۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ب«' به 'ب «') |
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره') |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
كتاب، به زبان عربى و تأليف [[ابونصر سراج، عبدالله بن علی|ابونصر، عبدالله بن على سراج طوسى]] است. زمان تأليف كتاب، مشخص نيست، اما بنا بر احتمال يكى از پژوهشگران، بين سالهاى 340 تا 360ق، بوده است<ref>سراج طوسى، ص 34 مقدمه مترجم</ref>. | كتاب، به زبان عربى و تأليف [[ابونصر سراج، عبدالله بن علی|ابونصر، عبدالله بن على سراج طوسى]] است. زمان تأليف كتاب، مشخص نيست، اما بنا بر احتمال يكى از پژوهشگران، بين سالهاى 340 تا 360ق، بوده است<ref>سراج طوسى، ص 34 مقدمه مترجم</ref>. | ||
كتاب، در موضوع احوال و مقامات و منازل سير و سلوك است و در واقع يك دوره كامل عرفان عملى را در بر مىگيرد و به پرسشهاى گوناگون | كتاب، در موضوع احوال و مقامات و منازل سير و سلوك است و در واقع يك دوره كامل عرفان عملى را در بر مىگيرد و به پرسشهاى گوناگون درباره سنن و آداب تصوف و آموزهها و سخنان جنجالى و شطحيات صوفيان، پاسخ مىدهد. گستردگى اين موضوعات، به حدى است كه مىتوان «اللمع» را دايرةالمعارف دانش و اخلاق و عقايد صوفيانه تا قرن چهارم دانست<ref>همو، ص 35 مقدمه مترجم</ref>. | ||
گويند سراج، با تأليف «اللمع»، براى نخستين بار علم تصوف را تدوين كرد<ref>سجادى، ص 78</ref>. | گويند سراج، با تأليف «اللمع»، براى نخستين بار علم تصوف را تدوين كرد<ref>سجادى، ص 78</ref>. | ||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
#مقدمات(شامل هجده باب): در اينجا، معنا و ماهيت تصوف و ويژگىهاى آن بيان شده است. در نظر ابونصر، دانشمندان حقيقى، عدلمحور و وارثان پيامبرانند و آنان سه گروهند: محدثان، فقيهان و صوفيان. به همين ترتيب هر چند علوم فراوان است، ولى علم دين سهتاست: علم قرآن، علم سنت و علم حقايق ايمان و صوفيان حقيقى، دانشمندانى هستند كه علم حقايق ايمان دارند. | #مقدمات(شامل هجده باب): در اينجا، معنا و ماهيت تصوف و ويژگىهاى آن بيان شده است. در نظر ابونصر، دانشمندان حقيقى، عدلمحور و وارثان پيامبرانند و آنان سه گروهند: محدثان، فقيهان و صوفيان. به همين ترتيب هر چند علوم فراوان است، ولى علم دين سهتاست: علم قرآن، علم سنت و علم حقايق ايمان و صوفيان حقيقى، دانشمندانى هستند كه علم حقايق ايمان دارند. | ||
#احوال و مقامات(شامل نوزده باب): به نظر مىرسد كه «اللمع»، قديمىترين اثرى است كه منازل عرفانى را در هفت مقام(توبه، ورع، زهد، فقر، صبر، توكل و رضا) و ده حال(مراقبه، قرب، محبت، خوف، رجا، شوق، انس، اطمينان، مشاهده و يقين) بيان و بهصورت منظم طبقهبندى كرده است<ref>انصارى، ص 129 مقدمه مصحح</ref>. | #احوال و مقامات(شامل نوزده باب): به نظر مىرسد كه «اللمع»، قديمىترين اثرى است كه منازل عرفانى را در هفت مقام(توبه، ورع، زهد، فقر، صبر، توكل و رضا) و ده حال(مراقبه، قرب، محبت، خوف، رجا، شوق، انس، اطمينان، مشاهده و يقين) بيان و بهصورت منظم طبقهبندى كرده است<ref>انصارى، ص 129 مقدمه مصحح</ref>. | ||
# | #درباره برداشتهاى صوفيان از قرآن و پيروى از آن (شامل نه باب): در اين بخش، چگونگى فهم قرآن بهوسيله اهل دل و سابقان و مقربان و ابرار و همآهنگى تصوف با قرآن، مطرح شده است. | ||
#اسوه بودن پيامبر (ص) و اقتدا به او(شامل چهار باب): در اين بخش، چگونگى پيروى مشايخ از پيامبر (ص) و روايات نبوى در مورد تساهل در مباحات آمده است. | #اسوه بودن پيامبر (ص) و اقتدا به او(شامل چهار باب): در اين بخش، چگونگى پيروى مشايخ از پيامبر (ص) و روايات نبوى در مورد تساهل در مباحات آمده است. | ||
#مستنبطات(شامل پنج باب): در اين بخش، روش صوفيان در موضوع دريافت درست قرآن و حديث و استنباطهاى آنان | #مستنبطات(شامل پنج باب): در اين بخش، روش صوفيان در موضوع دريافت درست قرآن و حديث و استنباطهاى آنان درباره فضيلت پيامبر (ص) بر همگان و تفسير روايات نبوى مطرح است. | ||
#صحابه پيامبر (ص)(شامل هفت باب): ويژگى و صفات و كلمات گروهى از ياران پيامبر (ص) و بهخصوص خلفاى چهارگانه(ابوبكر، عمر، عثمان و على (ع)) و تأثيرگذارى آنان در صوفيان آمده است تا تذكرى براى پيمودن منازل سير و سلوك باشد. | #صحابه پيامبر (ص)(شامل هفت باب): ويژگى و صفات و كلمات گروهى از ياران پيامبر (ص) و بهخصوص خلفاى چهارگانه(ابوبكر، عمر، عثمان و على (ع)) و تأثيرگذارى آنان در صوفيان آمده است تا تذكرى براى پيمودن منازل سير و سلوك باشد. | ||
#آداب صوفيان (شامل بيست و شش باب): در اين بخش، آداب و رسوم متصوفه از چگونگى وضو و طهارت و نماز و زكات و صدقه گرفته تا دوستى و معاشرت و عيادت و... بهصورت مفصل بيان شده است. | #آداب صوفيان (شامل بيست و شش باب): در اين بخش، آداب و رسوم متصوفه از چگونگى وضو و طهارت و نماز و زكات و صدقه گرفته تا دوستى و معاشرت و عيادت و... بهصورت مفصل بيان شده است. | ||
# | #درباره مسائل و اختلاف سخنان اهل تصوف در پاسخهاى آنان (شامل دوازده باب): در اين بخش، مجموعهاى از پاسخهاى صوفيان در مورد مسائل اختلافى، مثل روح، فقر، فنا، بقا، ذكر و... مطرح است. | ||
#مكاتبات، خطبهها، اشعار، دعاها و رسائل صوفيان (شامل پنج باب): در اين بخش، نامهها، ادعيه، وصيتنامهها و اشعارى از صوفيانى همانند ابوعلى رودبارى، ذو النون مصرى، جنيد و شبلى ذكر شده است. | #مكاتبات، خطبهها، اشعار، دعاها و رسائل صوفيان (شامل پنج باب): در اين بخش، نامهها، ادعيه، وصيتنامهها و اشعارى از صوفيانى همانند ابوعلى رودبارى، ذو النون مصرى، جنيد و شبلى ذكر شده است. | ||
#سماع(شامل دوازده باب): در اين بخش، معنا و انواع سماع و طبقات شنوندگان آن و نيز حالات كاملان در هنگام سماع و... مطرح است. | #سماع(شامل دوازده باب): در اين بخش، معنا و انواع سماع و طبقات شنوندگان آن و نيز حالات كاملان در هنگام سماع و... مطرح است. |
ویرایش