‌كشد، به جهت وسعت و عظمت ديدگاهش، آن نظريه با ملاحظه شرايط ذهنى جلال‌الدين به حد نصاب خود مى‌رسد و آن‌چنان عمق نظريه و استدلال به آن، جلال‌الدين را جلب مى‌كند كه در آن حال به نظريه مخالف توجهى ندارد، لذا در موقع محاسبه مجموعى، نظريات با يكديگر سازگار نمى‌باشد. بايستى در اين موارد بگوييم: در حقيقت افراد متفكر را به انديشه عميق، تحريك و وادار مى‌كند و مى‌خواهد اين مسائل، عميق‌تر بررسى شود نه اينكه مى‌خواهد نظريه نهايى بدهد.
#:ب) ممكن است يك نقطه نهايى به‌عنوان محصول همه نظريات گوناگون در درون جلال‌الدين ايجاد شده است كه او آن نقطه نهايى را مى‌چشيد، ولى نمى‌توانست در كالبد الفاظ بيان كند.
#:ب) ممكن است يك نقطه نهايى به‌عنوان محصول همه نظريات گوناگون در درون جلال‌الدين ايجاد شده است كه او آن نقطه نهايى را مى‌چشيد، ولى نمى‌توانست در كالبد الفاظ بيان كند.
#:ج)احتمال هم مى‌رود كه اين‌گونه تناقضات را با ابيات ديگرش حل و فصل مى‌كند؛ چنان‌كه در مسئله جبر و اختيار، چند بار، دو نسبت داشتن كار انسانى را مطرح نموده است.
#:ج) احتمال هم مى‌رود كه اين‌گونه تناقضات را با ابيات ديگرش حل و فصل مى‌كند؛ چنان‌كه در مسئله جبر و اختيار، چند بار، دو نسبت داشتن كار انسانى را مطرح نموده است.
#:د)بعضى‌ها احتمال داده‌اند كه جلال‌الدين به جهت عشق افلاطونى كه پيدا كرده بود، سطح عميق شخصيت او در حال جذبه بوده و از نظر سطح ظاهرى، چندشخصيتى شده است.
#:د)بعضى‌ها احتمال داده‌اند كه جلال‌الدين به جهت عشق افلاطونى كه پيدا كرده بود، سطح عميق شخصيت او در حال جذبه بوده و از نظر سطح ظاهرى، چندشخصيتى شده است.
#:و به‌هرحال آنچه كه به نظر مى‌رسد اين است كه در اين گروه از تناقضات (در صورتى كه قابل هماهنگ شدن نبوده باشد)، مطالعه‌كننده بايستى خود به فعاليت انديشه‌اى و دريافتى بپردازد و الا اگر به اين قناعت كنيم كه جلال‌الدين در درون خود همه تضادها و تناقضات را هضم يا هماهنگ ساخته است، تكليف نهايى مطالب ابرازشده را تصفيه نخواهد كرد.
#:و به‌هرحال آنچه كه به نظر مى‌رسد اين است كه در اين گروه از تناقضات (در صورتى كه قابل هماهنگ شدن نبوده باشد)، مطالعه‌كننده بايستى خود به فعاليت انديشه‌اى و دريافتى بپردازد و الا اگر به اين قناعت كنيم كه جلال‌الدين در درون خود همه تضادها و تناقضات را هضم يا هماهنگ ساخته است، تكليف نهايى مطالب ابرازشده را تصفيه نخواهد كرد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش