۱۴۴٬۵۹۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابو ' به 'ابو') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR10191J1.jpg | |||
| عنوان =جمهرة الأمثال | |||
| عنوانهای دیگر =کتاب جمهرة الأمثال | |||
| پدیدآوران = | |||
[[ابراهیم، محمد ابوالفضل]] (محقق) | |||
| | |||
| | |||
[[قطامش، عبدالمجید]] (محقق) | [[قطامش، عبدالمجید]] (محقق) | ||
[[عسکری، حسن بن عبدالله]] ( | [[عسکری، حسن بن عبدالله]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =PN 6519 /ع4ع5 | ||
| موضوع = | |||
ضرب المثلهای عربی | |||
|کد کنگره | | ناشر = | ||
دار الجيل | |||
| مکان نشر =بیروت - لبنان | |||
|موضوع | | سال نشر = 1420 ق یا 2000 م | ||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10191AUTOMATIONCODE | |||
== | | چاپ =1 | ||
'''جمهرة | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10191 | |||
| کتابخوان همراه نور =10191 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر| جمهره (ابهامزدایی)}} | |||
'''جمهرة الأمثال'''، اثر [[عسکری، حسن بن عبدالله|ابوهلال عسكرى]] (متوفى سنه 395ق)، به زبان عربى، در دو مجلد است و به جمعآورى مثلهاى اصيل عربى كه در قالب شعر و اخبار غريب و زيبا از بزرگان به جاى مانده، پرداخته است. | |||
اين كتاب، از طولانىترين و كاملترين كتب امثال عرب محسوب مىشود. | اين كتاب، از طولانىترين و كاملترين كتب امثال عرب محسوب مىشود. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، با مقدمهاى در مورد شخصيت مؤلف، كتب و آثارش، بهويژه كتاب حاضر و نسخ و تحقيق آن آغاز شده است. متن كتاب، در قالب 29 باب، شامل حدود 2000 مثل(با رعايت ترتيب حروف الفبا در مورد مثلها)، به جز صدها مثل كه در ضمن شرح و تفسير بهعنوان شاهد ذكر شده است، در دو جلد تنظيم گرديده است. | كتاب، با مقدمهاى در مورد شخصيت مؤلف، كتب و آثارش، بهويژه كتاب حاضر و نسخ و تحقيق آن آغاز شده است. متن كتاب، در قالب 29 باب، شامل حدود 2000 مثل(با رعايت ترتيب حروف الفبا در مورد مثلها)، به جز صدها مثل كه در ضمن شرح و تفسير بهعنوان شاهد ذكر شده است، در دو جلد تنظيم گرديده است. | ||
جلد اول، با امثالى كه با | جلد اول، با امثالى كه با حرف «الف» آغاز مىشود، شروع شده و با امثالى كه با حرف «صاد» آغاز مىگردد، پايان يافته است. | ||
جلد دوم، با امثالى كه با | جلد دوم، با امثالى كه با حرف «ضاد»، شروع شده، آغاز گرديده و با امثالى كه با حرف «ياء» آغاز شده، به پايان رسيده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمهاى كه مؤلف بر كتاب نوشته است، به اهميت و جايگاه مثل در كلام الهى و به دنبال آن در كلام انسانى، پرداخته است. | در مقدمهاى كه مؤلف بر كتاب نوشته است، به اهميت و جايگاه مثل در كلام الهى و به دنبال آن در كلام انسانى، پرداخته است. | ||
وى، در اهميت مثل، كلامى با اين مضمون دارد: «پس از سلامت سخن از غلط و اشتباه، هيچ چيز به اندازه شاهد و مثل مورد احتياج نيست، زيرا مثل بر فخامت گفتار مىافزايد و جامه قبول بر آن مىپوشاند و ارزش آن را در دلها و شيرينى آن را در سينهها زياد مىكند و دلها را به حفظ آن فرامىخواند و... | وى، در اهميت مثل، كلامى با اين مضمون دارد: «پس از سلامت سخن از غلط و اشتباه، هيچ چيز به اندازه شاهد و مثل مورد احتياج نيست، زيرا مثل بر فخامت گفتار مىافزايد و جامه قبول بر آن مىپوشاند و ارزش آن را در دلها و شيرينى آن را در سينهها زياد مىكند و دلها را به حفظ آن فرامىخواند و... | ||
او، در آغاز هر باب، تمام مثلهايى را كه با حرفى خاص شروع شدهاند، ذكر مىكند، سپس به شرح و تفسير آنها مىپردازد و موارد و مصاديق آن مثلها و الفاظ غريب آنها را توضيح مىدهد و در ادامه، امثالى را كه در مورد مبالغه و به نهايت رساندن چيزى به كار برده مىشوند و قبلا حمزه اصفهانى آنها را در كتاب خود آورده، ذكر نموده، البته با صرف نظر كردن از مثلهايى كه به نوعى داراى اشكال بوده است. | او، در آغاز هر باب، تمام مثلهايى را كه با حرفى خاص شروع شدهاند، ذكر مىكند، سپس به شرح و تفسير آنها مىپردازد و موارد و مصاديق آن مثلها و الفاظ غريب آنها را توضيح مىدهد و در ادامه، امثالى را كه در مورد مبالغه و به نهايت رساندن چيزى به كار برده مىشوند و قبلا [[حمزه اصفهانی، حمزه بن حسن|حمزه اصفهانى]] آنها را در كتاب خود آورده، ذكر نموده، البته با صرف نظر كردن از مثلهايى كه به نوعى داراى اشكال بوده است. | ||
مثلهاى كتاب، با اين مثل: «ان من البيان لسحرا» كه اولين بار توسط پيامبر اسلام(ص) به زبان آورده شده، آغاز گرديده و با اين مثل: «ايسر من لقمان»، پايان يافته است. | مثلهاى كتاب، با اين مثل: «ان من البيان لسحرا» كه اولين بار توسط پيامبر اسلام(ص) به زبان آورده شده، آغاز گرديده و با اين مثل: «ايسر من لقمان»، پايان يافته است. | ||
يكى از | يكى از محققین، در تاريخچه مثلنويسى عربى، نام 35 تن را پيش از ابوهلال ذكر كرده، ولى با اين همه، با توجه به جامعيت كتاب و مراعات ترتيب كامل الفبايى، ابوهلال را نخستين گردآوردنده امثال عرب به شمار آورده است. | ||
ابوهلال، در اين كتاب و كتابهاى ديگر، مانند بيشتر نويسندگان آن روزگار، از ذكر منابع خويش خوددارى كرده و تنها از | ابوهلال، در اين كتاب و كتابهاى ديگر، مانند بيشتر نويسندگان آن روزگار، از ذكر منابع خويش خوددارى كرده و تنها از كتاب «الامثال» [[حمزه اصفهانی، حمزه بن حسن|حمزه اصفهانى]] نام برده و بر او خرده گرفته است كه چرا مثلهاى نوظهور و غير اصيل را هم آورده است. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
كتاب، يك بار در بمبئى و دو بار در قاهره به چاپ رسيده است و شامل 10 فهرست در پايان جلد دوم مىباشد: | كتاب، يك بار در بمبئى و دو بار در قاهره به چاپ رسيده است و شامل 10 فهرست در پايان جلد دوم مىباشد: | ||
# امثال؛ | |||
# آيات قرآن؛ | |||
# احاديث نبوى؛ | |||
# لغت؛ | |||
# شعر؛ | |||
# رجز؛ | |||
# اعلام؛ | |||
# امم و قبايل؛ | |||
# اماكن؛ | |||
# مراجع. | |||
== منابع مقاله == | |||
مقدمه و متن كتاب. | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:ادبیات (کلیات)]] | [[رده:ادبیات (کلیات)]] | ||
[[رده:مجموعههای ادبی عمومی]] | [[رده: مجموعههای ادبی عمومی]] | ||
[[رده:اقتباس ادبی]] | [[رده:اقتباس ادبی]] | ||