نظرية تعويض الأسانيد لتصحيحها

    از ویکی‌نور
    نظرية تعويض الأسانيد لتصحيحها
    نظرية تعويض الأسانيد لتصحيحها
    پدیدآورانهاشم، عادل (نويسنده)
    عنوان‌های دیگردراسة و تحليل
    ناشرمؤسسة الصادق(ع)
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر2021م
    چاپ1
    شابک9786227669312
    موضوعحدیث - اسناد - حدیث - علم الرجال
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    6ن2ه 111 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    نظرية تعويض الأسانيد لتصحيحها؛ دراسةٌ و تحليلٌ، مجموعه دروس تخصصی پژوهشگر معاصر شیعه، عادل هاشم، است که نظریه تعویض اسناد (به معنای جایگزینی سندی دیگر به‌جای سند فعلی روایت برای دستیابی به اعتبار سندی و تصحیح روایات) را بررسی و تحلیل می‌کند. نویسنده در این اثر، کوشیده است نظریه شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر را تکمیل کند.

    هدف و روش

    نویسنده، این کتاب را پژوهشی ژرف در باب نظریه تعویض اسانید با هدف تصحیح آن دانسته و افزوده است: خدا به ما توفیق داد تا این مطالب را برای گروهی از فاضلان حوزه علمیه نجف اشرف در دوره تکمیلی و اجتهادی، بیان کنیم و انگیزه اساسی ما این بود که احساس نیاز شدیدی کردیم که باید این نظریه و روش علمی در تصحیح اسانید روشن‌تر شود تا برخی از مشکلات موجود در اسناد روایات نیز از بین برود؛ به‌خصوص با توجه به اینکه این نظریه، دارای صورت‌ها و احتمالات فراوانی است و در طول قرون گذشته تاکنون آن‌گونه که باید و شاید، کاویده و پژوهیده نشده است[۱]‏.

    ساختار و محتوا

    مطالب کتاب حاضر، بدون تقسیم به بخش و فصل و درس و...، با بررسی تعریف‌های «نظریه تعویض اسناد» و ارائه تعریف برگزیده آغاز شده[۲] و با مباحثی تحلیلی درباره این نظریه مانند انگیزه‌های اساسی پیدایش نظریه مذکور[۳] و... ادامه یافته و با بیان نتایج پژوهش به پایان رسیده است[۴].

    نمونه مطالب

    • عادل هاشم، بعد از نقد تعریف‌های نظریه مذکور، تعریف برگزیده‌اش را مطرح کرده است: ابزاری علمی است که عملیات تعویض جزء یا کلّ سند یا طریق مشکل را با اسناد یا طریق معتبر با هدف تصحیح روایات شرح می‌دهد[۵].
    • از آثار نظریه تعویض اسناد، ثمره عملی است؛ مانند آنکه آیت‌الله سید ابوالقاسم خویى طریق شیخ صدوق به «ابوجمیل» را با طریق او به «جمیل بن صالح» در روایت (مُحرِمی که شترمرغی می‌کشد)، تعویض کرد. گاهی هم ثمره نظری است؛ مثل آنکه سید صاحب مدارک در بحث خمس، روایت ریان بن صلت را با کمک گرفتن از طریق شیخ طوسی در فهرست تصحیح کرد. همچنین از ثمرات آن، تصحیح حدیث مهمّ رفع (رفع عن أمتي تسعة أشياء) است[۶].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه کتاب، ص7
    2. ر.ک: متن کتاب، ص10-12
    3. ر.ک: همان، ص13
    4. ر.ک: همان، ص215-216
    5. ر.ک: همان، ص12-13
    6. ر.ک: همان، ص215

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها