۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاریخ ایران دوره صفویان: تفاوت میان نسخهها
←گزارش محتوا
جز (جایگزینی متن - 'يعقوب آژند' به 'يعقوب آژند ') |
|||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
نويسنده معتقد است، در تحول و توسعه نهادهاى تشكيلاتى صفوى، سه مقطع عمده زير وجود داشته است: | نويسنده معتقد است، در تحول و توسعه نهادهاى تشكيلاتى صفوى، سه مقطع عمده زير وجود داشته است: | ||
#دوره بين جلوس شاه اسماعيل اول و شاه عباس اول (96- 907ق) كه دوره تحول و سازگارى بوده كه در اثناى آن، وظايف اصلى مأموران دولت كاملا روشن مشخص، نبود، در نتيجه، وظايف و قدرت مأموران با يكديگر تلاقى داشت. | |||
#دوره سلطنت شاه عباس اول (1038- 996ق) كه تشكيلات دولت صفوى را بر پايه اركانى جديد بازسازى كرد. | |||
#سوم، دوره جلوس شاه صفى تا سقوط سلسله صفوى (1135- 1038ق) كه دوره عدم تحرك تدريجى سازمانها و زوال نهايى بود. | |||
نويسنده، شكست نهايى صفويان را نتيجه ناكامىهايى مىداند كه آنها در سازش و دمسازى عناصر ناسازگار زير با آن روبرو شدند: ترك و تاجيك، تشكيلات ايلياتى و شهرى، سنت چادرنشينى دامدارى و حيات يكجانشينى كشاورزى، تصوف انقلابى و تشيع متعصب. | نويسنده، شكست نهايى صفويان را نتيجه ناكامىهايى مىداند كه آنها در سازش و دمسازى عناصر ناسازگار زير با آن روبرو شدند: ترك و تاجيك، تشكيلات ايلياتى و شهرى، سنت چادرنشينى دامدارى و حيات يكجانشينى كشاورزى، تصوف انقلابى و تشيع متعصب. | ||
| خط ۹۱: | خط ۸۹: | ||
ششم، اثر ب.س.امورتى، نگاهى به مذهب در دوره صفوى افكنده است. نويسنده معتقد است كه تاريخ مذهب رسمى دوران صفوى كه از زمان عباس اول شروع شد، با سه مسأله عمده و بنيادى سروكار داشته است: | ششم، اثر ب.س.امورتى، نگاهى به مذهب در دوره صفوى افكنده است. نويسنده معتقد است كه تاريخ مذهب رسمى دوران صفوى كه از زمان عباس اول شروع شد، با سه مسأله عمده و بنيادى سروكار داشته است: | ||
#رد و محكوميت تصوف. | |||
#تدوين فقهى، حل و فصل تناقضات و اختلافات احكام فقهى كه اگر تعريفات كلامى به خود مىگرفت، خطراتى به دنبال داشت. | |||
#رواج الهيات و كلام جديد مجلسى كه هماهنگ با احساس و مناسك عامه و به مفهومى نوع جديد تشيع بود. | |||
سيد حسن نصر در هفتم، فعاليتهاى فكرى، فلسفى و كلامى در دوره صفوى را مورد بررسى قرار داده است. وى معتقد است كه بايد دوره صفوى را يكى از ادوار برجسته تاريخ فكرى و مذهبى ايران اسلامى برشمرد. او نقش تصوف در توسعه تشيع و آمادهسازى زمينه براى برقرارى مذهب شيعه در ايران دوره صفوى را از اهم مسائلى مىداند كه ارتباط مستقيم با نقش سياسى فعال طريقت صفوى و نقش مذهبى و معنوى طريقتهاى ديگر؛ همچون كبرويه و مخصوصا نوربخشيه دارد كه بيش از ساير طريقتها درصدد ارتباط بين تسنن و تشيع برآمدهاند. | سيد حسن نصر در هفتم، فعاليتهاى فكرى، فلسفى و كلامى در دوره صفوى را مورد بررسى قرار داده است. وى معتقد است كه بايد دوره صفوى را يكى از ادوار برجسته تاريخ فكرى و مذهبى ايران اسلامى برشمرد. او نقش تصوف در توسعه تشيع و آمادهسازى زمينه براى برقرارى مذهب شيعه در ايران دوره صفوى را از اهم مسائلى مىداند كه ارتباط مستقيم با نقش سياسى فعال طريقت صفوى و نقش مذهبى و معنوى طريقتهاى ديگر؛ همچون كبرويه و مخصوصا نوربخشيه دارد كه بيش از ساير طريقتها درصدد ارتباط بين تسنن و تشيع برآمدهاند. | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۹۹: | ||
هشتم، اثر اشپوهلر، در دو بخش، هنر قالى بافى و نساجى در دوره صفوى را مورد كنكاش قرار داده است. زيباترين قالىهاى ايرانى، از آن دوره صفوى بوده و نويسنده براى اين امر، دو عامل عمده برشمرده است: | هشتم، اثر اشپوهلر، در دو بخش، هنر قالى بافى و نساجى در دوره صفوى را مورد كنكاش قرار داده است. زيباترين قالىهاى ايرانى، از آن دوره صفوى بوده و نويسنده براى اين امر، دو عامل عمده برشمرده است: | ||
#اين شاخه از هنرهاى ايران در اين ايام، بيشتر از گذشته به اوج و ترقى خود رسيده است. | |||
#از قالىهاى دوره تيمورى كه تكامل آنها بر پايه تكامل نگارگرى ايران بود، چيزى باقى نمانده تا درباره آنها قضاوت و داورى شود و حال آنكه قالىها و پارچههاى باقىمانده از دوره صفوى، نشانگر مراحل پيشرفته فنى و تحولات زيبائىشناختى آن دوران است. | |||
معمارى ايران در دوره صفويه در نهم، اثر رابرت هيلنبراند، بررسى شده است. | معمارى ايران در دوره صفويه در نهم، اثر رابرت هيلنبراند، بررسى شده است. | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۱۴: | ||
به نظر وى، اين دوره از ديدگاه مطلق ادبى، به دو مقطع تقسيم مىشود: | به نظر وى، اين دوره از ديدگاه مطلق ادبى، به دو مقطع تقسيم مىشود: | ||
#دورهاى پر از جنگهاى پرآشوب كه به فتوحات تيمور انجاميد و با مرگ او خاتمه يافت. ادبيات اين دوره تداومى از ادبيات دوره پيشين بود و تعالى شعر غنايى - عرفانى (سبك عراقى) را تجربه كرد كه با ظهور حافظ در سده هشتم به كمال خود دست يافت. | |||
#دورهاى كه با جلوس شاهرخ شروع شده و با سقوط صفويان و ظهور نادرشاه خاتمه يافت. | |||
از نشانههاى تقسيمبندى بين اين دو مقطع، ظهور يك سبك جديد است كه به سبك هندى شهرت دارد. | از نشانههاى تقسيمبندى بين اين دو مقطع، ظهور يك سبك جديد است كه به سبك هندى شهرت دارد. | ||