۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مجموعه رسائل (لاری): تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - '،ا' به '، ا'
جز (جایگزینی متن - '،ت' به '، ت') |
جز (جایگزینی متن - '،ا' به '، ا') |
||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
براى تحقيق و تصحيح كتاب كه در كتابخانه مرحوم حجة الاسلام شيخ حسن نخبة الفقهايى موجود | براى تحقيق و تصحيح كتاب كه در كتابخانه مرحوم حجة الاسلام شيخ حسن نخبة الفقهايى موجود بود، ابتدا آيات با وجود نامرتب و غير منظم بودن آن بر طبق سور و شمارۀ آيات قرآنى تنظيم شد و سپس روايات نيز از مصادر اصلى كتب روايى استخراج گرديد. | ||
هر چند رساله، با زبان فارسى شروع مىشود ولى در برخى صفحات آن،مؤلف محترم به زبان عربى نيز كتابت نمودهاند. | هر چند رساله، با زبان فارسى شروع مىشود ولى در برخى صفحات آن،مؤلف محترم به زبان عربى نيز كتابت نمودهاند. | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
اين رساله مشتمل بر پنج مقصد هشت فصل و يك خاتمه است. | اين رساله مشتمل بر پنج مقصد هشت فصل و يك خاتمه است. | ||
كتاب يك دوره فشردۀ اصول اعتقادى را به سبكى خاص بيان مىنمايد، نحوۀ نگارش بر اساس كتاب نويسى عهد ناصرى است كه آن را به چند مقصد و فصل و خاتمه تقسيم مىنمودهاند و از ذكر آدرس | كتاب يك دوره فشردۀ اصول اعتقادى را به سبكى خاص بيان مىنمايد، نحوۀ نگارش بر اساس كتاب نويسى عهد ناصرى است كه آن را به چند مقصد و فصل و خاتمه تقسيم مىنمودهاند و از ذكر آدرس آيات،روايات، اشعار،ضرب المثل و مطالب محقّقين ديگر و...صرف نظر مىكردهاند. | ||
در اين نوشته علاوه بر مسأله فوق وجود برخى جملات مطوّل بدون خبر يا فاعل بدون فعل كه خواننده را مقدارى سر در گم مىسازد،در جاى جاى نوشته خودنمايى مىكند.اما در عوض،نگارش بسيار موجز است و اطناب ممل ندارد. | در اين نوشته علاوه بر مسأله فوق وجود برخى جملات مطوّل بدون خبر يا فاعل بدون فعل كه خواننده را مقدارى سر در گم مىسازد،در جاى جاى نوشته خودنمايى مىكند.اما در عوض،نگارش بسيار موجز است و اطناب ممل ندارد. | ||
| خط ۱۲۹: | خط ۱۲۹: | ||
نحوه كار تحشيه و شرح چنين بوده كه ابتدا تمام مطالب كتاب را بطور كامل مطالعه نموده و در مرتبه دوّم به نگارش حواشى و تصحيح متن پرداخته و در مواردى كه نياز به توضيح و شرح | نحوه كار تحشيه و شرح چنين بوده كه ابتدا تمام مطالب كتاب را بطور كامل مطالعه نموده و در مرتبه دوّم به نگارش حواشى و تصحيح متن پرداخته و در مواردى كه نياز به توضيح و شرح داشته، از منابع معتبر كلامى به شرح و بسط و توضيح مطلب مبادرت شده است. | ||
در مواردى كه لازم بوده در متن واژهاى افزوده يا فعلى آورده شود در قلاب[]قرار داده شده تا با متن اصلى اشتباه نشود. | در مواردى كه لازم بوده در متن واژهاى افزوده يا فعلى آورده شود در قلاب[]قرار داده شده تا با متن اصلى اشتباه نشود. | ||
| خط ۱۴۸: | خط ۱۴۸: | ||
متأسفانه زمان تأليف رساله،دقيقا معلوم نيست. فقط همين اندازه مىدانيم كه قانون مشروطۀ مشروعه،در سال 1325 در مطبعۀ محمدى شيراز طبع شده است.با عنايت به همين تاريخ مىتوانيم بگوئيم كه رسالۀ مورد بحث از جمله رسائلى است كه قبل از انحلال مجلس و تعطيل مشروطيت نوشته شده است.به همين دليل نيز در لابلاى مباحث آن توجهى به انتقادات مطروحه از سوى رسائل مشروعه خواهان كه عمدتا پس از استبداد صغير تأليف شدهاند،موجود نيست. | متأسفانه زمان تأليف رساله،دقيقا معلوم نيست. فقط همين اندازه مىدانيم كه قانون مشروطۀ مشروعه،در سال 1325 در مطبعۀ محمدى شيراز طبع شده است.با عنايت به همين تاريخ مىتوانيم بگوئيم كه رسالۀ مورد بحث از جمله رسائلى است كه قبل از انحلال مجلس و تعطيل مشروطيت نوشته شده است.به همين دليل نيز در لابلاى مباحث آن توجهى به انتقادات مطروحه از سوى رسائل مشروعه خواهان كه عمدتا پس از استبداد صغير تأليف شدهاند،موجود نيست. | ||
على رغم اين كه رسالۀ مشروطه مشروعه، به دليل دفاع از كليت مشروطيت،در شمار رسائل مدافع مشروطه محسوب | على رغم اين كه رسالۀ مشروطه مشروعه، به دليل دفاع از كليت مشروطيت،در شمار رسائل مدافع مشروطه محسوب مىشود، امّا مشخصات و ويژگيهائى كه مرحوم لارى براى مشروطيت مشروع و مورد تأييد خويش مىشمارد، اين رساله را از بنياد با ديگر رسائلى كه در دفاع از مشروطيت نوشتهاند،متفاوت مىسازد. | ||
سيرى در اهم مباحث اين | سيرى در اهم مباحث اين رساله، اين معنى را بيشتر روشن مىكند. | ||
مرحوم لارى در سراسر رساله خويش بر ضرورت پاى بندى مجلس و مشروطه طلبان بر حدود شرعيه و استعانت از علما و مراجع و فقها تأكيد مىكند. | مرحوم لارى در سراسر رساله خويش بر ضرورت پاى بندى مجلس و مشروطه طلبان بر حدود شرعيه و استعانت از علما و مراجع و فقها تأكيد مىكند. | ||
| خط ۱۶۷: | خط ۱۶۷: | ||
قالب و شالودههاى كلى دفاع لارى از مشروطيت در اين رساله نيز همان شالودههاى رسالۀ مشروطه مشروعه است. | قالب و شالودههاى كلى دفاع لارى از مشروطيت در اين رساله نيز همان شالودههاى رسالۀ مشروطه مشروعه است. | ||
او آن چه را در اين رساله بررسى كرده | او آن چه را در اين رساله بررسى كرده است، انتظارات خودش از مشروطه است،نه مشروطيت موجود، بنا بر اين در باب اين رساله هم بايد همان سخنى را گفت كه در باب رسالۀ قبلى او گفته شده و آن اين كه دفاع لارى با سبك و سياق و دلايل ساير علمائى كه در حمايت مشروطيت رساله نوشتهاند، تفاوت دارد، اما او كه قطعا به تفاوت تلقى خود از مشروطيت با ساير علما آگاه است،همواره از مشروطه موجود حمايت مىكند و به سختى بر مشروعه خواهانى كه مىگفتند:«ما دين نبى خواهيم،مشروطه نمىخواهيم»،مىتازد. | ||
==مباحث كتاب== | ==مباحث كتاب== | ||
مرحوم لارى،پس از آن كه در همان آغاز | مرحوم لارى،پس از آن كه در همان آغاز رساله، ابطال مشروطيت موجود را توسط مشروعه خواهان مورد انتقاد و سرزنش قرار مىدهد و در قالب ارائه آيه 121 سوره انعام،سخنان مشروعه خواهان را وحى شياطين به ايشان مىخواند، به توصيف و بيان شروط مشروعه مجلس ملى اسلام پرداخته و مىنويسد كه بسط بساط اين عدل و اعتدال در ضمن چند فصل ذكر مىشود: | ||
در فصل اول،مرحوم لارى، تعداد لازم براى صحّت انعقاد مجلس را، همان تعداد لازم براى حيازت امور حسبيّه مىداند.حد اقل اين تعداد،يك نفر و حد اكثرش متّكى به اندازه كفايت براى آن حيازت است.لارى تعداد دوازده نفر را به دليل آن كه آن تعداد، عدد ميمون است،مناسبتر مىداند. | در فصل اول،مرحوم لارى، تعداد لازم براى صحّت انعقاد مجلس را، همان تعداد لازم براى حيازت امور حسبيّه مىداند.حد اقل اين تعداد،يك نفر و حد اكثرش متّكى به اندازه كفايت براى آن حيازت است.لارى تعداد دوازده نفر را به دليل آن كه آن تعداد، عدد ميمون است،مناسبتر مىداند. | ||
| خط ۱۸۲: | خط ۱۸۲: | ||
در اين فصل مرحوم لارى شرط دانسته است كه شخص اول مجلس بايد فقيه عادل جامع الشرائط باشد. | در اين فصل مرحوم لارى شرط دانسته است كه شخص اول مجلس بايد فقيه عادل جامع الشرائط باشد. | ||
فصل چهارم رسالۀ حاضر،ناظر به بيان اين معنى است كه همان گونه كه ولايت اجراى حدود شرعيه و مجازاتهاى الهى و احكام خداوندى حق انحصارى حاكم شرع است،حق تعيين اسم و رسم،لقب،منصب ناظر،قيم، | فصل چهارم رسالۀ حاضر،ناظر به بيان اين معنى است كه همان گونه كه ولايت اجراى حدود شرعيه و مجازاتهاى الهى و احكام خداوندى حق انحصارى حاكم شرع است،حق تعيين اسم و رسم،لقب،منصب ناظر،قيم، وكيل، امين،كاتب،منشى،معين،ناظم،خازن، ولى، والى و متولى و تعيين مراتب هر كس از هر جهت،حتى بزرگداشت يا تكذيب و هر تغيير و تبديلى،حق انحصارى حاكم شرع مسلم العداله اهل مجلس است. | ||
فصل پنجم رساله قانون در اتحاد ملت و دولت، باز هم ناظر به بيان وجهى ديگر از قلمرو قدرت و اختيارات رئيس مجلس يا به قول مرحوم لارى،حاكم شرع مسلم العدالۀ مجلس است. | فصل پنجم رساله قانون در اتحاد ملت و دولت، باز هم ناظر به بيان وجهى ديگر از قلمرو قدرت و اختيارات رئيس مجلس يا به قول مرحوم لارى،حاكم شرع مسلم العدالۀ مجلس است. | ||
فصل از موارد مصرف و اختيار بيت المال مسلمين سخن مىگويد و ضمن بر شمردن موارد مصرف | فصل از موارد مصرف و اختيار بيت المال مسلمين سخن مىگويد و ضمن بر شمردن موارد مصرف آن، اختيار مطلق مصرف آن را به همان ولى مسلمين يا حاكم مسلّم العدالۀ مجلس مىسپارد. | ||
فصل ششم رسالۀ حاضر، به بحث در باب كميّت و كيفيّت اخذ خراج مقاسمه شرعيه،كه عبارت است از ماليات حسابيه موضوعه بر اراضى مفتوحة العنوة،مىپردازد. | فصل ششم رسالۀ حاضر، به بحث در باب كميّت و كيفيّت اخذ خراج مقاسمه شرعيه،كه عبارت است از ماليات حسابيه موضوعه بر اراضى مفتوحة العنوة،مىپردازد. | ||
| خط ۲۲۱: | خط ۲۲۱: | ||
بر اين اساس تلاش شد به روان سازى فهم مطالب پر محتوايى كه از سوى آن علامه مجاهد نگاشته شده كمك شود. | بر اين اساس تلاش شد به روان سازى فهم مطالب پر محتوايى كه از سوى آن علامه مجاهد نگاشته شده كمك شود. | ||
اين توضيحات در قالب پى نوشت(و يا پاورقى)متن تنظيم شده و شامل توضيح برخى از مباحث | اين توضيحات در قالب پى نوشت(و يا پاورقى)متن تنظيم شده و شامل توضيح برخى از مباحث اصولى، ارائه نشانى آيات و نهايتا ترجمه فارسى برخى لغات و روايات بكار رفته در متن مىباشد. | ||
==چاپ كتاب== | ==چاپ كتاب== | ||
| خط ۳۱۹: | خط ۳۱۹: | ||
1-الطبعة الحجريّة، و المطبوعة في مطبعة المحمّدي ب«شيراز»سنة 1317 ه. | 1-الطبعة الحجريّة، و المطبوعة في مطبعة المحمّدي ب«شيراز»سنة 1317 ه. | ||
2-الطبعة الحروفيّة، و هي بتحقيق و نشر مؤسّسة الإمام المهديّ عجّل اللّٰه تعالى فرجه الشريف ب«قم»سنة 1411 ه، و المطبوعة في مقدّمة كتاب«الاستخارة»لأبي المعالي الكلباسي | 2-الطبعة الحروفيّة، و هي بتحقيق و نشر مؤسّسة الإمام المهديّ عجّل اللّٰه تعالى فرجه الشريف ب«قم»سنة 1411 ه، و المطبوعة في مقدّمة كتاب«الاستخارة»لأبي المعالي الكلباسي الأصفهانيّ، المولود سنة 1247، و المتوفّى سنة 1315 ه. | ||
و أمّا العمل فكان على النحو التالي: | و أمّا العمل فكان على النحو التالي: | ||
| خط ۳۵۳: | خط ۳۵۳: | ||
و لكن من المؤسف له أن هذه التعليقات ظلّت ناقصة إمّا أن طوارئ الزمان لم تدع السيّد يكمل ما علّقه على المدارك أو أنها كانت كاملة و لكن طوارق الحدثان أفقدتها و لم تبق لنا سوى هذه الوريقات القليلة التي نقدّمها لطلاّبها. | و لكن من المؤسف له أن هذه التعليقات ظلّت ناقصة إمّا أن طوارئ الزمان لم تدع السيّد يكمل ما علّقه على المدارك أو أنها كانت كاملة و لكن طوارق الحدثان أفقدتها و لم تبق لنا سوى هذه الوريقات القليلة التي نقدّمها لطلاّبها. | ||
أمّا الرسالة فهي تحتوي على 29 صفحة و تشمل مبحث النيّة و قسما من المفطّرات و كانت ملحقة بالجزء الثاني من تعلقيات سيّدنا اللاري على رسائل الشيخ الأنصاري قدس سره، و لمّا كانت هذه الوريقات القليلة في | أمّا الرسالة فهي تحتوي على 29 صفحة و تشمل مبحث النيّة و قسما من المفطّرات و كانت ملحقة بالجزء الثاني من تعلقيات سيّدنا اللاري على رسائل الشيخ الأنصاري قدس سره، و لمّا كانت هذه الوريقات القليلة في عددها، الكثيرة في محتواها غنيّة بالنكت العلمية و الآراء الفقهيّة تم تهذيبها و تنقيحها و تحقيقها زيادة للإفادة و رعاية للأمانة. | ||