پرش به محتوا

نراقی، احمد بن محمدمهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:




شناخت مفاخر علمى و دانشمندان دينى و دانستن رمز و راز موفقيت آنان، نقش سازنده‌اى در رشد، بالندگى، تهذيب و تكامل انسان‌ها دارد و زندگى سراسر درس و تلاش و معنويتشان الگويى شايسته براى جويندگان و پويندگان راه تكامل و دانش محسوب مى‌گردد.
'''احمد بن محمد مهدی فاضل نراقی''' دانشمند و مجتهد شیعه، نویسنده و شاعر سده ۱۲ خورشیدی، در چهاردهم جمادى الثانى سال 1185ق در روستاى نراق از توابع شهرستان كاشان در عهد سلطنت كريم خان زند در خاندان علم و فضيلت ديده به جهان گشود. پدرش علامه «[[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|ملا محمد مهدى نراقى]]» ازمفاخر علماء شيعه است. او فقيهى بزرگ، فيلسوفى توانا، رياضى‌دانى ماهر، منجم و هيوى سترگ، اديبى شاعر، صاحب اخلاق كريمه و صاحب تاليفات بى‌شمار در علوم و فنون مختلف مى‌باشد.


دين مبين اسلام به مردم سفارش فراوان كرد تا سنت پيامبران، به ويژه نبى‌اكرم(ص)و ائمه اطهار(ع) را نيك فراگيرند و بدان جامه عمل پوشند؛ هم چنان‌كه عالمان دين و دانشمندان، كه خود از پيامبران و ائمه(ع) الگو برگرفته‌اند، مهمترين اسوه‌ها و سرمشق‌ها به شمارمى‌روند. از جمله اين كاروان نور و هدايت، ملااحمد نراقى است.
==مقام علمى==
 
وى در چهاردهم جمادى الثانى سال 1185ق در روستاى نراق از توابع شهرستان كاشان در عهد سلطنت كريم خان زند در خاندان علم و فضيلت ديده به جهان گشود. پدرش علامه «[[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|ملا محمد مهدى نراقى]]» ازمفاخر علماء شيعه است. او فقيهى بزرگ، فيلسوفى توانا، رياضى‌دانى ماهر، منجم و هيوى سترگ، اديبى شاعر، صاحب اخلاق كريمه و صاحب تاليفات بى‌شمار در علوم و فنون مختلف مى‌باشد.
 
==مقام علمى:==




خط ۷۴: خط ۷۰:
مؤلف لباب الالباب، ظاهراً در پاسخ به اين سخن، مى‌گويد:«ملا احمد در مدت كوتاهى موفق به اخذ اجازه اجتهاد از استادان خود شد. كسانى كه گمان مى‌كنند او استاد كم ديده است، بايد بدانند استاد واقعى، هوش، ذوق و قريحه توأم با پشتكار و پژوهش مدام است.»  
مؤلف لباب الالباب، ظاهراً در پاسخ به اين سخن، مى‌گويد:«ملا احمد در مدت كوتاهى موفق به اخذ اجازه اجتهاد از استادان خود شد. كسانى كه گمان مى‌كنند او استاد كم ديده است، بايد بدانند استاد واقعى، هوش، ذوق و قريحه توأم با پشتكار و پژوهش مدام است.»  


==شاگردان:==
==شاگردان==




اگر چه شاگردان ملا احمد زياد بوده‌اند و آنچنانكه در مقدمه كتاب خزائن وى، استاد على‌اكبر غفارى نقل نموده كه: بيش از 20 اجازه از وى موجود است كه در نزد فاضل معاصر حسن نراقى موجود است، اما نام بعضى از آنان كه در دسترس مى‌باشند عبارتند از:  
اگر چه شاگردان ملا احمد زياد بوده‌اند و آنچنانكه در مقدمه كتاب خزائن وى، استاد على‌اكبر غفارى نقل نموده كه: بيش از 20 اجازه از وى موجود است كه در نزد فاضل معاصر حسن نراقى موجود است، اما نام بعضى از آنان كه در دسترس مى‌باشند عبارتند از:  


1- [[شيخ مرتضى انصارى|انصاری، مرتضی بن محمدامین]] (م 1281ق): وى بين سالهاى 1241 تا 1244ق در اواخر عمر شريف مولى احمد از محضر وى استفاده نموده است.  
#[[شيخ مرتضى انصارى|انصاری، مرتضی بن محمدامین]] (م 1281ق): وى بين سالهاى 1241 تا 1244ق در اواخر عمر شريف مولى احمد از محضر وى استفاده نموده است.  
 
#برادر فاضل و دانشمندش محمد مهدى بن محمد مهدى نراقى (م 1286ق) معروف به آقا بزرگ  
2- برادر فاضل و دانشمندش محمد مهدى بن محمد مهدى نراقى (م 1286ق) معروف به آقا بزرگ  
#سيد شفيع چابلقى (م 1280ق)  
 
#محمد حسن جاسبى  
3- سيد شفيع چابلقى (م 1280ق)  
#فرزندش محمد بن احمد (م 1297ق) ملقب به عبدالصاحب و معروف به حجة الاسلام، داماد محقق قمى  
 
#برادرش ميرزا ابوالقاسم كاشانى (م 1256ق)  
4- محمد حسن جاسبى  
 
5- فرزندش محمد بن احمد (م 1297ق) ملقب به عبدالصاحب و معروف به حجة الاسلام، داماد محقق قمى  
 
6- برادرش ميرزا ابوالقاسم كاشانى (م 1256ق)  


نقل مى كنند كه درسال 1240ق، شيخ‌مرتضى انصارى به قصد زيارت حرم امام رضا(ع) رحل سفر را بست و سفر علمى و سياحتى خود را براى درك محضر بسيارى از علما و فقهاى مشهور ايران آغاز كرد: در اصفهان به حضور سيدمحمدباقر شفتى رسيد، دربروجرد با شيخ اسدالله بروجردى ديدار كرد، ولى بيش از يك ماه توقف ننمود. اما «زمانى كه [[شيخ انصارى]] آوازه ملااحمد نراقى را در كاشان شنيد به همراه برادرش به سوى كاشان شتافت كه مورد استقبال و احترام ملااحمد قرار گرفتند و در يكى از مدارس آن ديار رحل اقامت افكندند. وقتى كه شيخ انصارى، چهره ملااحمد را بر بلنداى مدرسه علميه كاشان مشاهده نمود و او را همانند دريايى از علم و حكمت و عرفان و اخلاق يافت، تصميم بر ماندن گرفت. گويى شيخ گمشده خود را دريافته بود و لذا قريب به چهار سال از محضر علمى و اخلاقى او بهره جست و در حلقه درس او از سال 1241 تا سال 1244ق قرار گرفت».  
نقل مى كنند كه درسال 1240ق، شيخ‌مرتضى انصارى به قصد زيارت حرم امام رضا(ع) رحل سفر را بست و سفر علمى و سياحتى خود را براى درك محضر بسيارى از علما و فقهاى مشهور ايران آغاز كرد: در اصفهان به حضور سيدمحمدباقر شفتى رسيد، دربروجرد با شيخ اسدالله بروجردى ديدار كرد، ولى بيش از يك ماه توقف ننمود. اما «زمانى كه [[شيخ انصارى]] آوازه ملااحمد نراقى را در كاشان شنيد به همراه برادرش به سوى كاشان شتافت كه مورد استقبال و احترام ملااحمد قرار گرفتند و در يكى از مدارس آن ديار رحل اقامت افكندند. وقتى كه شيخ انصارى، چهره ملااحمد را بر بلنداى مدرسه علميه كاشان مشاهده نمود و او را همانند دريايى از علم و حكمت و عرفان و اخلاق يافت، تصميم بر ماندن گرفت. گويى شيخ گمشده خود را دريافته بود و لذا قريب به چهار سال از محضر علمى و اخلاقى او بهره جست و در حلقه درس او از سال 1241 تا سال 1244ق قرار گرفت».  
خط ۱۰۴: خط ۹۵:
فهرست كتابهاى فقهى:  
فهرست كتابهاى فقهى:  


1- الاطعمة و الاشربة  
#الاطعمة و الاشربة  
 
#اسرار الحج  
2- اسرار الحج  
#الرسالة العملية  
 
#الرسائل و المسائل  
3- الرسالة العملية  
#حاشيه الروضة البهية  
 
#رسالة الرضاع  
4- الرسائل و المسائل  
#رسالة فى منجزات المريض  
 
#عوائد الايام من مهمات الاحكام  
5- حاشيه الروضة البهية  
#القضاء و الشهادات  
 
#مستند الشيعه فى احكام الشريعة  
6- رسالة الرضاع  
#مناسك حج  
 
#وسيلة النجاة  
7- رسالة فى منجزات المريض  
#هداية الشيعه  
 
#تذكرة الاحباب  
8- عوائد الايام من مهمات الاحكام  
 
9- القضاء و الشهادات  
 
10- مستند الشيعه فى احكام الشريعة  
 
11- مناسك حج  
 
12- وسيلة النجاة  
 
13- هداية الشيعه  
 
14- تذكرة الاحباب  


فهرست كتابهاى اصول فقه:  
فهرست كتابهاى اصول فقه:  


1- اجتماع امر و نهى  
#اجتماع امر و نهى  
 
#اساس الاحكام فى تنقيح عمدة المسائل الاصول بالاحكام  
2- اساس الاحكام فى تنقيح عمدة المسائل الاصول بالاحكام  
#تنقيح الفصول فى شرح التجريد  
 
#حجية المظنة  
3- تنقيح الفصول فى شرح التجريد  
#عين الاصول  
 
#عين اليقين  
4- حجية المظنة  
#مفتاح الاحكام فى اصول الفقه يا مفتاح الاصول  
 
#مناهج الاحكام فى اصول الفقه
5- عين الاصول  
 
6- عين اليقين  
 
7- مفتاح الاحكام فى اصول الفقه يا مفتاح الاصول  
 
8- مناهج الاحكام فى اصول الفقه


فهرست كتابهاى رياضى و هيئت:  
فهرست كتابهاى رياضى و هيئت:  


1- شرح محصل الهيئة  
#شرح محصل الهيئة  
 
#شرح رسالة الحساب  
2- شرح رسالة الحساب  
#حاشية اكرنا ذوسيوس (حاشيه بر تحرير اكرمولى مهدى نراقى)  
 
3- حاشية اكرنا ذوسيوس (حاشيه بر تحرير اكرمولى مهدى نراقى)  


فهرست كتابهاى كلامى:  
فهرست كتابهاى كلامى:  
خط ۱۶۸: خط ۱۳۷:
فهرست كتابهاى متفرقه:  
فهرست كتابهاى متفرقه:  


1- ديوان صفائى نراقى  
#ديوان صفائى نراقى  
 
#خزائن  
2- خزائن  
#طاقديس يا مثنوى لسان الغيب يا مثنوى شفائى  
 
#مشكلات العلوم  
3- طاقديس يا مثنوى لسان الغيب يا مثنوى شفائى  
#شرح حديث جسد الميت  
 
4- مشكلات العلوم  
 
5- شرح حديث جسد الميت  


==ويژگى‌هاى آثار==
==ويژگى‌هاى آثار==
خط ۱۸۳: خط ۱۴۸:
آثار ملااحمد نراقى از ويژگى‌هاى مهمى برخوردار است:  
آثار ملااحمد نراقى از ويژگى‌هاى مهمى برخوردار است:  


1. اتقان علمى و دقت نظر بسيار؛  
#اتقان علمى و دقت نظر بسيار؛  
 
#پرداختن به همه زوايا و فروعات بحث؛  
2. پرداختن به همه زوايا و فروعات بحث؛  
#دسته‌بندى و تنظيم مباحث؛  
 
#پرهيز از زياده‌گويى و توضيح بيش از حد نياز و يا ناقص گويى؛  
3. دسته‌بندى و تنظيم مباحث؛  
#طرح مباحث نو و ضرورى و بايسته‌هاى عصر. لذا در اكثر حوزه‌ها داراى انديشه نو و كار آمد بود؛  
 
#روان‌نويسى و آسان‌نويسى و پرهيز از مغلق‌نويسى؛  
4. پرهيز از زياده‌گويى و توضيح بيش از حد نياز و يا ناقص گويى؛  
#نگارش مباحثى كه براى عموم مردم مفيد بود، به زبان فارسى.  
 
5. طرح مباحث نو و ضرورى و بايسته‌هاى عصر. لذا در اكثر حوزه‌ها داراى انديشه نو و كار آمد بود؛  
 
6. روان‌نويسى و آسان‌نويسى و پرهيز از مغلق‌نويسى؛  
 
7. نگارش مباحثى كه براى عموم مردم مفيد بود، به زبان فارسى.  


ملااحمد نراقى در نگاه عالمان:  
ملااحمد نراقى در نگاه عالمان:  
خط ۲۳۸: خط ۱۹۷:
وى در اين كتاب علاوه بر اين‌كه با براهين عقلى شبهات «هنرى مارتين» را پاسخ مى‌دهد و به اثبات رسالت نبى اكرم(ص) مى‌پردازد، خلق و خوى و شيوه زندگى جامعه مدنى غرب را تقبيح مى‌كند و زشتى و نادرستى آن را به رخ «هنرى مارتين» و صاحبان آن تفكر و غرب‌پرستان مى‌كشد.  
وى در اين كتاب علاوه بر اين‌كه با براهين عقلى شبهات «هنرى مارتين» را پاسخ مى‌دهد و به اثبات رسالت نبى اكرم(ص) مى‌پردازد، خلق و خوى و شيوه زندگى جامعه مدنى غرب را تقبيح مى‌كند و زشتى و نادرستى آن را به رخ «هنرى مارتين» و صاحبان آن تفكر و غرب‌پرستان مى‌كشد.  


==نراقى و ولايت فقيه:==
==نراقى و ولايت فقيه==




خط ۲۴۹: خط ۲۰۸:
ملااحمد نراقى پس از اثبات «ولايت فقيه» از طريق ادله عقلى و نقلى، به بيان وظائف، اختيارات و شئون ولى‌فقيه مى‌پردازد و دوازده مورد از وظائف كلان ولى‌فقيه را بيان مى‌كند كه عبارت‌اند از: 1. فتوا دادن در امور دينى؛ 2. قضاوت؛ 3. اجراى حدود و تعزيرات؛ 4. ولايت بر اموال يتيمان؛ 5. ولايت‌بر اموال مجانين و سفيهان؛ 6. ولايت بر امور غايبان؛ 7. ولايت‌بر نكاح؛ 8. ولايت بر اجازه دادن اموال ايتام و سفيهان و گرفتن اجرت آن؛ 9. ولايت بر استيفاى حقوق مالى و غير مالى؛ 10. تصرف در اموال امام؛ 11. تمام كارهاى مربوط به رعيت كه امام معصوم بايد انجام دهد؛ 12. هر كارى كه به دليل عقلى و شرعى بايد انجام پذيرد.  
ملااحمد نراقى پس از اثبات «ولايت فقيه» از طريق ادله عقلى و نقلى، به بيان وظائف، اختيارات و شئون ولى‌فقيه مى‌پردازد و دوازده مورد از وظائف كلان ولى‌فقيه را بيان مى‌كند كه عبارت‌اند از: 1. فتوا دادن در امور دينى؛ 2. قضاوت؛ 3. اجراى حدود و تعزيرات؛ 4. ولايت بر اموال يتيمان؛ 5. ولايت‌بر اموال مجانين و سفيهان؛ 6. ولايت بر امور غايبان؛ 7. ولايت‌بر نكاح؛ 8. ولايت بر اجازه دادن اموال ايتام و سفيهان و گرفتن اجرت آن؛ 9. ولايت بر استيفاى حقوق مالى و غير مالى؛ 10. تصرف در اموال امام؛ 11. تمام كارهاى مربوط به رعيت كه امام معصوم بايد انجام دهد؛ 12. هر كارى كه به دليل عقلى و شرعى بايد انجام پذيرد.  


==مبارزه با اخبارى‌گرى:==
==مبارزه با اخبارى‌گرى==




خط ۲۸۲: خط ۲۴۱:
غروب خورشيد:  
غروب خورشيد:  


{| class="wikitable poem"
{{شعر}}
|-
{{ب|''مژده اى دل خيمه بيرون از جهان خواهم زدن''|2=''خيمه بر بالاى هفتم آسمان خواهم زدن''}}
!مژده اى دل خيمه بيرون از جهان خواهم زدن!!خيمه بر بالاى هفتم آسمان خواهم زدن
{{پایان شعر}}
|}
 


ملااحمد نراقى آن عارف بزرگ و فقيه اهل‌بيت كه عمر خويش را در راه نشر فرهنگ اسلام، مبارزه بى‌امان با بيگانگان در جهاد اصغر و مبارزه با نفس اماره در جهاد اكبر و تحقيق و ژرف‌انديشى و نگارش يافته‌هايى در حوزه علوم اسلامى و تدريس و تربيت عالمانى در فقه، اصول، كلام و... سپرى كرد، سرانجام روح بزرگش در شب يك‌شنبه بيست و سوم ربيع الثانى سال 1245ق مطابق با 1208ش در كاشان به نداى حق لبيك گفت و به ملكوت اعلى پيوست. بدن مطهرش را به نجف اشرف منتقل كردند و در جوار قبر اميرالمؤمنين(ع) در سمت پشت سر مبارك امام همام كنار پدرش به خاك سپرده شد.
ملااحمد نراقى آن عارف بزرگ و فقيه اهل‌بيت كه عمر خويش را در راه نشر فرهنگ اسلام، مبارزه بى‌امان با بيگانگان در جهاد اصغر و مبارزه با نفس اماره در جهاد اكبر و تحقيق و ژرف‌انديشى و نگارش يافته‌هايى در حوزه علوم اسلامى و تدريس و تربيت عالمانى در فقه، اصول، كلام و... سپرى كرد، سرانجام روح بزرگش در شب يك‌شنبه بيست و سوم ربيع الثانى سال 1245ق مطابق با 1208ش در كاشان به نداى حق لبيك گفت و به ملكوت اعلى پيوست. بدن مطهرش را به نجف اشرف منتقل كردند و در جوار قبر اميرالمؤمنين(ع) در سمت پشت سر مبارك امام همام كنار پدرش به خاك سپرده شد.


{| class="wikitable poem"
{{شعر}}
|-
{{ب|''اى خدا خواهم برون از هر دو عالم عالمى''|2=''تا ز رنج جسم و جان آن جا برآسايم دمى ''}}
! اى خدا خواهم برون از هر دو عالم عالمى!!تا ز رنج جسم و جان آن جا برآسايم دمى  
{{پایان شعر}}
|}
 
== منابع:==
 
 
1- زندگينامه ملا احمد نراقى؛ محمد حسين رسولى.


2- زندگى و نقش فقاهتى ملا احمد نراقى؛ سيد احمد كاظمى موسوى.
== منابع==


3- ملا احمد نراقى بر بلنداى قله دانش؛ سيد محمد رضا حسينى.


4- كتابهاى موجود در نرم افزار و مقدمه آنها.
#زندگينامه ملا احمد نراقى؛ محمد حسين رسولى.
#زندگى و نقش فقاهتى ملا احمد نراقى؛ سيد احمد كاظمى موسوى.
#ملا احمد نراقى بر بلنداى قله دانش؛ سيد محمد رضا حسينى.
#كتابهاى موجود در نرم افزار و مقدمه آنها.




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش