پرش به محتوا

نظام المضاربة في الشريعة الإسلامية الغراء: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'جعفر سبحانى' به 'جعفر سبحانى ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۱: خط ۴۱:




"نظام المضاربة في الشريعة الإسلامية الغراء"، نوشته آیت‌الله [[سبحانی تبریزی، جعفر|جعفر سبحانى]] ، در بررسى استدلالى احكام عقد مضاربه از ديدگاه فقه اماميه، مى‌باشد.
'''نظام المضاربة في الشريعة الإسلامية الغراء'''، نوشته [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله جعفر سبحانى]] ، در بررسى استدلالى احكام عقد مضاربه از ديدگاه فقه اماميه، مى‌باشد.


==انگيزه تأليف==
==انگيزه تأليف==
خط ۶۸: خط ۶۸:
در فصل سوم شرايط مالى كه مورد مضاربه قرار مى‌گيرد به شرح زير بيان مى‌شود:
در فصل سوم شرايط مالى كه مورد مضاربه قرار مى‌گيرد به شرح زير بيان مى‌شود:


1- اولين شرط اين است كه مال بايد عين باشد، نه دين و منفعتى كه هنوز به دست نيامده است.
#اولين شرط اين است كه مال بايد عين باشد، نه دين و منفعتى كه هنوز به دست نيامده است.
 
#برخى معتقدند مال‌المضاربه بايد پول رايج باشد مانند درهم و دينار و براى اين نظر خود دو دليل ذكر كرده‌اند كه مصنف هر دو را ردّ مى‌كند و معتقد است لازم نيست پول رايج باشد.
2- برخى معتقدند مال‌المضاربه بايد پول رايج باشد مانند درهم و دينار و براى اين نظر خود دو دليل ذكر كرده‌اند كه مصنف هر دو را ردّ مى‌كند و معتقد است لازم نيست پول رايج باشد.
#مقدار مال‌المضاربه بايد معلوم باشد.
 
#مال‌المضاربه بايد معيّن باشد و اگر مردد بين دو مال باشد جايز نيست.
3- مقدار مال‌المضاربه بايد معلوم باشد.
#اندازه سرمايه مهم نيست چقدر باشد ولى بايد مقدار آن به قدرى باشد كه تجارت با آن ممكن شود.
 
4- مال‌المضاربه بايد معيّن باشد و اگر مردد بين دو مال باشد جايز نيست.
 
5- اندازه سرمايه مهم نيست چقدر باشد ولى بايد مقدار آن به قدرى باشد كه تجارت با آن ممكن شود.


نويسنده در ادامه فروعاتى را براى اين فصل ذكر مى‌كند مانند: هنگامى كه طرفين در مقدار سرمايه اختلاف داشتند چه بايد كرد؟
نويسنده در ادامه فروعاتى را براى اين فصل ذكر مى‌كند مانند: هنگامى كه طرفين در مقدار سرمايه اختلاف داشتند چه بايد كرد؟
خط ۸۴: خط ۸۰:
مصنف ربح و سود را از اركان مهم مضاربه مى‌داند و امورى را درباره آن ذكر مى‌كند:
مصنف ربح و سود را از اركان مهم مضاربه مى‌داند و امورى را درباره آن ذكر مى‌كند:


1- براى كسى كه تجارت‌كننده است بايد درصدى از سود مشخص شود و طبق همان درصد، از سود تجارت برداشت كند و نمى‌تواند اجره‌المثل بگيرد.
#براى كسى كه تجارت‌كننده است بايد درصدى از سود مشخص شود و طبق همان درصد، از سود تجارت برداشت كند و نمى‌تواند اجره‌المثل بگيرد.
 
#نكته ديگر اينكه درصد برداشت سود توسط عامل و مالك بايد از قبل تعيين شده باشد. حال اگر مقدارى را مشخص كردند و گفتند اگر سود تا اين مقدار شد، مثلاً 70% مالك و 30% عامل و بيشتر از آن بين هر دو تقسيم مى‌شود اين هم از نظر بسيارى از فقها و منصف اشكال ندارد. نكته ديگر اينكه آيا طرفين مى‌توانند مقدارى از سود را براى شخص ثالثى قرار دهند.
2- نكته ديگر اينكه درصد برداشت سود توسط عامل و مالك بايد از قبل تعيين شده باشد. حال اگر مقدارى را مشخص كردند و گفتند اگر سود تا اين مقدار شد، مثلاً 70% مالك و 30% عامل و بيشتر از آن بين هر دو تقسيم مى‌شود اين هم از نظر بسيارى از فقها و منصف اشكال ندارد. نكته ديگر اينكه آيا طرفين مى‌توانند مقدارى از سود را براى شخص ثالثى قرار دهند.
#:نويسنده پس از نقل چند ديدگاه فقهى نظر مى‌دهد كه جايز نيست.
 
#مال‌التجاره بايد در اختيار عامل قرار گيرد پس مالك نمى‌تواند اختيار آن را محدود كند و دستى بر آن داشته باشد.
نويسنده پس از نقل چند ديدگاه فقهى نظر مى‌دهد كه جايز نيست.
#ممكن است مالك يكى باشد ولى عامل چند نفر باشند، خصوصاً جايى كه مال زياد باشد و يك نفر نمى‌تواند از عهده آن برآيد. همچنين جايز است مالك چند نفر باشد و عامل يك نفر.
 
3- مال‌التجاره بايد در اختيار عامل قرار گيرد پس مالك نمى‌تواند اختيار آن را محدود كند و دستى بر آن داشته باشد.
 
4- ممكن است مالك يكى باشد ولى عامل چند نفر باشند، خصوصاً جايى كه مال زياد باشد و يك نفر نمى‌تواند از عهده آن برآيد. همچنين جايز است مالك چند نفر باشد و عامل يك نفر.


در فصل پنجم فروع متعددى براى اين باب ذكر شده است كه سرفصل برخى از آنها عبارت‌اند از:
در فصل پنجم فروع متعددى براى اين باب ذكر شده است كه سرفصل برخى از آنها عبارت‌اند از:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش