۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابوسلیمان سجستانی، محمد بن طاهر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ارسطو' به 'ارسطو') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
'''اَبوسُلِيمان سَجِستانى، محمد بن طاهر بن بهرام سجستانى (سيستانى)'''، مشهور به منطقى، انديشمند، فيلسوف و عقايد نگار سده 4ق بود. | |||
آگاهى ما درباره زندگانى و سرگذشت او اندك است، حتى تاريخ دقيق تولّد و درگذشت وى نيز شناخته نيست. در اين ميان، چنان‌كه از گفته ابوحيان توحيدى شاگرد و همنشين ابوسليمان برمى‌آيد، وى تا 391ق (بنابر نسخه ليدن، شم 1443) يا 371ق (بنابر نسخ ديگر) هنوز زنده بوده است، اما از آن‌جا كه دست نوشته ليدن بهترين نسخه مقابسات است، مى‌توان تقريباً به تاريخ آن اطمينان داشت و بنابراين درگذشت ابوسليمان را پس از 391ق قرار داد و بدين‌سان تاريخ تولد وى، با در نظر گرفتن عمرى در حدود 70 سال يا اندكى بيشتر، احتمالاً در دهه دوم سده 4ق بوده است. از سوى ديگر، مسلّم است كه وى تا 377ق زنده بوده است، زيرا ابن نديم كه معاصر و ظاهراً شاگر او نيز بوده، از وى به عنوان «شيخ ما» نام مى‌برد و در جايى كه از كشف نوشته‌هاى يونانى در اصفهان، سخن مى‌گويد، مى‌افزايد كه «برخى از آن‌ها در اين زمان (يعنى 377ق، سال تأليف الفهرست) نزد شيخ ما ابوسليمان است». در اين ميان جاى شگفتى است كه ابن نديم درباره ابوسليمان به دو سطر بسنده مى‌كند و هنگامى كه به تاريخ تولد وى مى‌رسد، جاى آن را خالى مى‌گذارد و سپس از يكى از نوشته‌هاى وى نام مى‌برد. | آگاهى ما درباره زندگانى و سرگذشت او اندك است، حتى تاريخ دقيق تولّد و درگذشت وى نيز شناخته نيست. در اين ميان، چنان‌كه از گفته ابوحيان توحيدى شاگرد و همنشين ابوسليمان برمى‌آيد، وى تا 391ق (بنابر نسخه ليدن، شم 1443) يا 371ق (بنابر نسخ ديگر) هنوز زنده بوده است، اما از آن‌جا كه دست نوشته ليدن بهترين نسخه مقابسات است، مى‌توان تقريباً به تاريخ آن اطمينان داشت و بنابراين درگذشت ابوسليمان را پس از 391ق قرار داد و بدين‌سان تاريخ تولد وى، با در نظر گرفتن عمرى در حدود 70 سال يا اندكى بيشتر، احتمالاً در دهه دوم سده 4ق بوده است. از سوى ديگر، مسلّم است كه وى تا 377ق زنده بوده است، زيرا ابن نديم كه معاصر و ظاهراً شاگر او نيز بوده، از وى به عنوان «شيخ ما» نام مى‌برد و در جايى كه از كشف نوشته‌هاى يونانى در اصفهان، سخن مى‌گويد، مى‌افزايد كه «برخى از آن‌ها در اين زمان (يعنى 377ق، سال تأليف الفهرست) نزد شيخ ما ابوسليمان است». در اين ميان جاى شگفتى است كه ابن نديم درباره ابوسليمان به دو سطر بسنده مى‌كند و هنگامى كه به تاريخ تولد وى مى‌رسد، جاى آن را خالى مى‌گذارد و سپس از يكى از نوشته‌هاى وى نام مى‌برد. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
مى‌توان پنداشت كه دانشور و انديشمندى مانند ابوسليمان، بايد نوشته‌هاى فراوان از خود باقى نهاده باشد. در اين ميان آن‌چه از آثار او مى‌شناسيم، اين‌هاست: | مى‌توان پنداشت كه دانشور و انديشمندى مانند ابوسليمان، بايد نوشته‌هاى فراوان از خود باقى نهاده باشد. در اين ميان آن‌چه از آثار او مى‌شناسيم، اين‌هاست: | ||
#مسائل عدّة سئل عنها و جواباته لها؛ | |||
#مقاله فى مراتب قوى الانسان و كيفيه الانذارات التى بها النفس فيما يحدث فى عالم الكون؛ | |||
#كلام فى المنطق؛ | |||
#تعاليق حكمية و ملح و نوادر؛ | |||
#مقاله فى انّ الاجرام العلوية طبيعتها خامسة و انهاذات انفس و انّ النفس التى لهاهى انفس الناطقة، اين مقاله ذيل «صوان الحكمة» منتشر شده است؛ | |||
#رسالة فى اقتصاص طرق الفضائل؛ | |||
#رسالة فى المحرك الاول. اين رساله نيز ذيل «صوان الحكمة» منتشر شده است؛ | |||
#مقالة فى الكمال الخاص بنوع الانسان. اين رساله نيز ذيل «صوان الحكمة» منتشر شده است؛ | |||
#رساله فى وصف الوزير ابى‌عبدالله العارض؛ | |||
#رساله‌هايى به عضدالدوله درباره فنون مختلف حكمت و شرح كتب [[ارسطو]]؛ | |||
#صوان الحكمة. | |||
== منابع== | == منابع== | ||