نوادر: ترجمه کتاب محاضرات الأدباء و محاورات الشعراء و البلغاء

    از ویکی‌نور
    نوادر
    نوادر: ترجمه کتاب محاضرات الأدباء و محاورات الشعراء و البلغاء
    پدیدآورانراغب اصفهانی، حسین بن محمد (نويسنده)

    قزوینی، محمدصالح بن محمدباقر (تاليف و ترجمه)

    مجاهد، احمد (اهتمام)
    عنوان‌های دیگرترجمه کتاب محاضرات الادباء و محاورات الشعراء و البلغاء ** محاضرات الادباء و محاورات الشعراء و البلغاء. فارسی
    ناشرصدا و سيمای جمهوری اسلامی ايران. انتشارات سروش
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1371ش
    چاپ1
    شابک-
    موضوعاخلاق اسلامی - ادبیات عربی - قرن 5ق. - ادبیات عربی - لطیفه، هجو و طنز - ادبیات عربی - مجموعه‌ها
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏م‎‏3041 3932 ‏PJA‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    نوادر: ترجمه کتاب محاضرات الأدباء و محاورات الشعراء و البلغاء، اثر ابوالقاسم حسین بن محمد بن مفضل، معروف به راغب اصفهانی (متوفی احتمالاً 502ق) می‌باشد، که توسط محمدصالح بن محمدباقر قزوینی ترجمه و نگارش و به اهتمام احمد مجاهد، منتشر شده است.

    «محاضرات»، بزرگ‌ترین و معروف‌ترین اثر راغب و گنجنیه‌ای است در امثال و حکم و ادبیات و تاریخ و صدها نکته اجتماعی، اقتصادی، حقوقی، تربیتی، نظامی، سیاسی، و...، که از جمله محاسن آن، واقعی و حقیقی بودن حکایات و داستان‌هایی است که اسم و رسم تاریخ وقوع، آنها را نقل کرده است[۱].

    نوادر، ترجمه محاضرات راغب اصفهانی است. ترجمان، به ذوق و سلیقه خود، منتخباتی را از محاضرات به ترجمه آورده و به جان مطالب محذوف، مطالبی دیگر از خود و دیگر مصادر افزوده است؛ آن‌طور که در پایان جلد اول اظهار می‌دارد: «تمام شد ملخص اول از کتاب محاضرات و ضم نمودم به هر باب، آنچه مناسب دیدم و حذف نموده آنچه لایق ندیدم»[۲].

    ترجمان مقدار زیادی از متن محاضرات را به همان صورت عربی آورده و در این باب می‌گوید: «و بعضی مقاصد هم به لفظ عربی آوردم تا باعث اطلاع به آن لغت و موجب معرفت به قواعد فصاحت و خصایص عربیت باشد و معذالک مقصود از این وضع کتاب، آن است که مستعدین و ارباب علم و ادب که از علم لغت عرب و کتاب وسنت عاری نباشند، منتفع گردند و آن کس که در این باب، بی‌مایه باشد، از مطالعه این کتاب، زیاده نفعی نبرد»[۳].

    این مطالب عربی که همان متن «محاضرات» باشد، به سبب اینکه ترجمه نشده بود، در این کتاب نیامده است[۴].

    نصف «محاضرات» به شعر است و حدود 9 هزار بیت در آن آمده است، از این مقدار، ترجمان حدود 30 بیت فقط به ترجمه آورده است و تمام ترجمه از قسمت نثر، انجام پذیرفته است[۵].

    اضافاتی که مترجم از خود و مصادر بر متن «محاضرات» افزوده است، مقداری از آن، مشاهدات خود مترجم است از اوضاع و احوال دو شهر اصفهان و قزوین که این قسمت‌ها، حائر اهمیت است و در کتب دیگر، نیامده است[۶].

    پانویس

    1. مقدمه محقق، صفحه پانزده
    2. همان، صفحه بیست‌وچهار و بیست‌وپنج
    3. همان، صفحه بیست‌وپنج
    4. همان
    5. همان
    6. همان

    منابع مقاله

    مقدمه کتاب.


    وابسته‌ها