پرش به محتوا

الأمالي مع كتابی ذيل الأمالي و النوادر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابو ' به 'ابو'
جز (جایگزینی متن - 'ابی ' به 'ابی')
جز (جایگزینی متن - 'ابو ' به 'ابو')
خط ۵۶: خط ۵۶:
به دنبال اين هر سه نوشتار كه در يك جلد گرد آمده، كتاب«التنبيه على اوهام القالى فى اماليه»، نوشته ابوعبيد عبدالله بن عبدالعزيز بن محمد [[بکری، عبدالله بن عبدالعزیز|بكرى]] گنجانده شده است.
به دنبال اين هر سه نوشتار كه در يك جلد گرد آمده، كتاب«التنبيه على اوهام القالى فى اماليه»، نوشته ابوعبيد عبدالله بن عبدالعزيز بن محمد [[بکری، عبدالله بن عبدالعزیز|بكرى]] گنجانده شده است.


ابو على قالى، به دعوت حاكم اموّى اندلس در سال 328ق، به نزد او رفت و در آن‌جا به تعليم و تأليف پرداخت. او، در مقدمه‌ى اثر آورده كه امالى را در همين دوره، در قرطبه، روزهاى پنج‌شنبه هر هفته، در مسجد جامع«زهرا مباركه»، از حفظ بر شاگردانش املاء مى‌كرده است.
ابوعلى قالى، به دعوت حاكم اموّى اندلس در سال 328ق، به نزد او رفت و در آن‌جا به تعليم و تأليف پرداخت. او، در مقدمه‌ى اثر آورده كه امالى را در همين دوره، در قرطبه، روزهاى پنج‌شنبه هر هفته، در مسجد جامع«زهرا مباركه»، از حفظ بر شاگردانش املاء مى‌كرده است.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۸۶: خط ۸۶:




ابو على قالى، پس از كتاب امالى، مجالس ديگرى را نيز به همين شيوه املاء كرد كه به نام«ذيل الامالى» معروف و منتشر شده است. در«ذيل الامالى»، 11 آيه قرآن را كه در آنها لغات دشوار به كار رفته يا داراى نكته لغوى و ادبى بوده، بيان نموده است و به چند حديث نبوى(9حديث) نيز پرداخته است.
ابوعلى قالى، پس از كتاب امالى، مجالس ديگرى را نيز به همين شيوه املاء كرد كه به نام«ذيل الامالى» معروف و منتشر شده است. در«ذيل الامالى»، 11 آيه قرآن را كه در آنها لغات دشوار به كار رفته يا داراى نكته لغوى و ادبى بوده، بيان نموده است و به چند حديث نبوى(9حديث) نيز پرداخته است.


و بر همين سياق، به نقل كلمات قصار، اشعار و امثال و قصايد و خطبه‌ها، همراه با شرح واژه‌هاى دشوار آنها همت نهاده است، ازجمله قصيده ابن احمر، مرثيه زياد اعجم در خصوص مغيرة بن مهلب، سؤال معاويه از دغفل در رابطه با قبايل عرب، ابيات ابوعتاهيه در رابطه با مرگ، قصيده سيار بن مبيرة، قصيده مسعود بن وكيلى، حجاج و اعرابى فصيح و...
و بر همين سياق، به نقل كلمات قصار، اشعار و امثال و قصايد و خطبه‌ها، همراه با شرح واژه‌هاى دشوار آنها همت نهاده است، ازجمله قصيده ابن احمر، مرثيه زياد اعجم در خصوص مغيرة بن مهلب، سؤال معاويه از دغفل در رابطه با قبايل عرب، ابيات ابوعتاهيه در رابطه با مرگ، قصيده سيار بن مبيرة، قصيده مسعود بن وكيلى، حجاج و اعرابى فصيح و...
خط ۹۳: خط ۹۳:




ابو على قالى، رساله‌اى ديگر به همان شيوه با نام«نوادر» نگاشت و در آن، اشعار و خطب مهم را نقل و شرح كرده است. كتاب، با اخبار عروة بن حرام و عفراء و شرح داستان آنها شروع مى‌شود و در ادامه، از امثال و اقوال عرب، نهار نزد عرب، كلام حضرت امير المؤمنين(ع) در مورد ايمان و يقين و زهد و عدل و... سخن به ميان آمده است.
ابوعلى قالى، رساله‌اى ديگر به همان شيوه با نام«نوادر» نگاشت و در آن، اشعار و خطب مهم را نقل و شرح كرده است. كتاب، با اخبار عروة بن حرام و عفراء و شرح داستان آنها شروع مى‌شود و در ادامه، از امثال و اقوال عرب، نهار نزد عرب، كلام حضرت امير المؤمنين(ع) در مورد ايمان و يقين و زهد و عدل و... سخن به ميان آمده است.


آنچه در پايان بايد به آن توجه كرد اين است كه قالى بغدادى در نزد بزرگ‌ترين استادان ادب عربى و حديث و قرآن مانند زجّاج، اخفش، ابن دريد، ابن انبارى و [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] درس خوانده و ميراث علمى آنان را به اندلس انتقال داده و در اين كتاب پيوسته به آموخته‌هاى خويش از آنان استناد جسته است. ابوعلى قالى، در شرح واژگان، بيشتر به سخنان لغويان برجسته، به‌ويژه اصمعى، ابن دريد و ابن انبارى استناد مى‌كند؛ به‌گونه‌اى كه تقريباً هيچ صفحه‌اى از اين اثر را نمى‌توان يافت كه نام يكى از اين دانشمندان در آن نيامده باشد.
آنچه در پايان بايد به آن توجه كرد اين است كه قالى بغدادى در نزد بزرگ‌ترين استادان ادب عربى و حديث و قرآن مانند زجّاج، اخفش، ابن دريد، ابن انبارى و [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] درس خوانده و ميراث علمى آنان را به اندلس انتقال داده و در اين كتاب پيوسته به آموخته‌هاى خويش از آنان استناد جسته است. ابوعلى قالى، در شرح واژگان، بيشتر به سخنان لغويان برجسته، به‌ويژه اصمعى، ابن دريد و ابن انبارى استناد مى‌كند؛ به‌گونه‌اى كه تقريباً هيچ صفحه‌اى از اين اثر را نمى‌توان يافت كه نام يكى از اين دانشمندان در آن نيامده باشد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش