۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاریخ آل سلجوق در آناطولی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
تاريخ آل سلجوق در | '''تاريخ آل سلجوق در آناطولى'''، نوشته نويسنده‌اى ناشناخته (زنده در 765ه.ق)، تحقيق و تعليق نادره جلالى | ||
اين كتاب به فارسى نوشته شده و در باره تبار و خاست‌گاه دودمان سلجوقيان و آغاز پادشاهى آنان و فرمان‌روايى‌شان بر آسياى صغير گزارش مى‌دهد. زمان تأليف آن روشن نيست، اما شايد چند سال پيش از 765 هجرى قمرى نوشته شده باشد. نويسنده خود در باره انگيزه تأليف اين كتاب مى‌گويد: «اين كتاب مشتمل است بر تاريخ پادشاهان و سلجوقيان ماضى روم... به رسم مطالعه شاه و شاه‌زاده جهان... سلطان علاء الدين بن سلجوق...». | اين كتاب به فارسى نوشته شده و در باره تبار و خاست‌گاه دودمان سلجوقيان و آغاز پادشاهى آنان و فرمان‌روايى‌شان بر آسياى صغير گزارش مى‌دهد. زمان تأليف آن روشن نيست، اما شايد چند سال پيش از 765 هجرى قمرى نوشته شده باشد. نويسنده خود در باره انگيزه تأليف اين كتاب مى‌گويد: «اين كتاب مشتمل است بر تاريخ پادشاهان و سلجوقيان ماضى روم... به رسم مطالعه شاه و شاه‌زاده جهان... سلطان علاء الدين بن سلجوق...». | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
حكومت سلجوقيان و تركان اتحاديه غز (429 - 590 ق) و شاخه‌هاى آن در ايران و آسياى غربى (تا قرن هشتم هجرى قمرى)، از مهم‌ترين رويدادهاى تاريخى جامعه ايرانى است. دوره دويست ساله فرمان‌روايى اين خاندان را بر ايران، دست كم به چهار دوره مى‌توان تقسيم كرد: | حكومت سلجوقيان و تركان اتحاديه غز (429 - 590 ق) و شاخه‌هاى آن در ايران و آسياى غربى (تا قرن هشتم هجرى قمرى)، از مهم‌ترين رويدادهاى تاريخى جامعه ايرانى است. دوره دويست ساله فرمان‌روايى اين خاندان را بر ايران، دست كم به چهار دوره مى‌توان تقسيم كرد: | ||
#ركن الدين ابوطال طغرل بك (455 - 429ق)؛ | |||
#عضد الدين ابوشجاع آلپ ارسلان (465 - 455ق)؛ | |||
#جلال الدوله معز الدين ابوالفتح ملك‌شاه (485 - 465ق)؛ | |||
#جانشينان ملك‌شاه (590 - 485ق). | |||
نمايندگان گروه‌هاى مركزيت‌گراى حكومت سلجوقيان، به رغم طغرل و وزيرش، عبدالملك كندرى از سلطنت آلپ ارسلان پشتيبانى كردند و او را پس از طغرل بر تخت شاهى نشاندند. اين رخداد افزون بر اينكه موجب گردش نخبگان ديوانى و نظامى و دينى و اجتماعى در جامعه سلجوقى شد، آغاز دوره‌اى سى ساله براى اوج گيرى قدرت و شكوه سلجوقيان بود. برخى از اعضاى داراى نفوذ سلجوقى، بر پايه حقوق و سنت‌هاى صحرا گردى، جابه‌جايى قدرت را با ولايت عهدى نپذيرفتند و آلپ ارسلان ناگزير بارها به نبرد با آنان پرداخت و سركوبشان كرد. گروه‌هاى قبيله‌اى ترك نيز در قلمرو سلجوقيان، پيوسه مشكلاتى پديد مى‌آوردند و آلپ ارسلان بر پايه ديدگاه وزيرش، خواجه نظام الملك، سياست راهبرد آنان را به آناتولى و شامات در پيش گرفت و اين برنامه در هر دو حوزه به بحران‌هايى منطقه‌اى دامن زد و كوشش‌هاى تركان غز در مرزهاى امپراتورى بيزانس در آناتولى، جنگ‌هاى فراوانى در ارمنستان، گرجستان و ملازگرد به دنبال آورد. | نمايندگان گروه‌هاى مركزيت‌گراى حكومت سلجوقيان، به رغم طغرل و وزيرش، عبدالملك كندرى از سلطنت آلپ ارسلان پشتيبانى كردند و او را پس از طغرل بر تخت شاهى نشاندند. اين رخداد افزون بر اينكه موجب گردش نخبگان ديوانى و نظامى و دينى و اجتماعى در جامعه سلجوقى شد، آغاز دوره‌اى سى ساله براى اوج گيرى قدرت و شكوه سلجوقيان بود. برخى از اعضاى داراى نفوذ سلجوقى، بر پايه حقوق و سنت‌هاى صحرا گردى، جابه‌جايى قدرت را با ولايت عهدى نپذيرفتند و آلپ ارسلان ناگزير بارها به نبرد با آنان پرداخت و سركوبشان كرد. گروه‌هاى قبيله‌اى ترك نيز در قلمرو سلجوقيان، پيوسه مشكلاتى پديد مى‌آوردند و آلپ ارسلان بر پايه ديدگاه وزيرش، خواجه نظام الملك، سياست راهبرد آنان را به آناتولى و شامات در پيش گرفت و اين برنامه در هر دو حوزه به بحران‌هايى منطقه‌اى دامن زد و كوشش‌هاى تركان غز در مرزهاى امپراتورى بيزانس در آناتولى، جنگ‌هاى فراوانى در ارمنستان، گرجستان و ملازگرد به دنبال آورد. | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۶: | ||
وى در ديگر بخش‌هاى كتاب با آوردن عنوان‌هاى زير، در باره تاريخ و چگونگى نشستن شاهان سلجوقى بر تخت فرمان‌روايى گزارش مى‌دهد: | وى در ديگر بخش‌هاى كتاب با آوردن عنوان‌هاى زير، در باره تاريخ و چگونگى نشستن شاهان سلجوقى بر تخت فرمان‌روايى گزارش مى‌دهد: | ||
#سلطنت سلطان عضد الدوله ابوشجاع الب ارسلان بن داود؛ | |||
#سلطنت سلطان جلال الدوله [و الدين] ابوالفتح ملك‌شاه بن[الب ارسلان] محمد بن[داود]؛ | |||
#خلافت ابى القاسم عبدالله المقتدى بن ذخيرة الدين؛ | |||
#عضد الدولة معين الدنيا و الدين ملك العرب و العجم برهان امير المؤمنين سلطان محمد بن ملك‌شاه؛ | |||
#خلافت ابوالعباس احمد بن المستظهر بن المقتدى؛ | |||
#سلطنت سلطان ابوالمظفر بركيارق بن ملك‌شاه؛ | |||
#سلطنت سلطان محمد بن محمد قسيم امير المؤمنين؛ | |||
#خلافت ابى الفضل المسترشد بن المستظهر؛ | |||
#سلطنت سلطان معز الدنيا ابوالحارث سنجر بن ملك‌شاه؛ | |||
#سلطنت غياث الدين ابوالفتح داود بن محمود بن محمد؛ | |||
#سلطنت سلطان ركن الدين ابوطالب طغرل بن محمد قسيم امير المؤمنين؛ | |||
#سلطنت سلطان غياث الدين ابوالفتح مسعود بن محمد يمين [امير المؤمنين]؛ | |||
#خلافت ابن جعفر محمد الراشد بن المسترشد؛ | |||
#خلافت ابوعبدالله المقتفى بن المستظهر؛ | |||
#حديث سلطنت سلطان محمد و پسرش خوارزم‌شاه. | |||
پانزده عنوان ديگر اين كتاب، گزارش‌هايى در باره پادشاهان روم (آناتولى) در بر دارند. نويسنده با اين گفته كه «بعد از اين آمديم به حديث سلاطين روم كه از فرزندان اسرائيل بن سلجوق بودند»، گزارش كوتاهى در باره هلاك شدن سيف الدوله صدقة بن مزيد بر دست آلپ ارسلان عرضه مى‌كند و از واگذارى شام و «ديار بكر» به پسر عموى وى، سليمان‌شاه بن قتلمش خبر مى‌دهد و پس از توصيف نبردها و كش‌مكش‌هاى او با اميران شام، با اين عنوان‌ها در باره تاريخ و چگونگى پادشاهى سلجوقيان آن سامان گزارش مى‌دهد: | پانزده عنوان ديگر اين كتاب، گزارش‌هايى در باره پادشاهان روم (آناتولى) در بر دارند. نويسنده با اين گفته كه «بعد از اين آمديم به حديث سلاطين روم كه از فرزندان اسرائيل بن سلجوق بودند»، گزارش كوتاهى در باره هلاك شدن سيف الدوله صدقة بن مزيد بر دست آلپ ارسلان عرضه مى‌كند و از واگذارى شام و «ديار بكر» به پسر عموى وى، سليمان‌شاه بن قتلمش خبر مى‌دهد و پس از توصيف نبردها و كش‌مكش‌هاى او با اميران شام، با اين عنوان‌ها در باره تاريخ و چگونگى پادشاهى سلجوقيان آن سامان گزارش مى‌دهد: | ||
#پادشاهى قلج ارسلان بن مسعود در سنه خمسين [و] خمس مائه؛ | |||
#جلوس سلطان غياث الدين كى‌خسرو بن قلج ارسلان؛ | |||
#جلوس سلطان عز الدين كى‌كاوس بن غياث الدين؛ | |||
#سلطنت سلطان علاء الدين و بنياد كردن شهر قونيه را؛ | |||
#جلوس غياث الدين كى‌خسرو بن علاء الدين كى‌قباد؛ | |||
#جلوس سلطان عز الدين كى‌كاوس؛ | |||
#وزارت ولايت روم به جلال الدين قراطايى رسيد؛ | |||
#آمدن باجو، دوم بار به روم و مصاف كردن با سلطان؛ | |||
#سلطنت سلطان بر تخت قونيه بى‌مانع و مدعى شد؛ | |||
#حديث صاح فخر الدين خواجه على؛ | |||
#جلوس سلطان غياث الدين بن ركن الدين قلج ارسلان؛ | |||
#آمدن فرزندان سلطان عز الدين كى‌كاوس بن كى‌خسرو بن كى‌قباد؛ | |||
#سلطنت مغول با ارغون بن ابغا بن هلاكو آغاز شد؛ | |||
#حديث كشته شدن بهاء الدين والى در دست ملك برادر سلطان؛ | |||
#وفات برادر احمدشاه. | |||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||