۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
رسائل الجاحظ: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'اميرالمومنين(ع)' به 'اميرالمومنين(ع) '
جز (جایگزینی متن - 'ۀ«' به 'ۀ «') |
جز (جایگزینی متن - 'اميرالمومنين(ع)' به 'اميرالمومنين(ع) ') |
||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
#:اين رساله را جاحظ در رد عقائد زيديه، اماميه و خوارج نوشته است. او قائل است، گر چه زيديه با اماميه در صلاحيت و افضليت اميرالمومنين براى امامت مشتركند؛ ولى زيديه قائل به جواز تقدم مفضول بر افضل‌اند! | #:اين رساله را جاحظ در رد عقائد زيديه، اماميه و خوارج نوشته است. او قائل است، گر چه زيديه با اماميه در صلاحيت و افضليت اميرالمومنين براى امامت مشتركند؛ ولى زيديه قائل به جواز تقدم مفضول بر افضل‌اند! | ||
#:لذا از اين جهت با هم اختلاف دارند و زيديه قائل به امامت ديگر خلفاء شده‌اند.ولى اين نظريه بيشتر شبيه نظرى است كه از معتزله در كتاب‌هايشان ذكر شده است. | #:لذا از اين جهت با هم اختلاف دارند و زيديه قائل به امامت ديگر خلفاء شده‌اند.ولى اين نظريه بيشتر شبيه نظرى است كه از معتزله در كتاب‌هايشان ذكر شده است. | ||
#:زيديه و شيعۀ امامى در امامت اميرالمومنين(ع)، امام حسن(ع) و امام حسين(ع) اتفاق نظر دارند و اختلافشان در ائمه به حدى است كه اماميه قائل به وجود نص بر تمام ائمۀ اثنى عشر هستند و زيديه تنها نص را در مورد اين سه امام قبول كرده‌اند و در ديگر امامان قائل‌اند؛ «من خرج بالسيف و الدعوة» امام است. و تعجب است از كسى كه رديه بر زيديه و اماميه مى‌نويسد؛ در حالى كه عقائد اين دو را به خوبى نمى‌داند. اساسى‌ترين اشكالى كه جاحظ به اماميه مى‌كند، نفى نص بر امامت است و قائل است، مردم با ميل و ارادۀ خودشان امام را انتخاب مى‌كنند. جاحظ نظريه خوارج را كه وجود امامت را ضرورى نمى‌دانند، نفى مى‌كند. اين رساله در 26 صفحه به طبع رسيده است. | #:زيديه و شيعۀ امامى در امامت [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]] ، امام حسن(ع) و امام حسين(ع) اتفاق نظر دارند و اختلافشان در ائمه به حدى است كه اماميه قائل به وجود نص بر تمام ائمۀ اثنى عشر هستند و زيديه تنها نص را در مورد اين سه امام قبول كرده‌اند و در ديگر امامان قائل‌اند؛ «من خرج بالسيف و الدعوة» امام است. و تعجب است از كسى كه رديه بر زيديه و اماميه مى‌نويسد؛ در حالى كه عقائد اين دو را به خوبى نمى‌داند. اساسى‌ترين اشكالى كه جاحظ به اماميه مى‌كند، نفى نص بر امامت است و قائل است، مردم با ميل و ارادۀ خودشان امام را انتخاب مى‌كنند. جاحظ نظريه خوارج را كه وجود امامت را ضرورى نمى‌دانند، نفى مى‌كند. اين رساله در 26 صفحه به طبع رسيده است. | ||
#رسالة فى نفى التشبيه | #رسالة فى نفى التشبيه | ||
#:اين رساله در واقع مقدمه‌اى است، بر ديگر رسالۀ مؤلف كه عبارت است از كتاب الرد على المشبهة. مؤلف اين رساله را به قاضى محمد بن ابى دؤاد نوشته و از او براى نشر كتاب الرد على المشبهة طلب مساعدت مى‌كند و غرض خود را از تألیف اين رساله بيان نموده، براى او و بعضى از خصائص آن را ذكر مى‌كند. | #:اين رساله در واقع مقدمه‌اى است، بر ديگر رسالۀ مؤلف كه عبارت است از كتاب الرد على المشبهة. مؤلف اين رساله را به قاضى محمد بن ابى دؤاد نوشته و از او براى نشر كتاب الرد على المشبهة طلب مساعدت مى‌كند و غرض خود را از تألیف اين رساله بيان نموده، براى او و بعضى از خصائص آن را ذكر مى‌كند. | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
#:او عصر پيامبر(ص) و ابوبكر و عمر و 6 سال اول عثمان را عهد وحدت و الفت مسلمانان دانسته و قائل شده كه در اين زمان بدعت و فسادى حاصل نشده است؛ اما بعد از اين 6 سال، زمان خلافت عثمان زمان فتنه و فساد و اختلاف بين مسلمانان مى‌باشد، لذا بعضى از مسلمانان او را به سوء مديريت و بعضى به اختلاس از اموال بيت المال و كوتاهى در حفظ آن و تقسيم ناعادلانه آن متهم كرده و به منزل او هجوم آورده و او را كشتند. | #:او عصر پيامبر(ص) و ابوبكر و عمر و 6 سال اول عثمان را عهد وحدت و الفت مسلمانان دانسته و قائل شده كه در اين زمان بدعت و فسادى حاصل نشده است؛ اما بعد از اين 6 سال، زمان خلافت عثمان زمان فتنه و فساد و اختلاف بين مسلمانان مى‌باشد، لذا بعضى از مسلمانان او را به سوء مديريت و بعضى به اختلاس از اموال بيت المال و كوتاهى در حفظ آن و تقسيم ناعادلانه آن متهم كرده و به منزل او هجوم آورده و او را كشتند. | ||
#:البته جاحظ كشتن خليفه را محكوم مى‌كند، چون خون فاسق در نزد او همچون خون مؤمن محترم است و لكن قائل است، او به خاطر ارتكاب بعضى اشتباهات و گناهان فاسق مى‌باشد. | #:البته جاحظ كشتن خليفه را محكوم مى‌كند، چون خون فاسق در نزد او همچون خون مؤمن محترم است و لكن قائل است، او به خاطر ارتكاب بعضى اشتباهات و گناهان فاسق مى‌باشد. | ||
#:جاحظ بعضى از فتن و بلايائى كه عالم اسلام را بعد از عثمان فرا گرفت، از آثار و نتايج رفتار عثمان مى‌داند. مصائبى همچون جنگ جمل و جنگ صفين و جنگ نهروان و كشته شدن اميرالمومنين(ع) به دست ابن ملجم. | #:جاحظ بعضى از فتن و بلايائى كه عالم اسلام را بعد از عثمان فرا گرفت، از آثار و نتايج رفتار عثمان مى‌داند. مصائبى همچون جنگ جمل و جنگ صفين و جنگ نهروان و كشته شدن [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]] به دست ابن ملجم. | ||
#:وى موارد متعددى از فسادهاى معاويه را برمى‌شمارد كه اين همه فساد در نظر او مستلزم جواز سب او است. همچنين در مورد يزيد بن معاويه و فسادهاى او در اسلام سخن گفته و در آخر نتيجه مى‌گيرد كه «إن‌هذه الاعمال تدل على القسوة و الحقد و النصب و النفاق و اليقين المدخول و الايمان المخروج و عدم الاخلاص للنبى» او پس از آن به بقيه فسادهاى خاندان اميه اشاره مى‌كند. | #:وى موارد متعددى از فسادهاى معاويه را برمى‌شمارد كه اين همه فساد در نظر او مستلزم جواز سب او است. همچنين در مورد يزيد بن معاويه و فسادهاى او در اسلام سخن گفته و در آخر نتيجه مى‌گيرد كه «إن‌هذه الاعمال تدل على القسوة و الحقد و النصب و النفاق و اليقين المدخول و الايمان المخروج و عدم الاخلاص للنبى» او پس از آن به بقيه فسادهاى خاندان اميه اشاره مى‌كند. | ||
#:اين رساله در 15 صفحه به چاپ رسيده است. | #:اين رساله در 15 صفحه به چاپ رسيده است. | ||