۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'محمد بن ابراهيم نعمانى' به 'محمد بن ابراهيم نعمانى ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
'''الآيات الناسخة و المنسوخة''' جزء منابع اصيل در علوم تفسير و حديث به شمار مىآيد و مطالب آن از تفسير منسوب به ابوعبداللّه [[نعمانی، محمد بن ابراهیم|محمد بن ابراهيم نعمانى]] اقتباس شده است. | |||
و | براساس گفتۀ محقق اين اثر،کتاب توسط مرحوم [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] علم الهدى از بزرگان اماميه و مرجع دينى زمان خويش كه به سال 255 قمرى در بغداد متولد شده، مىباشد.[[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] در دانشاندوزى سعى وافر داشت و از بزرگترين شاگردان [[شيخ مفيد]] و نويسندۀ آثار علمى ارزشمند فراوانى است.در علوم دينى پايهاى رفيع داشت و به اقتضاى پايگاه بلندش در دين و دنيا، با كثيرى از اهل علم و ادب و سياحت مرتبط بوده است.جامعيت [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] در علوم ادبى و معارف دينى، و دقتنظر و ژرفكاويش، او را در كار قرآنپژوهى مدد بسيار رسانيده است. | ||
سيد در اين کتاب ابتدا دربارۀ ثقلين (قرآن و عترت) مطالبى بيان داشته و سپس روايت نعمانى از [[امام صادق]] عليه السلام را دربارۀ نبوت نبى اكرم صلى اللّه عليه و آله، قرآن كريم، ولايت اهل بيت پيامبر و نيز نكات بسيار ارزندهاى را كه در شناخت درست قرآن كريم نقش مهمى ايفاء مىكنند، نقل مىكند. | |||
و | روايتى نيز از امير مؤمنان عليه السلام دربارۀ اقسام هفت گانه نزول قرآن نقل كرده سپس وارد مبحث اصلى کتاب يعنى آيات ناسخ و منسوخ در قرآن كريم شده و آيات ناسخ و منسوخ متعددى را يادآور مىشود. | ||
در بخش ديگرى از کتاب به بيان محكم و متشابه و تفسير هريك از منظر قرآن كريم پرداخته و اقسام وحى در قرآن را نيز يادآور مىشود.اقسام نور و اقسام أمت در قرآن خاص و عام در قرآن، آياتى كه نيمى از آنها منسوخ و نيمى ديگر به حال خود رها شده است، برخى رديهها بر مذاهب و افكار انحرافى، اسماء حسنى در قرآن و...ديگر مطالب کتاب را تشكيل مىدهد. | |||
در بخش ديگرى از کتاب به بيان محكم و متشابه و تفسير هريك از منظر قرآن كريم پرداخته | |||
و اقسام وحى در قرآن را نيز يادآور مىشود.اقسام نور و اقسام أمت در قرآن خاص و عام در قرآن، آياتى كه نيمى از آنها منسوخ و نيمى ديگر به حال خود رها شده است، | |||
برخى رديهها بر مذاهب و افكار انحرافى، اسماء حسنى در قرآن و...ديگر مطالب کتاب | |||
را تشكيل مىدهد. | |||
مؤلف کتاب كيست؟ | مؤلف کتاب كيست؟ | ||
برخى در انتساب اين کتاب به [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] ترديد | برخى در انتساب اين کتاب به [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] ترديد كردهاند، اما محقق کتاب معتقد است اين کتاب از جمله آثار مرحوم [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] است و تفسير نعمانى همان رساله محكم و متشابه يا آيات ناسخه و منسوخه نوشته [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] مىباشد و [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] در اين کتاب به جز آنچه در مقدمه رساله در تقسيم قرآن به اقسام سبعه و آنچه در دو سطر اخير رساله آمده، از تفسير نعمانى استفاده نكرده است. | ||
اما محقق کتاب معتقد است اين کتاب از جمله آثار مرحوم [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] است و تفسير نعمانى | |||
همان رساله محكم و متشابه يا آيات ناسخه و منسوخه نوشته [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] مىباشد و [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] | |||
در اين کتاب به جز آنچه در مقدمه رساله در تقسيم قرآن به اقسام سبعه و آنچه در دو سطر اخير | |||
رساله آمده، از تفسير نعمانى استفاده نكرده است. | |||
==ساختار کتاب== | ==ساختار کتاب== | ||
کتاب با مقدمه مؤلف دربارۀ اهميت ثقلين آغاز مىشود | کتاب با مقدمه مؤلف دربارۀ اهميت ثقلين آغاز مىشود و سپس با روايت نعمانى درباره بعثت پيامبر اكرم(ص)و قرآن كريم و ناسخ و منسوخ، متشابه و محكم، تأويل، عام و خاص و...در قرآن ادامه مىيابد.کتاب از ساختار دقيق و روشنى برخوردار نيست اما بطور كلى مىتوان بخش عمده براى آن تصوير كرد. | ||
و سپس با روايت نعمانى درباره بعثت پيامبر اكرم(ص)و قرآن كريم و ناسخ و منسوخ، متشابه | |||
و محكم، تأويل، عام و خاص و...در قرآن ادامه مىيابد.کتاب از ساختار دقيق | |||
و روشنى برخوردار نيست اما بطور كلى مىتوان بخش عمده براى آن تصوير كرد. | |||
قرآن پرداخته است.همچنين اقسام وحى در قرآن را يادآور شده است. | بخش اول:ناسخ و منسوخ در قرآن.در اين بخش آيات ناسخ و منسوخ قرآن كريم گردآورى شده است. | ||
بخش دوم:محكم و متشابه در قرآن، كه به بيان تفسير و مصاديق آيات محكم و متشابه در قرآن پرداخته است.همچنين اقسام وحى در قرآن را يادآور شده است. | |||
بخش سوم:اقسام نور در قرآن | بخش سوم:اقسام نور در قرآن | ||
| خط ۱۴۹: | خط ۱۰۴: | ||
اين نسخه كه جزء نسخههاى خطى كمياب مكتبه الامام امير المؤمنين (ع)العامة في | اين نسخه كه جزء نسخههاى خطى كمياب مكتبه الامام امير المؤمنين (ع)العامة في النجف الأشرف است توسط على جهاد الحسانى مورد تحقيق و پژوهش قرار گرفته است.وى مقدمهاى مبسوط بر کتاب نگاشته و آيات و احاديث آنرا استخراج كرده و تعليقههايى بر کتاب افزوده است. | ||
النجف الأشرف است توسط على جهاد الحسانى مورد تحقيق و پژوهش قرار گرفته | |||
است.وى مقدمهاى مبسوط بر کتاب نگاشته و آيات و احاديث آنرا استخراج | |||
كرده و تعليقههايى بر کتاب افزوده است. | |||
در پايان فهرستى از آيات قرآنى و احاديث شريف نبوى، مصادر تحقيق و موضوعات کتاب ارائه شده است. | |||
رسيده است. | کتاب با جلد گالينگور در قطع وزيرى و در 277 صفحه براى اولين بار در سال 1421 هجرى توسط موسسة البلاغ، للطباعة و النشر و التوزيع، بيروت به طبع رسيده است. | ||
منابع | ==منابع مقاله== | ||
#مقدمه محقق و متن کتاب | |||
#[[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاء الدين خرمشاهى]]،دانشنامه قرآن،ج 2،ص 1278 | |||
ویرایش