وكالة الزوجة في طلاق نفسها في فقه الإمام
وکالة الزوجة في طلاق نفسها في فقه الإمام | |
---|---|
پدیدآوران | آل کاشفالغطاء، محمدرضا (نويسنده) |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
وكالة الزوجة في طلاق نفسها في فقه الإمامي و القانون العراق، اثر شیخ محمدرضا بن هادی کاشفالغطاء (1310-1366ق)، پژوهشی است در بررسی وکالت زوجه در طلاق خودش مطابق با فقه امامیه و قوانین کشور عراق.
ساختار
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در پنج فصل و خاتمه، تنظیم شده است.
نویسنده در بیان مطالب، از روش توصیفی- تحلیلی، استفاده کرده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، ابتدا به تعریف مسأله و بیان سؤال اصلی و سؤالات فرعی تحقیق پرداخته شده[۱] و سپس، ضمن اشاره به اصطلاحات اصلی و کلمات کلیدی بحث که عبارتند از: طلاق، وکالت، نکاح، زوجه و زوج[۲]، به بیان اهمیت بحث و ضرورت آن[۳]، سابقه بحث[۴]، هدف از بحث[۵]، روش نویسنده در پیشبرد بحث[۶]، چهارچوب اصلی بحث و ساختار کتاب[۷] و مشکلات به وجود آمده در خلال بحث، پرداخته است[۸].
فصل اول، در هفت مبحث، به بیان تعریفات و مفاهیم اصلی بحث اختصاص یافته است. در بحث اول تا پنجم، واژگان طلاق[۹]، تفویض[۱۰]، وکالت[۱۱] و تملیک تعریف[۱۲] و در مبحث ششم، فرق میان این مفاهیم در قانون، بیان شده[۱۳] و در مبحث هفتم، به بحث پیرامون قاعده «المؤمنون عند شروطهم»، پرداخته شده است[۱۴].
محور بحث در فصل دوم، در خلال دو مبحث زیر، حول قاعده اولیه در طلاق که عبارت است از «الطلاق بید من أخذ بالساق» میباشد:
- بحث در جوانب قاعده از جمله: لفظ قاعده و منشأ آن[۱۵]؛ الفاظ روایت[۱۶]؛ دلالت قاعده[۱۷] و سند روایت و حجیت آن[۱۸].
- امکان تخصیص این قاعده: در این مبحث، ابتدا به بحث پیرامون وجوه تصور تخصیص عموم پرداخته شده[۱۹] و سپس، به موارد استثنائات این قاعده، اشاره گردیده است که از جمله آنها، عبارتند از: طلاق دختربچه از طرف پدر یا ولی[۲۰]؛ طلاق کنیز توسط صاحب آن[۲۱]؛ طلاق زنی که شوهرش غایب بوده و نفقهای پرداخت نمیکند[۲۲]؛ طلاق زنی که شوهرش زنده ولی مفقود است[۲۳]؛ طلاق زنی که شوهرش از پرداخت نفقه خودداری میکند[۲۴]؛ طلاق زنی که حق طلاق در ضمن عقد، به وی داده شده است[۲۵].
در فصل سوم، در دو مبحث زیر، به بحث از موضوع وکالت پرداخته شده است:
- معنای عقد وکالت[۲۶]؛ ارکان وکالت (که عبارتند از: موکل، وکیل و موکلبه)[۲۷]؛ انواع وکالت (شامل: عامه، خاصه و مطلقه)[۲۸]؛ احکام وکالت[۲۹] و اشتراط وکالت در طلاق در عقد لازم همراه با جواز عزل و بدون آن در فقه امامیه مورد بررسی قرار گرفته است[۳۰].
- ماده 930 قانون مدنی عراق مبنی بر شرط وکالت زوجه در طلاق که عبارت است از: «و یشترط أن یکون الوکیل عاقلاً ممیزاً، و لا یشترط أن یکون بالغاً فیصحّ ان یکون الصبی الممیّز وکیلاً و ان لم یکن مأذوناً» و بررسی شروط اهلیت موکل و وکیل[۳۱].
در فصل چهارم، به تشریح صور وکالت زوجه در طلاق در فقه امامیه و قانون مدنی عراق و بیان تفاوتهای میان آنها، پرداخته شده است. وکالت در طلاق[۳۲]؛ وکالت بلاعزل[۳۳]؛ وکالت در طلاق غیر[۳۴]؛ وکالت ابتدایی[۳۵]؛ وکالت در ضمن عقد جایز[۳۶]؛ وکالت در ضمن عقد لازم[۳۷] و تفویض در طلاق، از جمله مباحث مطرح شده در این فصل میباشد[۳۸].
در آخرین فصل، در سه مبحث، به بحث بازنگری فنی در موضوع وکالت زوجه در طلاق در فقه امامیه و قانون مدنی کشور عراق پرداخته شده است: در مبحث نخست، دیدگاه فقها در این موضوع، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این زمینه، چهار نظریه مطرح شده است:
- عدم جواز وکالت؛
- جواز وکالت؛
- جواز وکالت درصورتیکه در ضمن عقد با زوج شرط شده باشد؛
- احتیاط[۳۹].
در مبحث دوم، دیدگاه قانون مدنی عراق، پیرامون موضوع وکالت زوجه در طلاق، مورد بحث و بررسی قرار گرفته[۴۰] و در سومین مبحث، به بیان تفاوتهای موجود میان فقه امامیه و قانون مدنی عراق، در موضوع وکالت زوجه، پرداخته شده است[۴۱].
در خاتمه، به خلاصه مباحث و نتیجه آن طی هفت امر، اشاره گردیده است[۴۲].
وضعیت کتاب
فهرست منابع، در انتهای کتاب آمده و در پاورقیها، به ذکر منابع پرداخته شده است[۴۳].
پانویس
- ↑ مقدمه، ص5
- ↑ همان، ص6
- ↑ همان
- ↑ همان
- ↑ همان
- ↑ همان، ص7
- ↑ همان
- ↑ همان، ص8
- ↑ همان، ص10
- ↑ همان، ص13
- ↑ همان، ص14
- ↑ همان، ص16
- ↑ همان، ص20
- ↑ همان، ص23
- ↑ همان، ص26
- ↑ همان، ص27
- ↑ همان
- ↑ همان
- ↑ همان، ص29
- ↑ همان، ص31
- ↑ همان
- ↑ همان، ص32
- ↑ همان، ص34
- ↑ همان
- ↑ همان، ص35
- ↑ همان، ص38
- ↑ همان، ص39
- ↑ همان، ص40
- ↑ همان، ص41
- ↑ همان، ص46
- ↑ همان، ص49
- ↑ همان، ص52
- ↑ همان، ص54
- ↑ همان، ص57
- ↑ همان، ص59
- ↑ همان، ص62
- ↑ همان، ص64
- ↑ همان، ص67
- ↑ همان، ص72- 76
- ↑ همان، ص77
- ↑ همان، ص79
- ↑ همان، ص80
- ↑ ر.ک: پاورقی، ص24
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.