۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
منهج الصادقين في إلزام المخالفين: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - '،ا' به '، ا'
جز (جایگزینی متن - '،ع' به '، ع') |
جز (جایگزینی متن - '،ا' به '، ا') |
||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
تفسير منهج الصادقين،تفسيرى جامع و مشتمل بر مباحث مختلف و مطالب متنوع است.مؤلف آن كه شرح حال نگاران، وى را به عنوان عالمى كامل، متكلمى فقيه و مفسرى فاضل ستودهاند، با آگاهى گسترده از ابعاد مختلف فرهنگ اسلامى، تفسيرش را از اطلاعات ارزشمندى و مباحث گوناگونى آكنده كرده است. | تفسير منهج الصادقين،تفسيرى جامع و مشتمل بر مباحث مختلف و مطالب متنوع است.مؤلف آن كه شرح حال نگاران، وى را به عنوان عالمى كامل، متكلمى فقيه و مفسرى فاضل ستودهاند، با آگاهى گسترده از ابعاد مختلف فرهنگ اسلامى، تفسيرش را از اطلاعات ارزشمندى و مباحث گوناگونى آكنده كرده است. | ||
مرحوم علامه [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] كه تفسير را تصحيح كرده است، در ارتباط با ابعاد مختلف آن با اشارهاى به منابع مؤلف (در جلد دوم نسخهى تحقيق شدهى خود صفحهى 4-5) چنين نوشته است: «غالب تفسير بيضاوى را مندرج ساخته است و بسيارى از نكات تفسير كشاف را | مرحوم علامه [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] كه تفسير را تصحيح كرده است، در ارتباط با ابعاد مختلف آن با اشارهاى به منابع مؤلف (در جلد دوم نسخهى تحقيق شدهى خود صفحهى 4-5) چنين نوشته است: «غالب تفسير بيضاوى را مندرج ساخته است و بسيارى از نكات تفسير كشاف را نيز، از [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسير مجمع البيان]] بسيار نقل كرده است،نه از شواهد و حجتها و تحقيقات علمى آن، بلكه از قصص و تواريخ موجود در مجمع البيان، از تفاسير نيز به تفسير تبيان، ابو الفتوح و گازر مراجعه كرده است، و گاه سخنان عرفانى از بزرگان و مشاهير متصوفه نقل نموده است. مانند: شرح التعرف و قشيرى و ابوعبد الرحمن [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] و امثال ايشان،... مؤلف در نقل عبارات ديگران،گاه از خود،توضيحات و شروح و شواهدى افزوده است و در اينگونه موارد،آن را نقل به معنى بايد شمرد؛ چنانكه در بيان حكم متعه، عبارتى از شرح لمعه بسيار طولانىتر از اصل آورده است. | ||
مفسر پس از مقدمهى سودمند خود، وارد تفسير سورهها مىشود، ابتدا به روشنگرى در مدنى يا مكى بودن سوره مىپردازد، و در اين زمينه به نقل اقوالى از ابن عباس،مجاهد، قتاده و حضرت على(ع) مبادرت ورزيده،قول اصح را برمىگزيند. | مفسر پس از مقدمهى سودمند خود، وارد تفسير سورهها مىشود، ابتدا به روشنگرى در مدنى يا مكى بودن سوره مىپردازد، و در اين زمينه به نقل اقوالى از ابن عباس،مجاهد، قتاده و حضرت على(ع) مبادرت ورزيده،قول اصح را برمىگزيند. | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
در ادامه، عدد آيات را متعرض مىشود و به اختلاف عدد از ديدگاههاى مختلف گروههاى شامى،بصرى،كوفى،مكى،مدنى و حجازى اشاره داشته،آيات مورد اختلاف را ذكر مىكند. | در ادامه، عدد آيات را متعرض مىشود و به اختلاف عدد از ديدگاههاى مختلف گروههاى شامى،بصرى،كوفى،مكى،مدنى و حجازى اشاره داشته،آيات مورد اختلاف را ذكر مىكند. | ||
پس از آن ثواب قرائت سوره، جايگاه و فضائل آن را به نقل از پيامبر اكرم(ص) و ائمهى اطهار(ع) بيان داشته، اشارهاى به تناسب اختتام سورهى قبل و افتتاح سورهى بعد مىنمايد. سپس نوبت به ترجمهى آيات مىرسد، سعى مىنمايد بسيار دقيق و با احتياط باشد، و موافق با قرائت ابوبكر از عاصم و گاهى با تكيه به قرائت حفص از عاصم، بدون تعرض به قرائتهاى شاذ عمل كند. آنگاه اهتمام خود را به ذكر مباحث | پس از آن ثواب قرائت سوره، جايگاه و فضائل آن را به نقل از پيامبر اكرم(ص) و ائمهى اطهار(ع) بيان داشته، اشارهاى به تناسب اختتام سورهى قبل و افتتاح سورهى بعد مىنمايد. سپس نوبت به ترجمهى آيات مىرسد، سعى مىنمايد بسيار دقيق و با احتياط باشد، و موافق با قرائت ابوبكر از عاصم و گاهى با تكيه به قرائت حفص از عاصم، بدون تعرض به قرائتهاى شاذ عمل كند. آنگاه اهتمام خود را به ذكر مباحث لغوى، اعراب، صرف و نحو، مسائل بيانى با استشهاد به اشعار عرب در بيان معناى آيه و وجوه محتمل آن بيشتر با اعتماد به تفسير كشاف و بيضاوى، به اختصار و اعتدال، نشان مىدهد. | ||
پس از آن، تحقيق در مفاهيم و مباحث آيات را آغاز مىكند، در اين بخش به ذكر اسباب النزول از منابع شيعه و اهل سنت مىپردازد. با نقل احاديث از پيامبر(ص)و ائمه(ع)به تبيين آيات مىپردازد و با ذكر قصص و حكايات،مطالب خود را پى مىگيرد. در اين مجال از روايات جعلى و اسرائيليات نيز استفاده مىكند، اما به سخيف بودن و عدم مقبوليت آنها اشاره دارد، مانند ج 8 ص 46 داستان حضرت داود(ع). | پس از آن، تحقيق در مفاهيم و مباحث آيات را آغاز مىكند، در اين بخش به ذكر اسباب النزول از منابع شيعه و اهل سنت مىپردازد. با نقل احاديث از پيامبر(ص)و ائمه(ع)به تبيين آيات مىپردازد و با ذكر قصص و حكايات،مطالب خود را پى مىگيرد. در اين مجال از روايات جعلى و اسرائيليات نيز استفاده مىكند، اما به سخيف بودن و عدم مقبوليت آنها اشاره دارد، مانند ج 8 ص 46 داستان حضرت داود(ع). | ||
در اين بين توجهى نيز به بيان تناسب آيات و نظم و ترتيب | در اين بين توجهى نيز به بيان تناسب آيات و نظم و ترتيب آنها، از خود نشان مىدهد. مسائل فقهى و احكام از نظر مفسر دور نيفتاده، در محل خود به بيان آنها بدون بسط و تفصيل و در برخى موارد با ذكر اقوال و وجوه محتمل،مىپردازد(مانند ج1، ص400 به بعد ذيل آيه 187 سورهى بقره)، و در مواردى مانند وضو، طلاق، متعه از مسائل خلافى بين اهل سنت و شيعه، بنا را بر مذهب شيعهى اماميه مىگذارد. | ||
با توجه به ديدگاه شيعى مفسر بطور طبيعى مواردى از ذكر مناقب اهل بيت عصمت و طهارت(ع) به عنوان تفسير، تطبيق و بيان مصداق،(مانند ج دوم، ص63 ذيل آيه 248 و ج 1، ص 70) در ضمن مطالب ايشان به چشم مىخورد. | با توجه به ديدگاه شيعى مفسر بطور طبيعى مواردى از ذكر مناقب اهل بيت عصمت و طهارت(ع) به عنوان تفسير، تطبيق و بيان مصداق،(مانند ج دوم، ص63 ذيل آيه 248 و ج 1، ص 70) در ضمن مطالب ايشان به چشم مىخورد. | ||