۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '،ت' به '، ت') |
جز (جایگزینی متن - '،ب' به '، ب') |
||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
از عصر ائمه عليهم السّلام تا كنون در حوزههاى علوم دينى رشتههاى مختلفى از علوم تدريس مىشده است ولى درس فقه و مقدمات آن همواره در درجۀ نخست قرار داشته و اهميت آن موجب گشته است كه از پر رونقترين رشتۀ علوم و معارف اسلامى به شمار آيد.دانشمندان و محقّقان اين رشته كه در افواه علما به نام«فقهاء مكتب تشيع»شناخته مىشوند،نزد دانش دوستان و عامّۀ مردم از احترام خاصى برخوردار بودهاند. | از عصر ائمه عليهم السّلام تا كنون در حوزههاى علوم دينى رشتههاى مختلفى از علوم تدريس مىشده است ولى درس فقه و مقدمات آن همواره در درجۀ نخست قرار داشته و اهميت آن موجب گشته است كه از پر رونقترين رشتۀ علوم و معارف اسلامى به شمار آيد.دانشمندان و محقّقان اين رشته كه در افواه علما به نام«فقهاء مكتب تشيع»شناخته مىشوند،نزد دانش دوستان و عامّۀ مردم از احترام خاصى برخوردار بودهاند. | ||
رسالت فقيهان در عرصۀ تفكر و تحقيق، تلاش براى استنباط احكام فقهى از منابع آن و در عرصۀ تبليغ و ارشاد، ابلاغ احكام به جوامع انسانى و پاسخگويى به سؤالهاى مردمى و شبهات برخاسته از جهل و عناد است، و بايد اعتراف كرد كه آنان در دو ميدان تحقيق و تبليغ موفق بوده و در تمام اعصار و | رسالت فقيهان در عرصۀ تفكر و تحقيق، تلاش براى استنباط احكام فقهى از منابع آن و در عرصۀ تبليغ و ارشاد، ابلاغ احكام به جوامع انسانى و پاسخگويى به سؤالهاى مردمى و شبهات برخاسته از جهل و عناد است، و بايد اعتراف كرد كه آنان در دو ميدان تحقيق و تبليغ موفق بوده و در تمام اعصار و قرون، با تحمل مرارتها و مشكلات فراوان وظيفۀ الهى خود را به انجام رساندهاند و در راه انجام اين وظيفۀ بزرگ،حبسها و شكنجهها و شهادتها را به جان خريده و بدون لحظهاى درنگ، راه پر نشيب و فراز پاسدارى از مكتب تشيع را پيمودهاند. | ||
فقها براى عمل به رسالت تبليغ، و حفظ و حراست امانت معصومين عليهم السّلام همواره با تلاشى پيگير به تربيت شاگردانى مبرّز همت گماشته و به بهترين وجه علوم اهل بيت را به آنان منتقل مىكردند، ولى در همان حال از تودۀ مردم و نيازهاى دينى آنان غافل نبودهاند.هميشه ارتباط مجتهدان بويژه مراجع تقليد با مردم عصر خود بر قرار بوده و مردم براى دريافت حكم الهى و بر طرف كردن نياز فقهى | فقها براى عمل به رسالت تبليغ، و حفظ و حراست امانت معصومين عليهم السّلام همواره با تلاشى پيگير به تربيت شاگردانى مبرّز همت گماشته و به بهترين وجه علوم اهل بيت را به آنان منتقل مىكردند، ولى در همان حال از تودۀ مردم و نيازهاى دينى آنان غافل نبودهاند.هميشه ارتباط مجتهدان بويژه مراجع تقليد با مردم عصر خود بر قرار بوده و مردم براى دريافت حكم الهى و بر طرف كردن نياز فقهى خود، به سوى آنان مىشتافتند. | ||
==رساله نگارى== | ==رساله نگارى== | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
فقهاى بزرگ شيعه براى تربيت شاگرد و رفع نياز مردم تنها به گفتار و القاى شفاهى احكام اكتفا نكرده بلكه براى مخاطبين خود نيز به فراخور سطح معلومات آنان رسالههايى نگاشتهاند،كه مىتوان آنها را به سه دسته تقسيم كرد: | فقهاى بزرگ شيعه براى تربيت شاگرد و رفع نياز مردم تنها به گفتار و القاى شفاهى احكام اكتفا نكرده بلكه براى مخاطبين خود نيز به فراخور سطح معلومات آنان رسالههايى نگاشتهاند،كه مىتوان آنها را به سه دسته تقسيم كرد: | ||
(1)رسالههايى كه در آنها به بيان حكم شرعى به صورت واضح و دور از استدلالهاى اصولى و روايى پرداخته شده است.اين دسته از | (1)رسالههايى كه در آنها به بيان حكم شرعى به صورت واضح و دور از استدلالهاى اصولى و روايى پرداخته شده است.اين دسته از كتب، براى عموم مردم و مبتديان دانش دينى به رشتۀ تحرير درآمده است.رسالههايى كه امروزه از سوى مراجع عظام تقليد، به نام«توضيح المسائل»نگاشته و منتشر مىشود، از اين دسته است كه مقلّدان و عامّۀ مردم مىتوانند با نظرات فقهى مرجع خود آشنا شوند و آنها را در زندگى روزانۀ خود عملى سازند. | ||
(2)دستۀ دوم،كتابهايى است كه فقهاى عظام مسائل فقهى را همراه با برخى از ادلۀ شرعى آن بيان كردهاند.اين گونه رسالهها اكنون در حوزههاى علميّه به عنوان كتب سطح متوسط و عالى براى آشنايى طلاب علوم دينى به مبانى فقهى و اصولى و ورزيدگى آنان براى رسيدن به مراحل بالاتر تدريس مىشود. | (2)دستۀ دوم،كتابهايى است كه فقهاى عظام مسائل فقهى را همراه با برخى از ادلۀ شرعى آن بيان كردهاند.اين گونه رسالهها اكنون در حوزههاى علميّه به عنوان كتب سطح متوسط و عالى براى آشنايى طلاب علوم دينى به مبانى فقهى و اصولى و ورزيدگى آنان براى رسيدن به مراحل بالاتر تدريس مىشود. | ||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
اين رساله كه پيش روى شماست مجموعهاى از مسائل مورد نياز عموم مردم است كه از فتاوى شيخ انصارى(ره)توسط حاج شيخ محمد على يزدى جمع آورى شده و به امضاى ايشان رسيده است. | اين رساله كه پيش روى شماست مجموعهاى از مسائل مورد نياز عموم مردم است كه از فتاوى شيخ انصارى(ره)توسط حاج شيخ محمد على يزدى جمع آورى شده و به امضاى ايشان رسيده است. | ||
گر چه متن اين رساله،خود،كتاب ارزشمندى است، ولى حواشى هفت نفر از فقهاى بزرگ كه برخى از آنان از شاگردان مبرّز شيخ به شمار مىآيند، ارزش آن را دو چندان نموده است كه نه تنها ره گشاى طلاب علوم دينى و حتى مجتهدان براى رسيدن به نظرات آنان | گر چه متن اين رساله،خود،كتاب ارزشمندى است، ولى حواشى هفت نفر از فقهاى بزرگ كه برخى از آنان از شاگردان مبرّز شيخ به شمار مىآيند، ارزش آن را دو چندان نموده است كه نه تنها ره گشاى طلاب علوم دينى و حتى مجتهدان براى رسيدن به نظرات آنان مىباشد، بلكه براى عامۀ مردم نيز مفيد است. | ||
==تصحيح كتاب== | ==تصحيح كتاب== | ||
خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
پس از آن كه كنگرۀ بزرگداشت [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] تصميم بر احياى اين اثر ارزشمند گرفت، و نسخههاى متعددى از آن را تهيه كرد.كار تصحيح و آماده سازى آن براى چاپ و نشر را به محمد حسين فلاح زادۀ ابرقويى واگذار كرد كه اين مهم اين گونه به انجام رسيد: | پس از آن كه كنگرۀ بزرگداشت [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] تصميم بر احياى اين اثر ارزشمند گرفت، و نسخههاى متعددى از آن را تهيه كرد.كار تصحيح و آماده سازى آن براى چاپ و نشر را به محمد حسين فلاح زادۀ ابرقويى واگذار كرد كه اين مهم اين گونه به انجام رسيد: | ||
1-براى تصحيح كتاب،نسخهاى كه جناب حجة الاسلام و المسلمين شيخ محمد باقر حسنپور در اختيار كنگره قرار داده بود،چون از ساير نسخ حواشى بيشترى | 1-براى تصحيح كتاب،نسخهاى كه جناب حجة الاسلام و المسلمين شيخ محمد باقر حسنپور در اختيار كنگره قرار داده بود،چون از ساير نسخ حواشى بيشترى داشت، به عنوان متن اصلى انتخاب شد. | ||
