پرش به محتوا

الشيعة في موكب التاريخ: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره'
جز (جایگزینی متن - ':ف' به ': ف')
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره')
خط ۴۶: خط ۴۶:




اين كتاب از يك مقدمه كه ناشر نوشته است و سه بخش (بحث در مورد پيدايش تشيع، پندارهاى مطرح‌شده در باره تشيع و تشيع در دوره اموى و عباسى) تشكيل شده است.
اين كتاب از يك مقدمه كه ناشر نوشته است و سه بخش (بحث در مورد پيدايش تشيع، پندارهاى مطرح‌شده درباره تشيع و تشيع در دوره اموى و عباسى) تشكيل شده است.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
خط ۵۴: خط ۵۴:


#در مقدمه - كه نوشته معاونت آموزش و پژوهش نمايندگى ولى فقيه در امور حج و زيارت است - آمده است كه اى مسلمانان جهان! اى پيروان مكتب توحيد! راز همه مصيبت‌هاى جهان اسلام عبارت است از اختلاف و رمز پيروزى، عبارت است از وحدت كلمه و قوت ايمان. كتاب حاضر براى پاسخ دادن به شبهاتى است كه دشمنان اسلام و تفرقه‌افكنان مى‌پراكنند <ref>مقدمه، ص 8 - 11</ref>.
#در مقدمه - كه نوشته معاونت آموزش و پژوهش نمايندگى ولى فقيه در امور حج و زيارت است - آمده است كه اى مسلمانان جهان! اى پيروان مكتب توحيد! راز همه مصيبت‌هاى جهان اسلام عبارت است از اختلاف و رمز پيروزى، عبارت است از وحدت كلمه و قوت ايمان. كتاب حاضر براى پاسخ دادن به شبهاتى است كه دشمنان اسلام و تفرقه‌افكنان مى‌پراكنند <ref>مقدمه، ص 8 - 11</ref>.
#نويسنده در باره آغاز پيدايش تشيع، يادآور شده است كه على‌رغم اين پندار كه تشيع ساخته جريانات سياسى است و بعد از پيدايش اسلام و به‌مرور زمان پديد آمده است، بر اساس اسناد تاريخى، اين مذهب به دست رسول‌الله(ص) و در زمان ايشان و در پى توصيه‌هاى آن بزرگوار مبنى بر تمسّك به ثقلين و پيروى از حضرت اميرالمؤمنين على (ع) به وجود آمد؛ بنابراين، بايد اذعان كرد كه تشيع، مكتبى بود كه به‌طور طبيعى از متن اسلام جوشيد <ref>ر. ك.: همان، ص 13 - 46</ref>.
#نويسنده درباره آغاز پيدايش تشيع، يادآور شده است كه على‌رغم اين پندار كه تشيع ساخته جريانات سياسى است و بعد از پيدايش اسلام و به‌مرور زمان پديد آمده است، بر اساس اسناد تاريخى، اين مذهب به دست رسول‌الله(ص) و در زمان ايشان و در پى توصيه‌هاى آن بزرگوار مبنى بر تمسّك به ثقلين و پيروى از حضرت اميرالمؤمنين على (ع) به وجود آمد؛ بنابراين، بايد اذعان كرد كه تشيع، مكتبى بود كه به‌طور طبيعى از متن اسلام جوشيد <ref>ر. ك.: همان، ص 13 - 46</ref>.
