پرش به محتوا

المصباح في مكاشفة بعث الارواح: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره'
جز (جایگزینی متن - ':ت' به ': ت')
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره')
خط ۵۷: خط ۵۷:
1. المصباح فى مكاشفة بعث الارواح: در اين رساله، از حقايق ربانى پنهان در روح انسانى و آنچه متكلمين و فلاسفه و صوفيه در مورد ماهيت روح آدمى معتقدند و سير اين روح در در مقامات مكاشفين و عارفين و موحدين و محبين و نيز ساير دقايق و لطايف اسرار الهى سخن به ميان مى‌آيد؛ اسرارى همچون خلقت عقل، وهم، ضمير، خيال و قلب.
1. المصباح فى مكاشفة بعث الارواح: در اين رساله، از حقايق ربانى پنهان در روح انسانى و آنچه متكلمين و فلاسفه و صوفيه در مورد ماهيت روح آدمى معتقدند و سير اين روح در در مقامات مكاشفين و عارفين و موحدين و محبين و نيز ساير دقايق و لطايف اسرار الهى سخن به ميان مى‌آيد؛ اسرارى همچون خلقت عقل، وهم، ضمير، خيال و قلب.


مؤلف، هم‌چنين بر اساس آيات و روايات در باره‌ى آفرينش عرش، حضيرة القدس، كرسى، لوح، قلم و فرشتگان حامل عرش(اسرافيل، عزرائيل، ميكائيل و جبرائيل) بحث مى‌كند.
مؤلف، هم‌چنين بر اساس آيات و روايات درباره‌ى آفرينش عرش، حضيرة القدس، كرسى، لوح، قلم و فرشتگان حامل عرش(اسرافيل، عزرائيل، ميكائيل و جبرائيل) بحث مى‌كند.


2. شرح الحجب و الاستار فى مقامات اهل الانوار و الاسرار: روزبهان در اين رساله بعد از حمد و ثناى خداوند سبحان، در باره انگيزه‌ى تأليف كتاب مى‌گويد: «شبى از خواب برخاستم و به حالت مراقبت نشستم تا باشد كه از عالم غيب چيزى را صيد كنم و به جمال و جبروت بنگرم و نداى حق را بشنوم؛ چون درون را پاك كردم، با گوش دل صداى دوست را شنيدم كه مرا خطاب ساخت و فرمود: «كتابى در بيان حجاب‌هاى حايل ميان من و بندگانم در مسير مقامات و احوال به رشته تحرير بياور تا عارفان، مصارع خطرات و ورود خيالات و لطايف مكريات را بشناسند»».
2. شرح الحجب و الاستار فى مقامات اهل الانوار و الاسرار: روزبهان در اين رساله بعد از حمد و ثناى خداوند سبحان، درباره انگيزه‌ى تأليف كتاب مى‌گويد: «شبى از خواب برخاستم و به حالت مراقبت نشستم تا باشد كه از عالم غيب چيزى را صيد كنم و به جمال و جبروت بنگرم و نداى حق را بشنوم؛ چون درون را پاك كردم، با گوش دل صداى دوست را شنيدم كه مرا خطاب ساخت و فرمود: «كتابى در بيان حجاب‌هاى حايل ميان من و بندگانم در مسير مقامات و احوال به رشته تحرير بياور تا عارفان، مصارع خطرات و ورود خيالات و لطايف مكريات را بشناسند»».


به نظر روزبهان اولين حجاب، حجاب عدم است كه اصعب حجب به شمار مى‌آيد. وى به ترتيب به بيان حجاب‌هاى ديگر مى‌پردازد تا اينكه به صفات رذيله‌ى نفسانى مى‌رسد و تصريح مى‌كند كه هر كسى موفق به خرق حجاب‌ها شود، به مقام قطب الاقطابى نائل مى‌گردد.
به نظر روزبهان اولين حجاب، حجاب عدم است كه اصعب حجب به شمار مى‌آيد. وى به ترتيب به بيان حجاب‌هاى ديگر مى‌پردازد تا اينكه به صفات رذيله‌ى نفسانى مى‌رسد و تصريح مى‌كند كه هر كسى موفق به خرق حجاب‌ها شود، به مقام قطب الاقطابى نائل مى‌گردد.
خط ۷۱: خط ۷۱:
براى توحيد، رسم و اسم و نور و سرى است. رسم توحيد، همان معرفت عقلانى اسماء الله و نعوت اوست، ولى اسم توحيد، بعد از تخليه قلب از جميع شكوك و تنور به نور ايمان حاصل مى‌شود. روزبهان در پايان رساله سوم، مردان مسالك حق را به ده دسته تقسيم مى‌كند كه عبارتند از: اهل كرامات، اهل مقامات، اهل منازلات، اهل درجات، اهل حالات، اهل مخاطبات، اهل مكاشفات، اهل مشاهدات، اهل مدانات، اهل استقامات. وى، سپس، به شرح هر كدام از اين اقسام مى‌پردازد.
براى توحيد، رسم و اسم و نور و سرى است. رسم توحيد، همان معرفت عقلانى اسماء الله و نعوت اوست، ولى اسم توحيد، بعد از تخليه قلب از جميع شكوك و تنور به نور ايمان حاصل مى‌شود. روزبهان در پايان رساله سوم، مردان مسالك حق را به ده دسته تقسيم مى‌كند كه عبارتند از: اهل كرامات، اهل مقامات، اهل منازلات، اهل درجات، اهل حالات، اهل مخاطبات، اهل مكاشفات، اهل مشاهدات، اهل مدانات، اهل استقامات. وى، سپس، به شرح هر كدام از اين اقسام مى‌پردازد.


4. مسالك التوحيد: روزبهان در اين رساله، ايمان را بر چهار قطب تقسيم مى‌كند كه عبارتند از: معرفت ذات احديت، معرفت صفات الهى، معرفت افعال الهى و سمعيات. هر كدام از اين اقطاب، بر ده ركن استوار مى‌باشد كه در باره‌ى آنها توضيح مى‌دهد. وى، بر خلاف معتزله، صفات حق تعالى را زايد بر ذات دانسته و در اين راستا سخنان معتزله را مردود معرفى مى‌كند.
4. مسالك التوحيد: روزبهان در اين رساله، ايمان را بر چهار قطب تقسيم مى‌كند كه عبارتند از: معرفت ذات احديت، معرفت صفات الهى، معرفت افعال الهى و سمعيات. هر كدام از اين اقطاب، بر ده ركن استوار مى‌باشد كه درباره‌ى آنها توضيح مى‌دهد. وى، بر خلاف معتزله، صفات حق تعالى را زايد بر ذات دانسته و در اين راستا سخنان معتزله را مردود معرفى مى‌كند.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش