۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'محمد بن زكرياى رازى' به 'محمد بن زكرياى رازى ') |
جز (جایگزینی متن - 'مقدمه و متن كتاب رده:کتابشناسی' به 'مقدمه و متن كتاب ==وابستهها== {{وابستهها}} رده:کتابشناسی') |
||
| (۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR12603J1.jpg | |||
| عنوان =جالینوس الصناعة الصغیرة | |||
| | | عنوانهای دیگر =الصناعه الصغیره | ||
| پدیدآوران = | |||
[[جالینوس]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[حنین بن اسحاق]] (مترجم) | [[حنین بن اسحاق]] (مترجم) | ||
[[سالم، محمد سلیم]] (محقق) | [[سالم، محمد سلیم]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =R 128/3 /ج2م8 1367 | ||
| موضوع = | |||
پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 | |||
|کد کنگره | | ناشر = | ||
الهیئة المصریة العامة للکتاب | |||
| مکان نشر =قاهره - مصر | |||
|موضوع | | سال نشر = 1988 م | ||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12603AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12603 | |||
| کتابخوان همراه نور =12603 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''الصناعة الصغيرة''' تأليف [[جالینوس|جالينوس]] از جمله آثارى است كه از مكتب طبى يونانى به دست ما رسيده است. اين اثر را حنين بن اسحاق عبادى به عربى برگردانده است. [[جالینوس|جالينوس]] در ابتداى اين اثر به مسلكها و مذاهب طبى اشاره مىكند و سه مسلك عمده طبى را ذكر مىنمايد كه عبارتند از: | |||
#مسلك عكس و تحليل؛ | |||
#مسلك تركيب كه بر خلاف مسلك اول است؛ | |||
#مسلك تحليل حد كه وى نگارش اين اثر بر اساس مكتب و مسلك سوم است. | |||
جالينوس دراين گفتار، كه در حكم مقدمه اين اثر است، چنين ادعا مىكند كه مطالب اين اثر خلاصه و نتيجه تحقيقات او دركتابهاى ديگر است خلاصهاى بدون نقد و ابرامها و مناقشات متعدد. | جالينوس دراين گفتار، كه در حكم مقدمه اين اثر است، چنين ادعا مىكند كه مطالب اين اثر خلاصه و نتيجه تحقيقات او دركتابهاى ديگر است خلاصهاى بدون نقد و ابرامها و مناقشات متعدد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
[[جالینوس|جالينوس]] بحث در اين كتاب را با تعريفى از طب شروع مىكند و با ذكر قيد صحت و مرض در تعريف آن، مطالب كتاب را حول صحت و مرض مطرح مىكند. | |||
وى از اسباب صحت، اسباب مرض و نيز حالت سومى كه [[جالینوس|جالينوس]] آن را حالت ميانه بيمارى و تندرستى مىداند، سخن به ميان مىآورد. وى در ادامه به ذكر علائم اين سه حالت (بيمارى و تندرستى و حالت ميانه) مىپردازد. | |||
وى از اسباب صحت، اسباب مرض و نيز حالت سومى كه جالينوس آن را حالت ميانه بيمارى و تندرستى مىداند، سخن به ميان مىآورد. وى در ادامه به ذكر علائم اين سه حالت (بيمارى و تندرستى و حالت ميانه) مىپردازد. | |||
آنگاه بحث را با مطالبى پيرامون اعضاى بدن و مزاج آنها پى مىگيرد. | آنگاه بحث را با مطالبى پيرامون اعضاى بدن و مزاج آنها پى مىگيرد. | ||
وى مباحث مطرح شده را يكى پس از ديگرى ادامه مىدهد و از آنجا كه مسائل مطرح شده در اين اثر را به اختصار بازگو مىكند تفصيل آن را به كتابهاى ديگرش از جمله حيلة البرء | وى مباحث مطرح شده را يكى پس از ديگرى ادامه مىدهد و از آنجا كه مسائل مطرح شده در اين اثر را به اختصار بازگو مىكند تفصيل آن را به كتابهاى ديگرش از جمله حيلة البرء<ref>الصناعة الصغيرة، ص178</ref>، كتاب المزاج<ref>همان، ص182</ref>، كتاب علاج التشريح<ref>همان، ص184</ref> حواله مىدهد. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
«الصناعة الصغيرة» [[جالینوس|جالينوس]] علىرغم آنكه از اولين نگاشتههاى طبى است كه به دست ما رسيده و نظم و ترتيب چندان مرسومى ندارد، با اين حال از جمله مهمترين منابع پزشکى قديم شمرده مىشود. از اينرو حنين بن اسحاق (طبيب مشهور دوران عباسى) آن را به عربى ترجمه مىنمايد و يا پزشک مشهور مصرى على بن رضوان مشهور به ابن رضوان شرحى مفصل بر آن مىنگارد.<ref>رك مقدمه الصناعة الصغيرة</ref> | |||
«الصناعة الصغيرة» جالينوس علىرغم آنكه از اولين نگاشتههاى طبى است كه به دست ما رسيده و نظم و ترتيب چندان مرسومى ندارد، با اين حال از جمله مهمترين منابع | |||
اهميت اين اثر را مىتوان در اين امور خلاصه كرد: | اهميت اين اثر را مىتوان در اين امور خلاصه كرد: | ||
#قدمت اين اثر: شناخت يك علم بسته به شناخت منابع اوليه و چگونگى تدوين آن است. كتاب الصناعة الصغيرة مىتواند راهگشاى محققین تاريخ علم پزشکى باشد. | |||
#[[جالینوس|جالينوس]] از بزرگترين پزشکان يونان است و نظريات پزشکى او درقرنهاى بعد نيز مورد توجه پزشکان بزرگ و صاحب نظر همانند [[رازی، محمد بن زکریا|محمد بن زكرياى رازى]] و [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] قرار گرفته است. حتى پزشکان بعد از [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] همانند حكيم ارزانى در الطب الاكبر و حكيم مير محمدحسین عقيلى خراسانى در خلاصة الحكمة نيز گه گاه سخنان [[جالینوس|جالينوس]] را نقد و تقرير مىكنند و اين نشانگر اهميت و جاودانگى نظريات جالينوس است. | |||
#از آنجا كه متن اين اثر توسط مترجم و پزشک بزرگ دوران عباسى، حنين بن اسحاق از يونانى به عربى ترجمه شده است. مقايسه اين متن با متن يونانى اثر در مسأله ترجمه و تاريخ ترجمه قابل توجيه و بررسى است. | |||
==وضعيت كتاب== | ==وضعيت كتاب== | ||
اين اثر ارزنده به همت آقاى دكتر محمد سليم سالم و بر اساس نسخههاى خطى و نيز ترجمهها و شروح اين رساله و نيز مقابله آن با متن يونانى آن تصحيح و تحقيق شده است. | اين اثر ارزنده به همت آقاى دكتر محمد سليم سالم و بر اساس نسخههاى خطى و نيز ترجمهها و شروح اين رساله و نيز مقابله آن با متن يونانى آن تصحيح و تحقيق شده است. | ||
| خط ۸۰: | خط ۶۱: | ||
پاورقىهاى اين اثر به اختلاف نسخ و گاه بيان نكتهاى مرتبط با متن اختصاص دارد. | پاورقىهاى اين اثر به اختلاف نسخ و گاه بيان نكتهاى مرتبط با متن اختصاص دارد. | ||
== | ==پانویس== | ||
<references/> | |||
==منابع مقاله== | |||
مقدمه و متن كتاب | مقدمه و متن كتاب | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:علوم پزشکی]] | |||
ویرایش