#نويسنده، در مورد پيدايش تشيع، فرضيه‌ها و پنداشته‌هايى رايج را مطرح كرده و بعد به نقّادى عالمانه آن‌ها پرداخته است؛ فرضيه‌هايى همچون:
#نويسنده، در مورد پيدايش تشيع، فرضيه‌ها و پنداشته‌هايى رايج را مطرح كرده و بعد به نقّادى عالمانه آن‌ها پرداخته است؛ فرضيه‌هايى همچون:
#:الف)- تشيع در روز سقيفه پديد آمد؛
#:الف)- تشيع در روز سقيفه پديد آمد؛
خط ۶۶: خط ۶۶:
#نويسنده در بحثى تحت عنوان «زلّة لا تستقال» (لغزشى نابخشودنى)، به مباحث دكتر عبدالله فياض پرداخته و نوشته كه ايشان، در مطلبى عجيب ادّعا كرده كه تشيع در سه مرحله نضج يافته است: يك- روحى؛ دو- سياسى؛ سه- فرقه‌اى. ايشان اين مدعّا را نادرست دانسته و يادآور شده كه چنين تفكيكى صحيح نيست و اينكه «تشيع روحى در دوره پيامبر بوده و تشيع سياسى در دوره بعد از ايشان پيدا شده»، مطلبى است كه دليلى ندارد و بلكه ادامه سخن خود ايشان كه نوشته: «كان روّاد التشيع الروحي يلتزمون بآراء علي الفقهية إلى جانب الالتزام بإسناده سياسياً»؛ «پرچم‌داران تشيع روحى، به آراء فقهى حضرت على (ع) التزام داشتند، افزون بر آنكه نظرهاى او را از جنبه سياسى مراعات مى‌كردند»، نيز تصريح به خلاف آن است و از سوى ديگر، همان دليل‌هايى كه ايشان در مورد تشيع روحى نوشته و دلالت دارد بر اينكه آن حضرت، رهبر روحى بود، همان دليل‌ها به‌روشنى دلالت دارد بر آنكه آن امام، رهبر سياسى هم بود و... با همين دليل‌ها، روشن مى‌شود كه نظر دكتر «[[دوری، عبدالعزیز|عبدالعزيز دورى]]» نيز كه گفته: «تشيع به‌عنوان عقيده روحى در دوره پيامبر (ص) و به‌عنوان حزب سياسى در دوره بعد از كشته شدن على (ع) حادث شد»، ضعيف است <ref>همان، ص 100 - 104</ref>.
#نويسنده در بحثى تحت عنوان «زلّة لا تستقال» (لغزشى نابخشودنى)، به مباحث دكتر عبدالله فياض پرداخته و نوشته كه ايشان، در مطلبى عجيب ادّعا كرده كه تشيع در سه مرحله نضج يافته است: يك- روحى؛ دو- سياسى؛ سه- فرقه‌اى. ايشان اين مدعّا را نادرست دانسته و يادآور شده كه چنين تفكيكى صحيح نيست و اينكه «تشيع روحى در دوره پيامبر بوده و تشيع سياسى در دوره بعد از ايشان پيدا شده»، مطلبى است كه دليلى ندارد و بلكه ادامه سخن خود ايشان كه نوشته: «كان روّاد التشيع الروحي يلتزمون بآراء علي الفقهية إلى جانب الالتزام بإسناده سياسياً»؛ «پرچم‌داران تشيع روحى، به آراء فقهى حضرت على (ع) التزام داشتند، افزون بر آنكه نظرهاى او را از جنبه سياسى مراعات مى‌كردند»، نيز تصريح به خلاف آن است و از سوى ديگر، همان دليل‌هايى كه ايشان در مورد تشيع روحى نوشته و دلالت دارد بر اينكه آن حضرت، رهبر روحى بود، همان دليل‌ها به‌روشنى دلالت دارد بر آنكه آن امام، رهبر سياسى هم بود و... با همين دليل‌ها، روشن مى‌شود كه نظر دكتر «[[دوری، عبدالعزیز|عبدالعزيز دورى]]» نيز كه گفته: «تشيع به‌عنوان عقيده روحى در دوره پيامبر (ص) و به‌عنوان حزب سياسى در دوره بعد از كشته شدن على (ع) حادث شد»، ضعيف است <ref>همان، ص 100 - 104</ref>.
#مؤلف در مورد قدمت و اصالت تشيع، اين نكته را افزوده‌اند كه مورخان و برخى از شرق‌شناسان مانند ولهاوزن و دكتر احمد امين و آدام متز و حتى شخص متعصبى چون گلدزيهر و... هم تصريح و اقرار كرده‌اند كه عرب‌ها قبل از ايرانيان تشيع را پذيرفتند. بنابراين، ادعاى تأسيس تشيع توسط ايرانيان نيز نادرست و بى‌دليل است <ref>همان، ص 79</ref>.
#مؤلف در مورد قدمت و اصالت تشيع، اين نكته را افزوده‌اند كه مورخان و برخى از شرق‌شناسان مانند ولهاوزن و دكتر احمد امين و آدام متز و حتى شخص متعصبى چون گلدزيهر و... هم تصريح و اقرار كرده‌اند كه عرب‌ها قبل از ايرانيان تشيع را پذيرفتند. بنابراين، ادعاى تأسيس تشيع توسط ايرانيان نيز نادرست و بى‌دليل است <ref>همان، ص 79</ref>.
#نويسنده، تأكيد كرده است كه نظر ما در مورد صفويه همان نظرى است كه در باره آل‌بويه داريم و دوره صفويه، دوران رشد تشيع بود نه پيدايش آن <ref>همان، ص 99 - 100</ref>.
#نويسنده، تأكيد كرده است كه نظر ما در مورد صفويه همان نظرى است كه درباره آل‌بويه داريم و دوره صفويه، دوران رشد تشيع بود نه پيدايش آن <ref>همان، ص 99 - 100</ref>.
#نويسنده با بحث مفصل در مورد عبدالله بن سبأ و بيان روايت مجعول طبرى و تأثير اشتباه او بر [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]] و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] و...، نوشته است كه ادعاى اينكه او تشيع را تأسيس كرده، هيچ اعتبارى ندارد؛ زيرا او اساساً شخصيتى افسانه‌اى و ساخته و پرداخته ذهن دشمنان شيعه است و وجود خارجى و تاريخى ندارد <ref>همان، ص 57 - 76</ref>.
#نويسنده با بحث مفصل در مورد عبدالله بن سبأ و بيان روايت مجعول طبرى و تأثير اشتباه او بر [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]] و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] و...، نوشته است كه ادعاى اينكه او تشيع را تأسيس كرده، هيچ اعتبارى ندارد؛ زيرا او اساساً شخصيتى افسانه‌اى و ساخته و پرداخته ذهن دشمنان شيعه است و وجود خارجى و تاريخى ندارد <ref>همان، ص 57 - 76</ref>.
#شرق‌شناسى به نام «دوزى» ادعا كرده است كه منشأ تشيع، ايران است؛ به اين معنا كه ايرانيان اسلام را تغيير داده و گرايش ايرانى در آن ايجاد كردند و وراثت را در آن نفوذ دادند. نويسنده به اين گفته چنين پاسخ داده است: ادله متعددى داريم كه چنين ادعايى باطل است؛ زيرا تشيع در دوره پيامبر (ص) پديد آمد كه هيچ ايرانى جز سلمان فارسى، مسلمان نشده بود و رسول اكرم(ص) پيروان حضرت على (ع) را شيعه ناميد و ياران ممتاز اميرالمؤمنين على (ع) همانند ابوذر، مالك اشتر، مقداد، عمار، صعصعة بن صوحان و... كه شيعيان مخلص او شمرده مى‌شدند، همگى عرب بودند و... <ref>همان، ص 78 - 79</ref>.
#شرق‌شناسى به نام «دوزى» ادعا كرده است كه منشأ تشيع، ايران است؛ به اين معنا كه ايرانيان اسلام را تغيير داده و گرايش ايرانى در آن ايجاد كردند و وراثت را در آن نفوذ دادند. نويسنده به اين گفته چنين پاسخ داده است: ادله متعددى داريم كه چنين ادعايى باطل است؛ زيرا تشيع در دوره پيامبر (ص) پديد آمد كه هيچ ايرانى جز سلمان فارسى، مسلمان نشده بود و رسول اكرم(ص) پيروان حضرت على (ع) را شيعه ناميد و ياران ممتاز اميرالمؤمنين على (ع) همانند ابوذر، مالك اشتر، مقداد، عمار، صعصعة بن صوحان و... كه شيعيان مخلص او شمرده مى‌شدند، همگى عرب بودند و... <ref>همان، ص 78 - 79</ref>.
خط ۷۴: خط ۷۴:
#نويسنده با يادآورى برخى از مصيبت‌ها و شدائدى كه شيعيان تاكنون گرفتارش شده‌اند، نوشته است كه زياد مردم كوفه را در جلوى قصرش جمع كرد و آنان را بر لعن بر [[امام على (ع)|اميرالمؤمنين (ع)]] و يا برائت از او تشويق كرد و كسانى را كه امتناع كردند به دم شمشير سپرد <ref>همان، ص 114</ref>.
#نويسنده با يادآورى برخى از مصيبت‌ها و شدائدى كه شيعيان تاكنون گرفتارش شده‌اند، نوشته است كه زياد مردم كوفه را در جلوى قصرش جمع كرد و آنان را بر لعن بر [[امام على (ع)|اميرالمؤمنين (ع)]] و يا برائت از او تشويق كرد و كسانى را كه امتناع كردند به دم شمشير سپرد <ref>همان، ص 114</ref>.
#نويسنده با بيان اين نكته كه باقى ماندن شيعه در دوران سراسر اختناق و ظلم و جور اموى و عباسى خودش معجزه‌اى از معجزات الهى بود، افزوده است كه براى فهم بهتر مطلب بهتر است به نامه امام حسين (ع) توجه شود كه به معاويه نوشته است: آيا تو قاتل حُجر و ياران عابد و زاهدش نيستى؟ آنان كه بدعت‌ها را ناپسند مى شمردند و امر به معروف و نهى از منكر مى‌كردند؟ پس تو آنان را از روى ظلم و عدوان كُشتى بعد از آنكه به آنها ميثاق و پيمان شديد و غليظى عطا كرده بودى... آيا تو قاتل عَمرو بن حمق نيستى كه عبادت چهره‌اش را دگرگون كرده بود؟... <ref>همان، ص 110 - 111</ref>.
#نويسنده با بيان اين نكته كه باقى ماندن شيعه در دوران سراسر اختناق و ظلم و جور اموى و عباسى خودش معجزه‌اى از معجزات الهى بود، افزوده است كه براى فهم بهتر مطلب بهتر است به نامه امام حسين (ع) توجه شود كه به معاويه نوشته است: آيا تو قاتل حُجر و ياران عابد و زاهدش نيستى؟ آنان كه بدعت‌ها را ناپسند مى شمردند و امر به معروف و نهى از منكر مى‌كردند؟ پس تو آنان را از روى ظلم و عدوان كُشتى بعد از آنكه به آنها ميثاق و پيمان شديد و غليظى عطا كرده بودى... آيا تو قاتل عَمرو بن حمق نيستى كه عبادت چهره‌اش را دگرگون كرده بود؟... <ref>همان، ص 110 - 111</ref>.
#نويسنده يادآور شده است يكى ديگر از موارد ظلم و جور بر شيعيان عبارت از اين واقعه تلخ تاريخى است كه [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] در مورد حوادث سال 448ق، ضبط كرده است كه [[طوسی، محمد بن حسن|ابوجعفر طوسى]] گريخت و خانه‌اش غارت شد و همو در باره حوادث سال 449ق، نوشته است كه در ماه صفر اين سال، خانه [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] متكلم شيعه در محله كرخ با خاك يكسان شد و هر دفترى كه در آن يافتند و صندلى تدريس او مصادره شد و... تمامش به طرف كرخ برده شد و سه پرچم سفيدى كه سابقا زائرانى كه از كرخ قصد زيارت كوفه داشتند با خود حمل مى‌كردند نيز به آن ضميمه و همه سوزانده شد <ref>همان، ص 134</ref>.
#نويسنده يادآور شده است يكى ديگر از موارد ظلم و جور بر شيعيان عبارت از اين واقعه تلخ تاريخى است كه [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] در مورد حوادث سال 448ق، ضبط كرده است كه [[طوسی، محمد بن حسن|ابوجعفر طوسى]] گريخت و خانه‌اش غارت شد و همو درباره حوادث سال 449ق، نوشته است كه در ماه صفر اين سال، خانه [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] متكلم شيعه در محله كرخ با خاك يكسان شد و هر دفترى كه در آن يافتند و صندلى تدريس او مصادره شد و... تمامش به طرف كرخ برده شد و سه پرچم سفيدى كه سابقا زائرانى كه از كرخ قصد زيارت كوفه داشتند با خود حمل مى‌كردند نيز به آن ضميمه و همه سوزانده شد <ref>همان، ص 134</ref>.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش