۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مذكر احباب (ادب و فرهنگ فارسی در قرن دهم هجری): تفاوت میان نسخه‌ها
مذكر احباب (ادب و فرهنگ فارسی در قرن دهم هجری) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۲ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۵۴
، ۱۲ مارس ۲۰۱۷جایگزینی متن - 'ب«' به 'ب «'
جز (جایگزینی متن - ': ==' به '==') |
جز (جایگزینی متن - 'ب«' به 'ب «') |
||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
نثارى به رسم اديبان قديم«سخن» را به دو صورت تقسيم مى‌كند: نثر و نظم. به نظر وى وزن يكى از اساسى‌ترين عناصر شعر است و او شعر را در واقع «سخن موزون» مى‌داند. همين تلقى از شعر سبب شده است تا مؤلف هر موزون طبعى را در زمره شعرا بياورد. | نثارى به رسم اديبان قديم«سخن» را به دو صورت تقسيم مى‌كند: نثر و نظم. به نظر وى وزن يكى از اساسى‌ترين عناصر شعر است و او شعر را در واقع «سخن موزون» مى‌داند. همين تلقى از شعر سبب شده است تا مؤلف هر موزون طبعى را در زمره شعرا بياورد. | ||
مذكر احباب تذكره‌اى است محلى و نشانگر ذوق حاكم بر ماوراءالنهر در قرن دهم هجرى. مؤلف ذوقى معماپسند دارد و در تذكره خويش توجه خاصى به معماسازان و تعميه پردازان نموده است. ذكر صنايع مشكله شعرى، معما قصيده‌هاى مصنوع، اوزان مشكل عروضى، شعرهاى چهار بحرى، مسّجّر، معقّد، مقلوب و مستوى نشانگر ذوق مشكل‌پسند مؤلف اين تذكره است. اين ذوق در دربار ازبكان و شيبانيان رواج و رونق فراوان داشته است. سخنانى از اين دست كه صورت معما و مسأله رياضى را دارند براى ذهن و عقل خوشايند هستند؛ يعنى لذت كشف معما نصيب عقل مى‌شود؛ اما ذوق و احساس بهره‌اى از آن برنمى‌گيرد. در تذكره مذكر | مذكر احباب تذكره‌اى است محلى و نشانگر ذوق حاكم بر ماوراءالنهر در قرن دهم هجرى. مؤلف ذوقى معماپسند دارد و در تذكره خويش توجه خاصى به معماسازان و تعميه پردازان نموده است. ذكر صنايع مشكله شعرى، معما قصيده‌هاى مصنوع، اوزان مشكل عروضى، شعرهاى چهار بحرى، مسّجّر، معقّد، مقلوب و مستوى نشانگر ذوق مشكل‌پسند مؤلف اين تذكره است. اين ذوق در دربار ازبكان و شيبانيان رواج و رونق فراوان داشته است. سخنانى از اين دست كه صورت معما و مسأله رياضى را دارند براى ذهن و عقل خوشايند هستند؛ يعنى لذت كشف معما نصيب عقل مى‌شود؛ اما ذوق و احساس بهره‌اى از آن برنمى‌گيرد. در تذكره مذكر احباب «گفتن و شكافتن معما» و اشعار دشوار را مرتبه اعلاى فضل و دانش اهل عصر مى‌داند. | ||
مصحح محترم در مقدمه خود با بيان اين سخن و بر مبناى شاخصه‌هاى سبكى مؤلف، يعنى دشوارگرايى و معماپردازى، نشان داده است كه يكى از غزل‌هاى منسوب به نثارى بخارى، نمى‌تواند از بخارى باشد، چرا كه عنصر خيال در غزل مذكور نشان مى‌دهد كه با سروده‌هاى نثارى بخارى متفاوت است. | مصحح محترم در مقدمه خود با بيان اين سخن و بر مبناى شاخصه‌هاى سبكى مؤلف، يعنى دشوارگرايى و معماپردازى، نشان داده است كه يكى از غزل‌هاى منسوب به نثارى بخارى، نمى‌تواند از بخارى باشد، چرا كه عنصر خيال در غزل مذكور نشان مى‌دهد كه با سروده‌هاى نثارى بخارى متفاوت است. | ||