2-موارد ابهام و اشكال و اختلاف نسخهها با استفاده از نسخۀ مجلس شوراى اسلامى و نسخۀ كتابخانۀ مرحوم آیتالله العظمى نجفى مرعشى(ره)مرتفع گرديد و در برخى موارد كه ابهامى در حواشى وجود داشت، از نسخههاى متعدد مجمع المسائل كه حواشى [[شيخ انصارى]] را در برداشت، استفاده شد. | 2-موارد ابهام و اشكال و اختلاف نسخهها با استفاده از نسخۀ مجلس شوراى اسلامى و نسخۀ كتابخانۀ مرحوم آیتالله العظمى نجفى مرعشى(ره)مرتفع گرديد و در برخى موارد كه ابهامى در حواشى وجود داشت، از نسخههاى متعدد مجمع المسائل كه حواشى [[شيخ انصارى]] را در برداشت، استفاده شد. | ||
3-غلطهاى املايى و چاپى مسلّم و | 3-غلطهاى املايى و چاپى مسلّم و قطعى، بدون توضيح و علامتگذارى اصلاح شد. | ||
4-در مواردى كه عبارت متن رسا نبود و تنها با افزودن كلمهاى ابهام بر طرف مىشد،كلمات اضافى يا توضيحى،داخل[]آورده شد. | 4-در مواردى كه عبارت متن رسا نبود و تنها با افزودن كلمهاى ابهام بر طرف مىشد،كلمات اضافى يا توضيحى،داخل[]آورده شد. | ||
خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
5-موارد اختلاف نسخ نيز،داخل[]همراه با رمز آن نسخه آورده شد. | 5-موارد اختلاف نسخ نيز،داخل[]همراه با رمز آن نسخه آورده شد. | ||
6-رموز نسخههايى كه گاهى در متن بدان اشاره | 6-رموز نسخههايى كه گاهى در متن بدان اشاره شد، بدين شرح است: | ||
-نسخۀ جناب حجة الاسلام و المسلمين شيخ محمد باقر حسن پور(ح) | -نسخۀ جناب حجة الاسلام و المسلمين شيخ محمد باقر حسن پور(ح) | ||
خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
11-تنها در يك مورد نام صاحب حاشيه معلوم نشد ولى براى حفظ امانت بدون ذكر نام آورده شد. | 11-تنها در يك مورد نام صاحب حاشيه معلوم نشد ولى براى حفظ امانت بدون ذكر نام آورده شد. | ||
12-رموزى كه براى دستيابى به حواشى متن اصلى بكار برده شده بود،چون موارد مشابه داشت و بدين سبب،دستيابى به فتاوى محشّين را مشكل | 12-رموزى كه براى دستيابى به حواشى متن اصلى بكار برده شده بود،چون موارد مشابه داشت و بدين سبب،دستيابى به فتاوى محشّين را مشكل مىكرد، با تبديل آنها به اعداد،در پايان هر صفحه آورده شد. | ||
13-در موارد متعددى برخى از محشّين بر حاشيۀ فقيهى ديگر حاشيه زدهاند كه براى تشخيص اين مطلب علامت ستاره(x)به دنبال همان حاشيه آورده شد. | 13-در موارد متعددى برخى از محشّين بر حاشيۀ فقيهى ديگر حاشيه زدهاند كه براى تشخيص اين مطلب علامت ستاره(x)به دنبال همان حاشيه آورده شد. | ||
خط ۱۱۶: | خط ۱۱۶: | ||
14-موارد توضيحى و منابع و مآخذ آيات و روايات با علامت ستاره(x)ذيل هر صفحه آمده است. | 14-موارد توضيحى و منابع و مآخذ آيات و روايات با علامت ستاره(x)ذيل هر صفحه آمده است. | ||
15-حاشيۀ دو فقيه بزرگوار،يعنى مرحوم شيخ محمد تقى اصفهانى معروف به آقا نجفى(ره)و مرحوم ميرزا حسين خليلى تهرانى(ره)كه با رموز(ق)و(مح)در نسخۀ اصلى(ح)آمده | 15-حاشيۀ دو فقيه بزرگوار،يعنى مرحوم شيخ محمد تقى اصفهانى معروف به آقا نجفى(ره)و مرحوم ميرزا حسين خليلى تهرانى(ره)كه با رموز(ق)و(مح)در نسخۀ اصلى(ح)آمده است، به جهت ناقص بودن صفحۀ اوّل كتاب،صاحبان آنها مشخص نبود ولى با مراجعۀ به دو نسخه از مجمع المسائل كه حواشى آنان را داشت و مطابقت موارد متعددى از اين حواشى با آن دو نسخه،صاحبان آنها مشخص شد. | ||
ياد آورى اين نكته لازم است كه حاشيۀ اين دو بزرگوار در نسخۀ(ح)كامل نبوده و تنها به موارد محدودى اكتفا شده است. | ياد آورى اين نكته لازم است كه حاشيۀ اين دو بزرگوار در نسخۀ(ح)كامل نبوده و تنها به موارد محدودى اكتفا شده است. |
ویرایش