۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بررسی تاریخی قصص قرآن: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - '،ب' به '، ب'
جز (جایگزینی متن - '،س' به '، س') |
جز (جایگزینی متن - '،ب' به '، ب') |
||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
بررسى رويدادهاى تاريخى در قرآن كريم يكى از زمينههاى قرآن پژوهى است كه از ديرباز كسانى بدان پرداخته و دربارۀ آن آثارى نگاشتهاند. | بررسى رويدادهاى تاريخى در قرآن كريم يكى از زمينههاى قرآن پژوهى است كه از ديرباز كسانى بدان پرداخته و دربارۀ آن آثارى نگاشتهاند. | ||
بىشك يكى از بهترين اين آثار،كتاب«دراسات تاريخية من القرآن الكريم»نوشته دكتر محمّد بيّومى مهران استاد دانشگاه اسكندريه است.نويسنده رويدادهاى تاريخى قرآن را از ديدى جغرافيايى بخشبندى كرده و رويدادهاى هر منطقۀ جغرافيايى را در جلدى جدا آورده است. | بىشك يكى از بهترين اين آثار،كتاب«دراسات تاريخية من القرآن الكريم»نوشته دكتر محمّد بيّومى مهران استاد دانشگاه اسكندريه است.نويسنده رويدادهاى تاريخى قرآن را از ديدى جغرافيايى بخشبندى كرده و رويدادهاى هر منطقۀ جغرافيايى را در جلدى جدا آورده است. | ||
رويدادهاى جزيرة العرب را در نخستين جلد،رويدادهاى مصر را در دومين جلد،رويدادهاى شام را در جلد سوم و ويدادهاى عراق را در جلد چهارم و بررسى زندگى و تاريخ پيامبر اسلام صلى اللّه عليه و آله و سلم را به جلد پنجم وانهاده است.مؤلف معتقد است چشمپوشى و يا غفلت پژوهشگران تاريخ كهن از منبع عظيمى چون قرآن كريم پژوهشهاى آنها را دچار زيانى سنگين نموده و از استوارترين و درستترين مآخذ بىبهره نموده است و در شگفت است از اينكه تاريخنگاران امروزى-چه غربى و شرقى و چه مسلمان و نامسلمان-همه تورات را به عنوان تنها مأخذ اساسى و استوار براى پژوهش دورههايى از تاريخ كهن خاور نزديك قلمداد مىكنند با اينكه همه به استوار نبودن سند تورات باور دارند،در حاليكه قرآن، كتاب آسمانى بزرگى كه همه انديشهوران جهان،چه مسلمان و چه | رويدادهاى جزيرة العرب را در نخستين جلد،رويدادهاى مصر را در دومين جلد،رويدادهاى شام را در جلد سوم و ويدادهاى عراق را در جلد چهارم و بررسى زندگى و تاريخ پيامبر اسلام صلى اللّه عليه و آله و سلم را به جلد پنجم وانهاده است.مؤلف معتقد است چشمپوشى و يا غفلت پژوهشگران تاريخ كهن از منبع عظيمى چون قرآن كريم پژوهشهاى آنها را دچار زيانى سنگين نموده و از استوارترين و درستترين مآخذ بىبهره نموده است و در شگفت است از اينكه تاريخنگاران امروزى-چه غربى و شرقى و چه مسلمان و نامسلمان-همه تورات را به عنوان تنها مأخذ اساسى و استوار براى پژوهش دورههايى از تاريخ كهن خاور نزديك قلمداد مىكنند با اينكه همه به استوار نبودن سند تورات باور دارند،در حاليكه قرآن، كتاب آسمانى بزرگى كه همه انديشهوران جهان،چه مسلمان و چه نامسلمان، بر استوارى سند و درستى متن آن اجماع دارند،در اختيار آنان قرار دارد. | ||
