۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
«تقريرات آیتالله المجدد الشيرازى؛ تألیف آیتالله مولى على الرّوزدرى» است. | «تقريرات آیتالله المجدد الشيرازى؛ تألیف آیتالله مولى على الرّوزدرى» است. | ||
مجموعه حاضر تقريرات درسى اصول [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] | مجموعه حاضر تقريرات درسى اصول [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] است كه به قلم يكى از اولين و بهترين شاگرد او به نام مرحوم محقق شيخ على روزدرى به رشته تحرير درآمده است. اين اثر از جهات فراوانى قابل توجه است، زيرا مؤلف از يكسو شاگرد برجسته [[شيخ انصارى]] است و آشنا با افكار و انديشههاى اصولى وى، از سوى ديگر در محضر پرفيض [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] حضور يافته و در انديشهها و آراى او دقت كرده و مباحث درس را به تقرير كشيده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب كه در چهار جلد تدوين شده است مقدمهاى دارد مفصل و سودمند به قلم آقاى سيد محمد بحرالعلوم كه در ضمن آن از حوزه نجف، زندگانى و موقعيت علمى و سياسى [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] | كتاب كه در چهار جلد تدوين شده است مقدمهاى دارد مفصل و سودمند به قلم آقاى سيد محمد بحرالعلوم كه در ضمن آن از حوزه نجف، زندگانى و موقعيت علمى و سياسى [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] تا حوزه سامرّا و چگونگى هجرت ميرزا به آن، قضيّه تنباكو و چگونگى ارتباط ميرزا با سيد جمالالدين اسدآبادى، آثار و تأليفات ميرزا، تقريرات شاگردان ميرزا از درس وى، شاگردان و تربيت شدگان حوزه درس و اهميت و عظمت كتاب سخن گفته است. | ||
مولّف در اين كتاب با نثرى استوار و بيانى روان و بدون تعقيد و ابهام، آراى اصولى [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] | مولّف در اين كتاب با نثرى استوار و بيانى روان و بدون تعقيد و ابهام، آراى اصولى [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] را منعكس كرده به طورى كه نگارش و استقصاى آراء، متانت بيان و جزالت تعبير او قابل ستايش است. وى ديدگاههاى استوار و آراى جديدى ارائه داده كه گاهى آراء و انديشههاى خود را توضيح و يا نقد ديدگاه استادان را در حواشى آورده است. متاسفانه متن كتاب از عناوين موضوعات تهى است و شايسته بود محققان، كتاب را به ابواب و فصولى تقسيم مىكردند تا نظم بيشترى بخود بگيرد. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
جلد اوّل از ابتداى وضع الفاظ تا آخر بحث صحيح و اعمّ است: | جلد اوّل از ابتداى وضع الفاظ تا آخر بحث صحيح و اعمّ است: | ||
مهم ترين مباحث اين جلد عبارتند از: لفظ به اعتبار معناى موضوعٌ له به متّحدالمعنى و متكثر تقسيم مىشود و متكثّر نيز به مشترك، مبهمات، منقول و مرتجل قابل انقسام است. حقيقت و مجاز دو صفت هستند كه به ملاحظه استعمال عارض لفظ مىشوند نه به ملاحظه موضوعٌ له. حجيّت قول ناقل لغت و عدم آنست، از شرايط حجيّت قول لغوى در شرع معرفت به قول عدل و معرفت به لغات خبر واحد مصطلح است. راههاى عقلى براى شناخت لغات عقل و اصل عدم است. يكى از طرق عقليه براى شناخت وضع استعمال استمرار است و ادلّه استعمال بر اساس قول [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] سيره مسلمانان، قياس متعدد المعنى و غلبه استعمال است كه قابل مناقشه است. يكى از راههاى شناخت عقلانى لغات، صحّت اشتقاق است. تبادر همان طورى كه علامت حقيقت است، علامت مجاز نيز مىباشد. اطراد علامت حقيقت و مجاز هر دو است. ميرزا در دوران بين اشتراك و نقل، بين اشتراك و تخصيص، بين اشتراك و مجاز، بين اشتراك و اضمار و همچنين در دوران بين نقل و غير آن از تخصيص و تقييد و مجاز، در دوران بين نقل و اضمار، بين تخصيص و مجاز، و ساير صُور دورانات به نكات قابل توجهى اشاره نمودهاند. اگر حقيقت شرعيه ثابت شود، هرگاه لفظى در قرآن يا روايات بدون قرينه وارد شود، لازم است كه بر معانى شرعى حمل شود؛ ولى اگر ثابت نشود يا اين قبيل الفاظ بر معانى لغوى حمل مىشوند يا اينكه در اين قبيل توقّف مىكنيم و بر هيچ كدام از دو معناى لغوى يا شرعى حمل نمىكنيم در ثبوت و عدم ثبوت حقيقت شرعيه اقوالى وجود دارد كه به نظر [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] | مهم ترين مباحث اين جلد عبارتند از: لفظ به اعتبار معناى موضوعٌ له به متّحدالمعنى و متكثر تقسيم مىشود و متكثّر نيز به مشترك، مبهمات، منقول و مرتجل قابل انقسام است. حقيقت و مجاز دو صفت هستند كه به ملاحظه استعمال عارض لفظ مىشوند نه به ملاحظه موضوعٌ له. حجيّت قول ناقل لغت و عدم آنست، از شرايط حجيّت قول لغوى در شرع معرفت به قول عدل و معرفت به لغات خبر واحد مصطلح است. راههاى عقلى براى شناخت لغات عقل و اصل عدم است. يكى از طرق عقليه براى شناخت وضع استعمال استمرار است و ادلّه استعمال بر اساس قول [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] سيره مسلمانان، قياس متعدد المعنى و غلبه استعمال است كه قابل مناقشه است. يكى از راههاى شناخت عقلانى لغات، صحّت اشتقاق است. تبادر همان طورى كه علامت حقيقت است، علامت مجاز نيز مىباشد. اطراد علامت حقيقت و مجاز هر دو است. ميرزا در دوران بين اشتراك و نقل، بين اشتراك و تخصيص، بين اشتراك و مجاز، بين اشتراك و اضمار و همچنين در دوران بين نقل و غير آن از تخصيص و تقييد و مجاز، در دوران بين نقل و اضمار، بين تخصيص و مجاز، و ساير صُور دورانات به نكات قابل توجهى اشاره نمودهاند. اگر حقيقت شرعيه ثابت شود، هرگاه لفظى در قرآن يا روايات بدون قرينه وارد شود، لازم است كه بر معانى شرعى حمل شود؛ ولى اگر ثابت نشود يا اين قبيل الفاظ بر معانى لغوى حمل مىشوند يا اينكه در اين قبيل توقّف مىكنيم و بر هيچ كدام از دو معناى لغوى يا شرعى حمل نمىكنيم در ثبوت و عدم ثبوت حقيقت شرعيه اقوالى وجود دارد كه به نظر [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] ثبوت حقيقت مشكل است. مؤلف در اين جلد بحث مفصلى درباره مشتق و صحيح و اعم انجام داده كه بيان تفصيلى آنها در اين گزارش نمىگنجد. | ||
جلد دوم از ابتداى بحث اوامر تا آخر مقدمه واجب است: | جلد دوم از ابتداى بحث اوامر تا آخر مقدمه واجب است: |
ویرایش