به گفتۀ نويسنده قرآن كريم در قصههاى خود،آگاهىهاى مهم و دست اولى دربارۀ تاريخ پيش از اسلام و سرگذشت حكومتهاى آن روزگاران،در اختيار ما مىنهد،آگاهىهايى كه كشفيان جديد آنها را تأييد مىكند.دربارۀ سرزمينهاى عرب نيز در قرآن آياتى موجود است كه از سرزمين سبا در جنوب شبهجزيرۀ عربستان پيش از اسلام سخن مىگويد.افزون بر اين در ميان كتابهاى مقدس كه امروزه رايجاند،قرآن تنها كتابى است كه دربارۀ پارهاى از ملّتهاى از ميان رفتۀ عرب مانند:قوم عاد و قوم ثمود سخن گفته است. | به گفتۀ نويسنده قرآن كريم در قصههاى خود،آگاهىهاى مهم و دست اولى دربارۀ تاريخ پيش از اسلام و سرگذشت حكومتهاى آن روزگاران،در اختيار ما مىنهد،آگاهىهايى كه كشفيان جديد آنها را تأييد مىكند.دربارۀ سرزمينهاى عرب نيز در قرآن آياتى موجود است كه از سرزمين سبا در جنوب شبهجزيرۀ عربستان پيش از اسلام سخن مىگويد.افزون بر اين در ميان كتابهاى مقدس كه امروزه رايجاند،قرآن تنها كتابى است كه دربارۀ پارهاى از ملّتهاى از ميان رفتۀ عرب مانند:قوم عاد و قوم ثمود سخن گفته است. | ||
جلد اول اين مجموعه تنها از رويدادهايى سخن مىگويد كه در قرآن از آنها ياد شده و ديار عرب نخستين صحنه و منطقۀ رخداد آنها بوده است.از اين جاست كه اين بخش دربارۀ حضرت ابراهيم عليه السلام و كعبه سخن مىگويد و سپس دربارۀ قوم هود،قوم ثمود و قوم شعيب و نيز دربارۀ رويدادهايى كه در تاريخ عرب پيش از اسلام بازتابى گسترده داشته است،رويدادهايى چون سيل عرم،داستان اصحاب اخدود و اصحاب | جلد اول اين مجموعه تنها از رويدادهايى سخن مىگويد كه در قرآن از آنها ياد شده و ديار عرب نخستين صحنه و منطقۀ رخداد آنها بوده است.از اين جاست كه اين بخش دربارۀ حضرت ابراهيم عليه السلام و كعبه سخن مىگويد و سپس دربارۀ قوم هود،قوم ثمود و قوم شعيب و نيز دربارۀ رويدادهايى كه در تاريخ عرب پيش از اسلام بازتابى گسترده داشته است،رويدادهايى چون سيل عرم،داستان اصحاب اخدود و اصحاب فيل، به بحث مىنشيند. | ||
از آنجا كه مؤلف اين پژوهش را نخست بر قرآن كريم-به عنوان منبع اساسى و اصلى-بنياد نهاده و سپس بر احاديث پيامبر(ص)و تفسيرهاى قرآن،ناگزير در آغاز جلد نخست 3 فصل جداگانه را به بررسى و معرفى اين 3 منبع اساسى:قرآن،حديث و تفسير ويژه ساخته است.در فصل اول به تاريخچۀ تدوين قرآن كريم پرداخته و قرآن را به عنوان درستترين و راستترين مأخذ تاريخى معرفى مىكند.نويسنده با باز نماياندن دوگانگىها و ناسازىهاى موجود بين داستانهاى قرآنى و آنچه درآنباره در تورات و انجيل آمده به ردّ سخن كسانى پرداخته كه معتقدند داستانهاى | از آنجا كه مؤلف اين پژوهش را نخست بر قرآن كريم-به عنوان منبع اساسى و اصلى-بنياد نهاده و سپس بر احاديث پيامبر(ص)و تفسيرهاى قرآن،ناگزير در آغاز جلد نخست 3 فصل جداگانه را به بررسى و معرفى اين 3 منبع اساسى:قرآن،حديث و تفسير ويژه ساخته است.در فصل اول به تاريخچۀ تدوين قرآن كريم پرداخته و قرآن را به عنوان درستترين و راستترين مأخذ تاريخى معرفى مىكند.نويسنده با باز نماياندن دوگانگىها و ناسازىهاى موجود بين داستانهاى قرآنى و آنچه درآنباره در تورات و انجيل آمده به ردّ سخن كسانى پرداخته كه معتقدند داستانهاى | ||
قرآن از تورات و انجيل گرفته شده است. | قرآن از تورات و انجيل گرفته شده است. | ||
در جلد دوم اين مجموعه ابتدا دربارۀ پيامبرى و پيامبران و واژه نبى و نبوت و نيز تفاوت نبى با رسول و همچنين نبوت زنان و وظايف انبياء و هدف يگانۀ ايشان مطالبى بيان شده است و سپس پژوهشى گسترده دربارۀ دو پيامبر الهى يعنى يوسف و موسى عليهما السلام و نيز تاريخ بنى اسرائيل و مصر صورت گرفته است. | در جلد دوم اين مجموعه ابتدا دربارۀ پيامبرى و پيامبران و واژه نبى و نبوت و نيز تفاوت نبى با رسول و همچنين نبوت زنان و وظايف انبياء و هدف يگانۀ ايشان مطالبى بيان شده است و سپس پژوهشى گسترده دربارۀ دو پيامبر الهى يعنى يوسف و موسى عليهما السلام و نيز تاريخ بنى اسرائيل و مصر صورت گرفته است. | ||
جلد سوم اين مجموعه به بررسى تاريخ پيامبرى و پيامبران در سرزمين شام پرداخته بنابراين از پيامبران بزرگوارى چون داوود، سليمان،ايوب،الياس،اليسع،زكريا و يحيى سخن به ميان آمده و سپس با يادى از سيرۀ مسيح عليه السلام اين جلد به پايان رسيده است. | جلد سوم اين مجموعه به بررسى تاريخ پيامبرى و پيامبران در سرزمين شام پرداخته بنابراين از پيامبران بزرگوارى چون داوود، سليمان،ايوب،الياس،اليسع،زكريا و يحيى سخن به ميان آمده و سپس با يادى از سيرۀ مسيح عليه السلام اين جلد به پايان رسيده است. | ||
در جلد چهارم اين مجموعه به آن دسته از رخدادهاى تاريخى پرداخته شده است كه در سرزمين عراق رخ داده و قرآن كريم از آنها ياد كرده است.در فصل نخست اين جلد از سيرۀ حضرت نوح عليه السلام و داستان مشهور توفان سخن به ميان آمده و در فصل دوم احوال حضرت ابراهيم عليه السلام در عراق مورد بررسى قرار گرفته و در پايان،در فصل | در جلد چهارم اين مجموعه به آن دسته از رخدادهاى تاريخى پرداخته شده است كه در سرزمين عراق رخ داده و قرآن كريم از آنها ياد كرده است.در فصل نخست اين جلد از سيرۀ حضرت نوح عليه السلام و داستان مشهور توفان سخن به ميان آمده و در فصل دوم احوال حضرت ابراهيم عليه السلام در عراق مورد بررسى قرار گرفته و در پايان،در فصل سوم، به بررسى سيرۀ حضرت يونس عليه السلام كه پيامبر مردم نينوا-از نواحى موصل در عراق-بوده است پرداخته شده است. | ||
==انگيزۀ تأليف== | ==انگيزۀ تأليف== | ||
مغفول ماندن قرآن | مغفول ماندن قرآن كريم، به عنوان استوارترين و درستترين سند و منبع تاريخى،از ديد پژوهشگران تاريخ كهن مؤلف را برآن داشته است كه با رويكردى تاريخى به قصههاى قرآنى تاريخ كهن را مورد پژوهش قرار دهد و حقايقى تازه دراينباره را در اختيار حقيقتجويان قرار دهد. | ||
==ويژگى== | ==ويژگى== | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
جلد اول:شامل مقدمه مترجم،پيشگفتار و يازده بخش ذيل مىباشد: | جلد اول:شامل مقدمه مترجم،پيشگفتار و يازده بخش ذيل مىباشد: | ||
بخش نخست:قرآن كريم.بخش دوم:حديث.بخش سوم: | بخش نخست:قرآن كريم.بخش دوم:حديث.بخش سوم:تفسير، بخش چهارم:ابراهيم خليل(ع) بخش پنجم:كعبه.بخش ششم:عاديان.بخش هفتم:ثموديان.بخش هشتم:مديانيان- مدينيان.بخش نهم:سيل عرم.بخش دهم:داستان اصحاب اخدود.و بخش يازدهم:داستان اصحاب فيل.در پايان هم فهرستى از منابع عربى،فرنگى و منابع فرنگى با نشانههاى اختصارى اضافه شده است. | ||
جلد دوم:شامل پيشگفتار نويسنده و سه كتاب كه كتاب سوم خود مشتمل بر ابوابى و هرباب دربر گيرنده بخشهاى متعدد است مىباشد. | جلد دوم:شامل پيشگفتار نويسنده و سه كتاب كه كتاب سوم خود مشتمل بر ابوابى و هرباب دربر گيرنده بخشهاى متعدد است مىباشد. | ||